La ĝardeno de la delicoj

pentraĵo de Hieronymus Bosch

La ĝardeno de la delicoj (nederlande "De tuin der lusten", hispane "El jardín de las delicias") estas triptiko pentrita de la frua nederlanda majstro Hieronymus Bosch (ĉ. 1450-1516), nuntempe en la Prado-Muzeo, Madrido ekde 1939. La majstraĵo rivelas la artiston ĉe la alteco de liaj kapabloj. En neniu alia pentraĵo li atingas tian kompleksecon de signifo aŭ tian vivecan figuraĵon. Ĝi prezentas plurajn bibliajn scenojn je granda skalo kaj kiel "vera triptiko", kiel difinita de Hans Belting, estis eble intencita por ilustri la historion de la homaro laŭ mezepoka kristana doktrino.

La triptiko estas pentrita en oleopentraĵo kaj konsistas el larĝkorpa mezpanelo laŭflankita de du rektangulaj flugiloj kiuj povas fermiĝi en la centro kiel obturatoroj. Tiuj eksteraj flugiloj, elmontras pentraĵon pri la tero dum la Kreado. La tri scenoj de la interna triptiko estas verŝajne (sed ne nepre) intencaj esti legita kronologie de maldekstre dekstren. La maldekstra panelo prezentas Dion prezentantan al Adamo kaj Eva, dum la centra panelo estas larĝa panoramo de sekse gefianĉiĝintaj nudaj figuroj, mirindaj bestoj, superdimensia frukto kaj hibrido-ŝtono formacioj. La dekstra panelo portretas la turmentojn de kondamno.