Gastrolito
Gastrolito, nomata ankaŭ ŝtono de stomako, estas roko tenata ene de la digesta sistemo. Gastrolitoj estas retenataj en la muskola timuso kaj estas uzata por pisti manĝon ĉe animaloj kiuj ne havas taŭgajn mulelilajn dentojn. Ties grando dependas el la grando de la animalo kaj de la rolo de la gastrolito en la digesto. Aliaj specioj uzas gastrolitojn kiel balastro. Oni konstatis erojn game laŭgrande el sableroj al ŝtonetoj.
Etimologio redakti
Gastrolito devenas el greka gastro signife stomako kaj lizos signife ŝtono.
Uzantoj redakti
Inter vivantaj vertebruloj, gastrolitoj estas komunaj ĉe krokodiloj, aligatoroj, herbivoraj birdoj, fokoj kaj marleonoj. Hejma kortobirdo postulas aliron al ŝtonetoj.
Referencoj redakti
- Darby, D.G. kaj Ojakangas, J. (1980). Gastroliths from an Upper Cretaceous Plesiosaur. J. of Paleontology 54:3
- Whittle, C. (1989). On the Origins of Gastroliths: Determining the Weathering Environment of Rounded and Polished Stones by Scanning Electron Microscope Analysis. Geological Society of America, Bulletin 51:5.
- Whittle, C. (1988). On the Origins of Gastroliths. Ĵurnalo de Vertebrate paleontology, Suplemento al 3:28.
- Wings, Oliver (2003): Observations on the Release of Gastroliths from Ostrich Chick Carcasses in Terrestrial and Aquatic Environments. Journal of Taphonomy 1(2): 97-103. PDF plena teksto
- Wings, Oliver (2004): Identification, distribution, and function of gastroliths in dinosaurs and extant birds with emphasis on ostriches (Struthio camelus). Ph.D. Thesis, The University of Bonn, Bonn, Germany, 187 pp. URN: urn:nbn:de:hbz:5N-04626 PDF plena teksto
- Wings, Oliver (2007): A review of gastrolith function with implications for fossil vertebrates and a revised classification. Acta Palaeontologica Polonica 52(1): 1-16. PDF plena teksto
- Wings, Oliver & Sander, P.M. (2007): No gastric mill in sauropod dinosaurs: new evidence from analysis of gastrolith mass and function in ostriches. Proceedings of the Royal Society 274(1610): 635–640. COI:10.1098/rspb.2006.3763 PDF plena teksto[rompita ligilo]