Pagmuro
Pagmuro (angle Paywall) estas tekniko, kiun iuj retejoj uzas por bloki paĝojn de legantoj, kiuj ne pagas por aliro al la informiga servo provizata de la retejo.
Alivorte temas pri metodo por limigi aliron al cifereca enhavo, kun unufoja pago aŭ fiksa abono, precipe por novaĵejoj. [1][2]. Komence de la 2010-aj jaroj, gazetoj ĉirkaŭ la mondo komencis efektivigi pagmuron en ĝiaj retejoj, kiel maniero pliigi enspezon. Ĉi tio estas post jaroj de malpliiĝo de la nombro da legantoj en la presita gazetaro, kaj sekve malpliiĝo de reklamaj enspezoj [3]. En akademiularo, aliro al sciencaj ĵurnaloj kaj esplorartikoloj ofte estas kondiĉigita de pagomuro, kaj ili estas haveblaj tra akademiaj bibliotekoj kiuj postulas la aĉeton de abono, kiel ekzemple la Elsevier eldonservo [4][5][6].
Pagmuro ankaŭ povas esti uzata kiel maniero pliigi la nombron da presaĵeldonaj abonantoj; Ekzemple, kelkaj gazetoj ofertas aliron al reta enhavo kaj plie liveron de presaĵeldono por pli malalta prezo ol reta aliro sole. Gazetejoj kiel The Boston Globe kaj The New York Times uzas ĉi tiun taktikon ĉar ĝi pliigas kaj ilian retan enspezon kaj ilian presaĵcirkuladon (kiu disponigas pli da reklamenspezo).
Tipoj redakti
Ĝenerale, tri modeloj de pagmuroj disvolviĝis tra la jaroj: malmolaj pagmuroj kiuj ne permesas senpagan enhavon kaj devigas la uzanton tuj pagi por legi, aŭskulti aŭ spekti la enhavon, molaj muroj, kiuj permesas iun senpagan enhavon, kiel ekzemple resumo aŭ enkonduko, kaj la integrita modelo uzante mezuritaj pagmuroj, kiuj permesas legi nombron da senpagaj artikoloj, kiujn la leganto povas aliri dum tempodaŭro, permesante pli da fleksebleco pri tio, kion uzantoj povas vidi sen registriĝo.
Kritiko redakti
Iuj trovas tion kiel profunde ĝena evoluo, ke pagantaj klientoj, kiuj ankaŭ estas konataj de la eldonistoj laŭnome, estas spuritaj per ĉiu klako. Tiele gazetaraj eldonejoj kaj amaskomunikilaj kompanioj fariĝis pli kaj pli da datumkolektantoj kaj spionoj de iliaj legantoj, kaj tiel komplicoj de Big Tech- kompanioj kaj kaptitoj de la datuma ekonomio [7].
Referencoj redakti
- ↑ Tom Felle (2016-03-04) Are paywalls saving journalism?. Arkivita el la originalo je 4 April 2020. Alirita 2017-05-03.
- ↑ Joseph Lichterman (2016-07-20) Here are 6 reasons why newspapers have dropped their paywalls. Arkivita el la originalo je 21 March 2019. Alirita 2017-05-03.
- ↑ Preston, Peter, "A Paywall that pays? Only in America", 7 August 2011.
- ↑ McWilliams, James, "Why Should Taxpayer-Funded Research Be Put Behind a Paywall?", 12 March 2019. (angle)
- ↑ Sample, Ian. "Harvard University says it can’t afford journal publishers’ prices. (el Retarkivo {{{1}}})" The Guardian 24 (2012): 2012.
- ↑ Skirting Around Paywalls: How Scientists Quickly Get the Articles They Need (3 March 2014). Arkivita el la originalo je 25 May 2021. Alirita 5 July 2017.
- ↑ Johannes Caspar: Ni datumoj sklavoj. Eliro el cifereca ekspluato (Wir Datensklaven. Wege aus der digitalen Ausbeutung). Berlin 2023, S. 100.