Argilito
Argilito (de la antikve-greke ἄργιλλος — argilo kaj antikve-greke λίθος — ŝtono) estas dura, ŝtonsimila argileca rokaĵo, formiĝinta sekve de densiĝo, malsekiĝo kaj cementiĝo de argiloj ĉe diagenezo kaj epigenezo.
| Argilito | |
|---|---|
|
| |
| Peco de nigra argilito el Haida Gwaii, Kanado | |
| Ĝeneralaĵoj | |
| Tipo | sedimentaj rokaĵoj |
| Konsisto | argilecaj mineraloj de la hidroglima, montmorilonita kaj klorita tipoj kun almiksaĵoj de partikloj de kvarco, glimo, feldspatoj |
Karakterizoj redakti
Laŭ sia mineralogia kaj kemia enhavo la argilitoj tre similas al la argiloj, de kiuj diferenciĝas per plia granda dureco kaj nemoliĝo en akvo. Ili konsistas ĉefe el argilecaj mineraloj de la hidroglima, montmorilonita kaj klorita tipoj kun almiksaĵoj de partikloj de kvarco, glimo, feldspatoj. Same kiel agriloj, la argilitoj formas masivajn tavolojn aŭ plitajn mikrotavolojn. La argilitoj estas tipaj sedimentaj rokaĵoj, propraj al areoj kiuj spertis altajn temperaturojn kaj premojn, kutime temas pri orogenezoj kaj profunde sinkintaj sedimentaj tavolaroj.
La argilito estas speco de ŝtonsimila skista argilo. Ĝiaj koloroj: bluo-griza, nigra, hela, blankeca. Ĝia brilo estas silka, gudra. Dureco 3,5-4,0. Denseco 1,3—2,6 gramoj/cm³.
Elminigado redakti
La ĉefa minejo troviĝas en la Haida Gwaii (Kanado).
En kulturo redakti
La siuoj faris el katlinito (speco de argilito) pacopipojn. Ĝis nun la ŝtonminejo en Pipestoneen estas konsiderata de la indianoj kiel sankta loko.
Industria uzado redakti
La argilitoj estas uzataj en produktado de konstruaj ceramikaĵoj, fajrorezistaj materialoj kaj cemento. Malpli vaste ĝi esas uzata en fandado, papera kaj rezina industrioj, por purigi naftoduktojn kaj grasojn.