Nová Říše
Nová Říše estas moravia kampurbo en Ĉeĥio. Ĝi situas en Regiono Vysočina, distrikto Jihlava, 30 km sude de la urbo Jihlava, surborde de la rivereto Vápovka, en kiu en pasinteco estis placerata oro. Vivas ĉi tie 876 loĝantoj (2023).
| Nová Říše | |||
| germane Neureisch, esperante: Nova Imperio | |||
| kampurbo | |||
 Placo de la vilaĝo
| |||
|
|||
| Oficiala nomo: Nová Říše | |||
| Ŝtato |  Ĉeĥio
| ||
|---|---|---|---|
| Regiono | Regiono Vysočina | ||
| Distrikto | Distrikto Jihlava | ||
| Administra municipo | Telč | ||
| Historia regiono | Moravio | ||
| Montaro | Křižanova montetaro | ||
| Konata loko | Nová Říše monaĥejo | ||
| Rivereto | Vápovka | ||
| Situo | Nová Říše | ||
| - alteco | 536 m s. m. | ||
| - koordinatoj | 49° 08′ 00″ N 15° 33′ 00″ O / 49.13333 °N, 15.55000 °O (mapo) | ||
| Katastro | 7,85 km² (785 ha) Nová Říše | ||
| Loĝantaro | 876 (2023) | ||
| Denseco | 111,59 loĝ./km² | ||
| Unua skribmencio | 1354 | ||
| Horzono | MET (UTC+1) | ||
| - somera tempo | MET (UTC+2) | ||
| Poŝtkodo | 588 65 | ||
| NUTS 3 | CZ063 | ||
| NUTS 4 | CZ0632 | ||
| NUTS 5 | CZ0632 587591 | ||
| Katastraj teritorioj | 1 | ||
| Partoj de kampurbo | 1 | ||
| Bazaj setlejunuoj | 1 | ||
  Situo enkadre de Ĉeĥio
| |||
 Vikimedia Komunejo: Nová Říše
| |||
| Retpaĝo: www.novarise.cz | |||
 Portalo pri Ĉeĥio
| |||
La najbaraj municipoj de la setlejo estas Červený Hrádek, Dyjice, Dolní Vilímeč, Bohuslavice, Krasonice, Zdeňkov, Vystrčenovice kaj Vápovice.
Historio redakti
La unua skribmencio pri ĝi kiel pri urbeto devenas el la jaro 1354.
Kvankam ĝi estas tipa agrikultura vilaĝo, ĝi estas menciata ankaŭ en arthistorio.
Loĝantaro redakti
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 1869 | 1 149 |
| 1880 | 1 170 |
| 1890 | 1 161 |
| 1900 | 1 115 |
| 1910 | 1 129 |
| 1921 | 1 161 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 1930 | 1 066 |
| 1950 | 841 |
| 1961 | 918 |
| 1970 | 853 |
| 1980 | 787 |
| 1991 | 776 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 2001 | 798 |
| 2014 | 842 |
| 2016 | 824 |
| 2017 | 813 |
| 2018 | 815 |
| 2019 | 817 |
| Jaro | Loĝantoj |
|---|---|
| 2020 | 826 |
| 2021 | 811 |
| 2022 | 830 |
| 2023 | 876 |
Vidindaĵoj redakti
La ĉefa vidindaĵo estas elstara premonstrata monaĥejo, fondita en 1211 kaj laste rekonstruita en 1821. La monaĥejo estas per koridoro ligita kun baroka preĝejo de Sanktaj Petro kaj Paŭlo, konstruita en 1677 - 1707 surloke de pli malnova preĝejo el 1504. La konstruaĵo elstaras pro valora arta ornamo. La preĝeja kapelo de Virgulino Maria la Dolora estis loko de meditadoj de poeto kaj tiea instruisto Otokar Březina. La monaĥeja biblioteko entenas 20 mil volumojn, el kiu tri kvinonoj estis eldonitaj antaŭ la jaro 1800.
-
Korto de la monaĥejo -
Monaĥeja biblioteko
-
Preĝejo de Sanktaj Petro kaj Paŭlo -
Interno de la preĝejo
Famaj personoj redakti
En la vilaĝo naskiĝis
- muzikkomponistoj Pavel Vranický (1756-1808) kaj Antonín Vranický (1861-1820)
- muzikkomponisto Jan Novák (1921-1984), disĉiplo de Bohuslav Martinů
En 1888-1901 en la loka lernejo instruis la ĉeĥa poeto Otokar Březina.
Literaturo redakti
- DUŠEK, Milan: Nová Říše. Nová Říše: Novoříšský kulturní spolek, 2007. 286 p. ISBN 978-80-239-8946-5
Eksteraj ligiloj redakti
- Retpaĝaro de la monaĥejo ĉeĥe, germane, angle