Proteo (luno)
|
Por samtitola artikolo vidu la paĝon Proteo (apartigilo). |
Proteo estas la dua plej granda satelito de Neptuno, kaj unu el plej malhelaj korpoj de la sunsistemo.
| Proteo | |
| Natura satelito de Neptuno (VIII) | |
.svg) astronomia simbolo
| |
.jpg) | |
| natura satelito de Neptuno • regula satelito | |
|---|---|
| Oficiala nomo | Neptuno XXIV[1] |
| Aliaj nomoj | S/1989 N 1 |
| Astronomia simbolo | vd
|
| Nomita laŭ | Proteo vd |
| Malkovro | |
| Malkovrinto | Stephen P. Synnott[1] |
| Dato de malkovro | 16-a de junio 1989[1] |
| Unua superflugo | Sondilo Voyager 2 (16-an de junio 1989) |
| Orbitaj ecoj | |
| Granda duonakso | 117 647 km[2] |
| Discentreco | 0,0005[2] |
| Klinangulo | 0,524°[2] sur la neptuna ekvaroro |
| Periodo | 1,122 tago[2] |
| Fizikaj ecoj | |
| Dimensioj |
436 × 416 × 402 km[2] |
| Maso - Denso - Surfaca falakcelo - Liberiga rapido |
~ 5 × 1019 kg 1,3 × 103 kg/m3 hipoteze ~ 0,06 m/s2 ~ 160 m/s |
| Rotacia periodo | kaptita rotacio |
| Atmosferaj kaj surfacaj ecoj | |
| Surfaca temperaturo | ~ 51 K |
| Albedo Geometria albedo |
0,096 hipoteze 0,096 vd |
| Observaj ecoj | |
| Videbla magnitudo | 19,7 |
Malkovro redakti
Ĝi estis malkovrata de Stephen P. Synnott kaj Bradford A. Smith sur kliŝaĵoj senditaj de la kosmosondilo Voyager 2[3] iom antaŭ la 25-a de aŭgusto 1989. Ĝi tiam ricevis la maldaŭran nomon S/1989 N 1.
Kvankam pli granda ol Nereido, ĝi estis malkovrita nur kvardek jaroj pli malfrue, ĉar, krom esti malhela, ĝi estas tiel proksima de Neptuno ke ĝi estas malfacile videbla en ties lumo.
Nomo redakti
Ĝi ricevis en 1991 la nomon de la helena mardio Proteo[4] (greke: Πρωτεύς, Proteus), fama pro sia kutimo ŝanĝi je formo.
Ecoj redakti
Ĝi aperas kiel pli-malpli globforma korpo, kies larĝaj pecoj estus elŝiritaj, tiu kiu faras el ĝi la plej ne-sfera luno el la sunsistemo. Kovrita de krateroj, ĝi montras nenian geologian aktivecon[5]. Oni opinias, ke ĝia grando estas maksimuma por ne-sfera korpo; se ĝi estus pli granda, ĝi sferiĝus pro sia propra gravito[6].
Notoj kaj referencoj redakti
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Paĝaro pri planeda nomenklaturo ĉe la retejo de la usona geologia agentejo USGS (angle)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Neptunian Satellite Fact Sheet kaj Neptune' Known Satellites (angle)
- ↑ IAUC 4806: 1989 N 1; Occn DU 28 Sgr par Titan; Cen mu; 1987A (angle)
- ↑ IAUC 5347: SNe; 1991o; Sats OF SATURN AND NEPTUNE (angle)
- ↑ The surfaces of Larissa and Proteo (angle)
- ↑ The Dwarf Planets (la nanoplanedoj) de Michael E. Brown (angle)
Eksteraj ligiloj redakti
- pole Proteo, el "Księżyce planet Układu Słonecznego"[rompita ligilo]
- angle Proteo (angla versio)[rompita ligilo]
- angle Proteo, el "Solar System Exploration" Arkivigite je 2007-08-01 per la retarkivo Wayback Machine
- angle Proteo, el "Destination Neptune"[rompita ligilo]
- angle el "The planetary society"
- angle el "Views of the Solar System"
- france La malgrandaj satelitoj de Neptuno Arkivigite je 2010-04-19 per la retarkivo Wayback Machine
- france Proteo, el la paĝaro de Jean-Michel
- france Proteo, el "La
naŭ8 planedoj" Arkivigite je 2010-05-03 per la retarkivo Wayback Machine - angle Proteo (angla versio de "La
naŭ8 planedoj") - germane Proteo (el "Projekto Luno")