Frida Schanz

Frida SCHANZ (naskiĝinta la 16-an de majo 1859 en Dresdeno, mortinta la 17-an de junio 1944 en Cieplice Śląskie-Zdrój) estis germana verkistino, eldonistino kaj instruistino. Ŝiaj multaj libroj aperis inter 1885 kaj 1929 estante furoraj.

Frida Soyaux-Schanz

Vivo

Estante filino de la geverkistoj Julius Schanz kaj Pauline Schanz ŝi trejniĝis kiel instruistino en Dresdeno. Post ŝi ekdeĵoris en Bohemio. Tiam ŝi ekigis la verkadon. Ŝi vojaĝis i.a. al Odeso kaj Venecio. En 1885 ŝi edzigis en Lepsiko la verkiston Ludwig Soyaux, kie ankaŭ redaktoris ĉe la revuo "Daheim". Tiufunkcie li peris al junaj virinoj ŝancon publikigi proprajn aferojn.

De 1891 la paro vivis en Berlino. En 1895 ŝi komencis eldoni, kune kun Clementine Helm, la almanakon Junge Mädchen. Post ties morto jaron pli malfrue ŝi sole kontinuigis la projekton ĝis la 1904-a jaro. Pli ol tri jardekoj (1895-1926) eldonis ŝi la jarlibron Kinderlust. Post la forpaso edza en 1905 ŝi engaĝiĝis en la redakcio de "Daheim" kaj kiel eldoneja lektorino ĉe Velhagen & Klasing (Fridel, 1920)

Sume verkis ŝi pli ol 60 verkoj kies celpubliko estis infanoj kaj adoleskantoj; la tono intertempe pedagogia kaj patriotisma normalis tiutempe. Tamen okulfrapas la enhavo bunta: ŝia verko enhavas porinfanan literaturon, porknabinaĵojn, rakontojn, fabelojn, fablojn, novelojn, rememorojn, vojaĝrakontojn kaj aforismojn. De multo fariĝis pluraj eldonoj tiel ke ĝis nun disponeblas reale ne malmulto ĉe brokantistoj.

Fine de la 1920-a jaroj publikigis Walther Günther Schreckenbach la serion "Frida-Schanz-Bücher" kiun multaj legontoj aĉetis. Defendis ŝian verkon ankaŭ Hanns von Zobeltitz.

