Friedrich Christoph Oetinger

Friedrich Christoph OETINGER (naskiĝis la 2-an de majo 1702 en Göppingen, Germanio; mortiĝis la 10-an de februaro 1782 en Murrhardt) estis germana teologo kaj gvida reprezentanto de la virtemberga pietismo.

Friedrich Christoph Oetinger
(1702-1782)
Persona informo
Naskiĝo 2-a de majo 1702
en Göppingen,  Germanio
Morto 10-a de februaro 1782
en Murrhardt,  Germanio
Religio luteranismo vd
Lingvoj germana vd
Ŝtataneco duklando VirtembergoGermanio vd
Alma mater Universitato de Tubingeno • Tübinger Stift vd
Familio
Gefratoj Ferdinand Christoph Oetinger vd
Profesio
Okupo teologo • filozofo vd
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Vivo redakti

Kiel studento pri luterana teologio en Tübingen Oetinger dum la jaro 1725 renkontis la verkaron de Jakob Böhme kaj sekve intense studis ilin. Krome la teologo Johann Albrecht Bengel, kiun li samtempe ekkonis, pliintensigis lian respekton de la Biblio. Post la studado, Oetinger faris ampleksan vojaĝon tra Germanio, kaj interalie en Frankfurto-ĉe-Majno renkontis la judisman konceptaron Kabalo. En Herrnhut li konatiĝis kun la laboro de la juna Nikolaus Ludwig von Zinzendorf. Dum aprilo 1731 Oetinger iĝis docento en la luterana altlernejo de Tübingen. Post vojaĝo de Zinzendorf al Virtembergo dum la jaro 1733, Oetinger refoje por pluraj monatoj vojaĝis al Supra Luzacio. Dum 1736 li estis docento en Halle (1736), antaŭ ol li post longa hezito iĝis luterana pastro en Virtembergo: dum printempo 1738 li ricevis pastran postenon en Hirsau proksime de la urbo Calw kaj samjare geedziĝis. Ĝis la jaro 1766 li kvinfoje estis vokita al novaj pastraj postenoj en Virtembergo, laste en la urbo Murrhardt, kie li estis ne nur pastro, sed ankaŭ abato de la urba luterana monaĥejo, duka konsilisto kaj membro de la landa parlamento.

 
epitafo de Oetinger en la urba preĝejo de Murrhardt

Jam dum sia vivo la amplekse interesita kaj klera teologo estis arde pridisputata. Ekzemple dum marto 1766 la luterana eklezia gvidantaro en Stutgarto konfiskis ĉiujn ekzemplerojn de lia libro "teraj kaj ĉielaj filozofioj de Emanuel Swedenborg kaj aliaj" el la jaro 1765.

Nekontesteblas, ke la teologo signife influis multajn germanlingvajn verkistojn kaj filozofojn kiel Christoph Martin Wieland, Johann Gottfried Herder, Johann Wolfgang Goethe, Friedrich Schiller, Friedrich Hölderlin, Georg Wilhelm Friedrich Hegel kaj Friedrich Wilhelm Joseph Schelling ,Justinus Kerner, Eduard Mörike kaj Hermann Hesse. Eĉ en la bibioteko de Wolfgang Amadeus Mozart estis verko de Oetinger, "La metafiziko en konekto kun kemio", Schwäbisch Hall [1770], kiu – oni eble ne supozus laŭ la titolo – interalie enhavas ampleksajn muzikoteoriajn klarigojn.

Bibliografio

a) 1707 - 2014:

  • Die Werke Friedrich Christoph Oetingers. Chronologisch-systematische Bibliographie 1707–2014, bearbeitet von Martin Weyer-Menkhoff und Reinhard Breymayer. (Berlin; München; Boston [, Massachusetts, USA] : ) (Walter) de Gruyter (GmbH), [März] 2015 (Bibliographie zur Geschichte des Pietismus, Band 3. Im Auftrag der Historischen Kommission zur Erforschung des Pietismus [Hannover, bei der Union Evangelischer Kirchen in der Evangelischen Kirche in Deutschland] hrsg. von Hans Schneider, Hans Otte, Hans-Jürgen Schrader). – VIII, 445 pp.

b) 1945 - 1990:

  • [Breymayer, Reinhard (Comp.)]: Oetinger, Friedrich Christoph 1702-1782. In: Heiner Schmidt [Hauptbearbeiter und Hrsg.]: Quellenlexikon zur deutschen Literaturgeschichte, vol. 24. (Duisburg:) Verlag für Pädagogische Dokumentation 2000, 106 - 114
  • Yeide, Jr., Harry [Elwood]: A Vision of the Kingdom of God. The Social Ethic of Friedrich Christoph Oetinger. Ph. D. Diss. (in religion) Harvard University, Cambridge, Massachusetts 1965 [unpublished].
  • Breymayer, Reinhard: Oetinger (Frédéric-Christophe), in: Dictionnaire de spiritualité ascétique et mystique. Doctrine et histoire. Fondé par M[arcel] Viller, F[erdinand] Cavallera, J[oseph] de Guibert, S. J. Continué par A[ndre] Rayez, A[ndre] Derville et A[made] Solignac, S. J. avec le concours d'un grand nombre de collaborateurs, tome 11. Nabinal - Ozanam. Paris 1982, p. 682, col. 2 - p. 685, col. 1.
  • Erb, Peter C[hristian] (Editor): Pietists: Selected Writings. Paulist Press, 1983 - ISBN 0-8091-2509-9 - Wurttemberg Pietism: Johann Albrecht Bengel (1687-1752) & Friedrich Christoph Oetinger (1702-1782) 253-288.

