Novzelanda merganaso
La Novzelanda merganaso aŭ Novzelanda rokanaso (Aythya novaeseelandiae) komune konata kiel Nigra kreko, estas birdospecio de la grupo de merganasoj nome en la genro Aythya. Ĝi estas endemia de Nov-Zelando. En maoria ĝi komune estas konata kiel papango, ankaŭ kiel matapoŭri, titiporangi, raipo.[1].
 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Novzelanda merganaso, masklo
| ||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
| Aythya novaeseelandiae (Gmelin, 1789) | ||||||||||||||
| Konserva statuso | ||||||||||||||
 | ||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||
Aspekto redakti
Ĝi estas ĝenerale malhelbruna al nigreca. Temas pri specio kun nur iome da seksa duformismo. La masklo havas rimarkindan flavan irison kaj malhelan (verdeca nuanco) kapon. Ankaŭ la dorso kaj flankoj montras iom da verda nuanco, dum la flankoj estas pli brunaj. La ino estas simila al la masklo, sed sen la tiom flava iriso kaj havas blankan vizaĝan makulon ĉirkaŭ bekobazo dum la reprodukta sezono. Blanka flugilstrio povas esti vidata ĉe ambaŭ seksoj dumfluge [2].
Manĝado redakti
Ili estas merganasoj kiuj povas plonĝi kaj resti subakve dum 20 al 30 sekundoj kaj subeniri 3 metrojn por serĉi akvajn plantojn, malgrandajn fiŝojn, akvajn helikojn, mitulojn kaj insektojn [3][4]. Ĝi estas foje vidata kun la Aŭstralia fuliko (Fulica atra); oni supozas, ke la Novzelanda merganaso profitas la manĝon agititan el la fulikoj kiam ili serĉas salikokojn.[4]
Distribuado redakti
Ĝi estas troviĝanta kaj en la Norda kaj en la Suda insuloj de Novzelando en profundaj nesalaj lagoj kaj lagetoj [2]. Malkiel aliaj membroj de tiu gento tiu rokanaso ne estas migranta, kvankam ĝi povas moviĝi al malferma akvo el lagoj de altaj teroj se ili frostiĝas en vintro.[4]
Reproduktado redakti
Ili reproduktiĝas el oktobro al marto. La ino demetas 5 al 8 kremoblankecajn ovojn en nesto ĉe akvo, ofte ĉe borda aŭ densa kovro. La nesto estas kutime kovrata el herbo kaj lanugo[2]. La kovadon faras la ino dum kvar semajnoj. La frumaturaj idoj iras plonĝi por manĝo jam en sia unua eliro.[4]
Referencoj redakti
- ↑ Moncrieff, Perrine. (1961) New Zealand Birds and How to Identify Them. Whitcombe and Tombs Ltd, p. 113.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Marshall, Janet; F.C. Kinsky, C.J.R. Robertson. (1972) Common Birds in New Zealand. A.H. & A.W. Reed, p. 31. ISBN 0 589 00230 0.
- ↑ Orbell, Margaret. (2003) Birds of Aotearoa. Reed Publishing NZ Ltd, p. 129. ISBN 0 7900 0909 9.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 Lockley, Ronald M.. (1980) New Zealand Endangered Species. Cassell NZ, p. 82. ISBN 0908 572 220.
- BirdLife International (2004). Aythya novaeseelandiae. Internacia Ruĝa Listo de Endanĝeritaj Specioj, eldono de 2006. IUCN 2006. Elŝutita 11a Majo 2006. Kriterioj kial tiu specio estas Malplej Zorgiga.