Verkoj

librokovrilo por Sterne der Heimat, ilustris August Heinrich Plinke, 1889

• Frida – Schanz – Buch. (fabeloj, rekontoj, poemoj; sen jarindiko)
• Unser Hausglück (kunaŭtorineco), 1885
• In der Feierstunde. Erzählungen für Mädchen von 8 – 12 Jahren. Kun kvar bildoj laŭ akvareloj de Paul Wagner. Weise, Stuttgart 1886
• Mit Ränzel und Stab. Eine Pensions- und Reise – Geschichte. Mit 12 gr. Buntbildern. Abel, Leipzig 1887
• Neues goldenes Bilderbuch (kunaŭtorineco), 1887
• Frida Soyaux: Licht. Eine Märchen – Gedicht. Roth, Gießen 1888
• Prinzenreise, 1888 (kunaŭtorineco)
• Gedichte, 1888
• Kleine Leute von sonst und heute Kröner, Stuttgart 1888
• (eld.): 101 neue Fabeln. Kun bildoj de Fedor Flinzer. Abel, Leipzig 1888
• Die Reise mit dem Weihnachtsmanne. Rakonto, 1889
• Lichtstrahlen. Poemoj, 1889
• Zwölf Kindergeschichten. Kun ses bildoj laŭ akvareloj de Carl Offterdinger. Loewe, Stuttgart – Leipzig 1889.
• Sterne der Heimat. Bild und Reim aus des Kindes Daheim. Mit Gedichten und Illustrationen von A. H. Plinke. Meißner & Buch, Leipzig 1889
• Jung-Japan beim Spiel, mit Text und Beschreibung, 1889
• Johanna von Sydow (eld.): Der Kleinen Lieblingsbuch. Mit Beiträgen von Pauline und Frida Schanz, W. Gleim und Anna Hillmar. Mit 149 Illustr. Deutsche Verlags – Anstalt, Stuttgart 1890
• (eld.): Lieder des Lebens. Ausgewählte Gedichte und Sprüche deutscher Dichter. Illustriert von Wilhelm Claudius. Cavael, Leipzig (ĉ. 1890)
• Um Leben und Liebe. Novellen und Bilder, 1890
• Vogel-Lieder. Eine poetische Anthologie, Wandsbek, 1890
• In der heiligen Nacht. Lieder, Märchen und Geschichten. Mit Originalzeichnungen von A. H. Pinke, M. Michael und R. Löes. Elischer, Leipzig 1890
• Blumen und Früchte. Erzählungen für Mädchen, 1890
• Das Komtesschen und andere Erzählungen für die Jugend, Stuttgart 1891
• Filigran. Novellen in Versen. Velhagen & Klasing, Bielefeld & Leipzig 1892
• Mit sechzehn Jahren. Lustige Mädchengeschichten, Leipzig 1891
• Der Harz in Bildern. Eine Harz – Wanderung (Ober – Harez). Dichtung. Mit 20 Foliobilder in photograph. Kunstdruck, aufgenommen und ausgeführt con E. Mertens & Cie. in Berlin. B. Franke, Sangerhausen – Leipzig – Berlin 1892
• Rottraut und Ilse. Erzählungen für junge Mädchen. Mit 6 Tonbilder von Eugen Klimsch. Velhagen & Klasing, Bielefeld & Leipzig 1892
• O du seelige Backfischzeit! Bilder und Vignetten von René Reinicke. Mit begleitenden Dichtungen von Frida Schanz. Titze, Leipzig 1892
• Bilder vom Rhein. Eine Rheinfahrt vom Bodensee bis Köln. Dichtung von Frida Schanz. 25 Foliobilder in photograph. Kunstdruck von E. Mertens. E. Mertens & Cie., Berlin 1893
• Am trauten Herd. Märchen und Geschichten, 1893
• Im Sonnengold! Ein lyrischer Hausschatz,,,, Nürnberg 1893
• Junges Blut. Drei Mädchengeschichten, Leipzig 1894
• Bunter Sang. Eine Sammlung Kinderlieder, 1895
• Ährenlese. Neue Sprüche Bielefeld/ Leipzig 1896
• Die Alte. Erzählung, 1896
• Aus dem Jugendland. Sport. Der Pensionär. Zwei Erzählungen für junge Mädchen, 1897
• Gedichte, Leipzig, 1898
• Novellen in Versen., 1898
• Wolken (Tagebuch einer jungen Frau), Reclam, Leipzig, 1900
• Feuerlilie. Eine Erzählung für junge Mädchen, Loewes Verlag, Stuttgart, 1900
• Gedichte. Gesamtausgabe, Bielefeld/Leipzig, 1906
• Hochwald, 1908
• Gedichte. Gesamtausgabe. ca. 1910
• Der flammende Baum. Neue deutsche Märchen.Mit P. Schanz, Illustrator: Hugo Steiner-Prag. Ullstein, Berlin 1916
• Kinderballaden. Oldenburg & Co., Leipzig 1918
• Das Kind, Mit Bildern deutscher Künstler, Berlin 1920
• Bunte Blätter (Erzählungen), 1925
• Komm mit! Ein schwarzfröhliches Bilderbuch, 1925
• Geliebte Leutchen, 1926
• W. G. Schreckenbach (eld.): Das Frida Schwarz Buch, Fürth 1927
• W. G. Schreckenbach (eld.): Das neue Frida Schwarz Buch, Fürth 1929

Literaturo

• Ŝablono:Gartenlaube

Eksteraj ligiloj

• Vikifontaro
• Informoj pri Frida Schanz en katalogo de la Germana Nacia Biblioteko (germane)
• ligiloj ĉe DDB
• aĵoj de Frida Schanz ĉe Internet Archive