c) 1991 -

  • Weyer-Menkhoff, Martin: Christus, das Heil der Natur. Entstehung und Systematik der Theologie Friedrich Christoph Oetingers. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht 1990 (Arbeiten zur Geschichte des Pietismus, vol. 27), 272-326 bibliografio.
  • Weyer-Menkhoff, Martin: Friedrich Christoph Oetinger. Bildbiographie. Wuppertal und Zürich: R. Brockhaus / Metzingen: Ernst Franz Verlag 1990, ISBN 3-417-21107-7 (R. Brockhaus), ISBN 3-7722-0215-2 (Franz).
  • Yeide, Jr., Harry [Elwood]: Studies in Classical Pietism. The Flowering of the Ecclesiola. New York; Washington, DC; Baltimore [et alibi] Peter Lang 1997 (Studies in Church History, vol. 6), 109-123 1-45 172-176.
  • Herzog, Frederick: European pietism reviewed. San José, California: Pickwick Publications (2003) (Princeton Theological Monograph Series; 50), (35)-38: Sacred Philosophy? Oetinger.
  • Weyer-Menkhoff, Martin: The Pietist Theologians. An Introduction to Theology in the Seventeenth and Eighteenth Centuries. Edited by Carter Lindberg. Malden, MA; Oxford, UK; Carlton, Victoria, Australia: Blackwell (2005) (The Great Theologians. A comprehensive series devoted to highlighting the major theologians of different periods), 239-255: Friedrich Christoph Oetinger (1702-1782).
  • Mathesis, Naturphilosophie und Arkanwissenschaft im Umkreis Friedrich Christoph Oetingers (1702-1782). Hrsg. von Sabine Holtz, Gerhard Betsch und Eberhard Zwink in Verbindung mit dem Institut für Geschichtliche Landeskunde und Historische Hilfswissenschaften der Universität Tübingen. Stuttgart: Franz Steiner Verlag 2005 (Contubernium. Tübinger Beiträge zur Universitäts- und Wissenschaftsgeschichte, vol. 63). - VIII, 314. - ISBN 3-515-08439-8.
  • Breymayer, Reinhard: Oetinger, Friedrich Christoph (pseudonyms: Halatophilus Irenaeus, Bibliophilus Irenaeus). In: Dictionary of Gnosis & Western Esotericism. Edited by Wouter J[acobus] Hanegraaff in collaboration with Antoine Faivre, Roelof van den Broek, Jean-Pierre Brach. Leiden / Boston: E. J. Brill 2005, vol. 2, 889-894.
  • Wouter J[acobus] Hanegraaff: Swedenborg, Oetinger, Kant: Three Perspectives on the Secrets of Heaven, The Swedenborg Foundation, West Chester, Pennsylvania 2007 (Swedenborg Studies Series, no. 18) ISBN 978-0-87785-321-3, 67-85: "Friedrich Christoph Oetinger".
  • Griffero, Tonino: Il corpo spirituale. Ontologie "sottili" da Paolo di Tarso a Friedrich Christoph Oetinger. Mimesis Edizioni, Milano (2006 [2007]), ISBN 978-88-8483-413-3. [417 - 510 bibliographio.]
  • Shantz, Douglas H.: “The Harvest of Pietist Theology: F.C. Oetinger’s Quest for Truth as recounted in his Selbstbiographie of 1762.” In Tradition and Formation: Claiming An Inheritance. Essays in Honour of Peter C[hristian] Erb, edited by Michel Desjardins and Harold Remus. Kitchener: Pandora Press, 2008, 121-134.
  • Breymayer, Reinhard: Prälat Oetingers Neffe Eberhard Christoph v. Oetinger [...]. 2. ed. Tübingen: Noûs-Verlag Thomas Leon Heck 2010, ISBN 978-3-924249-49-6. [Oetinger/Goethe.]
  • Breymayer, Reinhard: Zwischen Prinzessin Antonia von Württemberg und Kleists Käthchen von Heilbronn. Neues zum Magnet- und Spannungsfeld des Prälaten Friedrich Christoph Oetinger. Dußlingen: Noûs-Verlag Thomas Leon Heck, 2010. - 229 pp. 4°. - ISBN 978-3-924249-51-9. [Oetinger - Friedrich Hölderlin/Hegel/Heinrich von Kleist.]
  • Breymayer, Reinhard: Goethe, Oetinger und kein Ende. Charlotte Edle von Oetinger, geborene von Barckhaus-Wiesenhütten, als Wertherische "Fräulein von B..". Heck, Dußlingen 2012. - ISBN 3-924249-54-7.
  • Breymayer, Reinhard: Friedrich Christoph Steinhofer. Ein pietistischer Theologe zwischen Oetinger, Zinzendorf und Goethe. Mit der Lösung eines quellenkritischen Problems bei Karl Barth und einem Exkurs über die Bedeutung von Tugendlehre und Biblischen Summarien für die Lehrtafel in Steinhofers Amtsort Teinach. Heck, Dußlingen 2012. - ISBN 978-3-924-249-53-3.
  • Breymayer, Reinhard (Ed.); Johann Friedrich Jüdler, Friedrich Christoph Oetinger, Erhard Weigel: Realvorteile zum Informieren. Johann Friedrich Jüdlers ehmaligen Schulmeisters zu Stetten im Ramstal [Remstal] Realvorteile zum Informieren für die Anfänger in deutschen und lateinischen Schulen nach den Absichten der Realschule zu Berlin. Aus dem Mund und Gespräch des Herrn Spezialsuperintendenten Oetingers geschöpft und dem Druck übergeben <1758>. (Historisch-kritische Edition und Faksimile-Neudruck der Ausgabe Heilbronn [am Neckar] : Johann Friedrich Majer, 1758.) - Noûs-Verlag Thomas Leon Heck, 2014, ISBN: 978-3-924249-56-4.