Naturaj satelitoj de Neptuno
Ekzistas 13 naturaj satelitoj de Neptuno oficiale agnoskitaj kaj nomitaj de la Internacia Astronomia Unio.
La ĉefa natura satelito estas sendube Tritono, unu el la plej grandaj lunoj de la sunsistemo, kiun malkovris William Lassell nur 17 tagojn post la malkovro de Neptuno mem.
La nomoj de la neptunaj satelitoj ĉiuj omaĝas marajn diojn; la kutimo establiĝis kun la nomado de Tritono, en la 1880-aj jaroj, kaj Nereido, en 1949.
Historio de malkovroj redakti
- 1846 - William Lassell malkovras Tritonon, sepdek tagojn post la malkovro de Neptuno mem.
- 1949 - Gerard Kuiper malkovras Nereidon.
- 1981 - Dum eklipsado de malproksima stelo fare de la sistemo de Neptuno, oni malkovras trian sateliton Larison.
- 1989 - Neptunon vizitas la usona kosmoesplorilo Voyager 2, danke al kies fotoj malkovriĝas Najado, Despino, Talaso, Galateo kaj Proteo. Estas la unua fojo, ke neptunaj satelitoj ne estas malkovritaj per teleskopa observado el Tero.
- 2002 - Kvar malgrandaj satelitoj malkovriĝas: Nezo, Halimedo, Laomedeo kaj Sao.
- 2003 - Malkovriĝas unu plia luneto, Psamato.
Resuma tabelo redakti
La naturaj satelitoj agnoskitaj de la Internacia Astronomia Unio estas jene listigitaj, laŭ ilia distanco de Neptuno. La nomoj skribitaj grase karakterizas satelitojn sufiĉe grandaj por ke ili havu rondan formon pro sia mem-gravito.
| Nome | Averaĝa diametro |
Maso | Averaĝa radiuso de la orbito |
Periodo | Malkovro | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Neptuno III | Najado | 58 km | ~0,19×1018 kg | 48 227 km | 0,294 tagoj | 1989 |
| Neptuno IV | Talaso | 80 km | ~0,37×1018 kg | 50 075 km | 0,311 tagoj | 1989 |
| Neptuno V | Despino | 148 km | ~2,10×1018 kg | 52 526 km | 0,335 tagoj | 1989 |
| Neptuno VI | Galateo | 158 km | ~3,70×1018 kg | 61 593 km | 0,429 tagoj | 1989 |
| Neptuno VII | Lariso | 208×178 km | ~4,90×1018 kg | 73 548 km | 0,555 tagoj | 1981 |
| Neptuno VIII | Proteo | 436×416×402 km | ~50×1018 kg | 117 647 km | 1,122 tagoj | 1989 |
| Neptuno I | Tritono | 2700 km | 21,4×1021 kg | 354 800 km | -5,877 tagoj | 1846 |
| Neptuno II | Nereido | 340 km | ~31×1018 kg | 5 513 400 km | 0,99 jaroj | 1949 |
| Neptuno IX | Halimedo | 60 km | ~0,09×1018 kg | 15 728 000 km | -5,15 jaroj | 2002 |
| Neptuno XI | Sao | 38 km | ~0,09×1018 kg | 22 422 000 km | 7,98 jaroj | 2002 |
| Neptuno XII | Laomedeo | 38 km | ~0,09×1018 kg | 23 571 000 km | 8,67 jaroj | 2002 |
| Neptuno X | Psamato | 28 km | ~0,015×1018 kg | 46 695 000 km | -24,96 jaroj | 2003 |
| Neptuno XIII | Nezo | 60 km | ~0,09×1018 kg | 48 387 000 km | -25,67 jaroj | 2002 |