Kaleo (luno)
|
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Kaleo. |
Kaleo estas neregula satelito de Jupitero, kiu havas retrogradan orbiton.
| Kaleo | |
| Natura satelito de Jupitero (XXXVII) | |
 | |
| satelito de Jupitero • neregula satelito | |
|---|---|
| Oficiala nomo | Jupitero XXXVII[1] |
| Aliaj nomoj | S/2001 J 8 |
| Nomita laŭ | Kale vd |
| Malkovro | |
| Malkovrinto | -Scott S. Sheppard -David C. Jewitt -Jan Kleyna[1] |
| Dato de malkovro | 9-a de decembro 2001[1] |
| Loko de malkovro | Mauna Kea[1] |
| Orbitaj ecoj | |
| Granda duonakso - Periapsido - Apoapsido |
23 217 000 km 17 181 000 km vd 29 253 000 km vd |
| Discentreco | 0,2599 |
| Klinangulo | 164,996° (rilate al la ekliptiko) |
| Periodo | 729,47 tagoj |
| Fizikaj ecoj | |
| Diametro | ~2 km (averaĝe)[2] |
| Maso - Denso |
~1,5 × 1013 kg ~2,6 × 103 kg/m3[2] (hipoteze) |
| Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
| Surfaca temperaturo | ~? 124 K (averaĝe) |
| Albedo Geometria albedo |
~0,04[2] (hipoteze) 0,04 vd |
| Observaj ecoj | |
| Videbla magnitudo | 23[2] |
Malkovro redakti
Post observoj inter la 9-a de decembro 2001 kaj la 12-a de marto 2002, Scott S. Sheppard, David C. Jewitt de la Universitato de Havajo, kaj Jan Kleyna de la Universitato de Kembriĝo, malkovris dekunu jupiterajn lunojn.
Ili anoncis ties malkovrojn[3] la 16-an de majo 2002. Inter tiuj, Kaleo, kiu tiam ricevis la maldaŭran nomon S/2001 J 8, la oka jupitera luno trovita en 2001 .
Nomo redakti
La 8-an de aŭgusto 2003, IAU aprobis[4] ĝin nomi Kaleo[5]. En la helena mitologio, Kaleo (greke: Καλή: Kale) estis unu el la praaj gracioj, edzino de Hefesto.
Orbito redakti
Kaleo estas ano de la karmea grupo, grupo da retrogradaj lunoj kies orbitoj havas grandajn duonaksojn inter 22 900 000 kaj 24 100 000 km, klinecojn inter 164,9° kaj 165,5° rilate al la Jupitera ekvatoro, kaj discentrecojn inter 0,23 et 0,27.
-
Diagramo montranta la orbitojn de la neregulaj jupiteraj satelitoj. La karmea grupo estas videbla apud la centro. -
Diagramo montranta la orbitajn inklinaciojn de la lunoj de la karmea grupo en funkcio de la granda duonakso.
Notoj kaj referencoj redakti
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Paĝaro pri planeda nomenklaturo ĉe la retejo de la usona geologia agentejo USGS (angle)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Planetary Satellite Physical Parameters (angle)
- ↑ IAUC 7900: Sats OF JUPITER; XTE J0929-314; C/2002 C1 (angle)
- ↑ IAUC 8177: Sats OF (22); Sats OF JUPITER, SATURN, URANUS Nomoj de lunoj (angle)
- ↑ Angle, ĝi ricevis, la nomon de Kale, laŭ regulo kiu volas, ke la nomoj de retrogradaj lunoj finiĝu per "e" (tio, kiu estas neebla en esperanto)
Eksteraj ligiloj redakti
- pole Kaleo, el "Księżyce planet Układu Słonecznego" Arkivigite je 2010-02-23 per la retarkivo Wayback Machine
- angle Kaleo, (angla versio) Arkivigite je 2010-05-21 per la retarkivo Wayback Machine
- france Dekunu novaj jupiteraj satelitoj S/2001 J1...S/2001 J 11, el la paĝaro de Jean-Michel
- germane La karmea grupo (el "Projekto Luno")