Vulpa turo (Jena)
Fuchsturm (latine: Vulpecula turris) apartenas al la sep mirindaĵoj de Jena estante 30 metrojn alta belfrido. Ĝi partas de Burgo Kirchberg sur la monto Hausberg de Jena, Germanujo.[1] Hodiaŭ ĝi estas belvidejo.
Historio redakti
Temas pri la kutimburgo de la kavaliraj senjoroj de Jena kiu ministris por la grafoj de Kirchberg; ilia blazono portis vulpon. En 1304 ĝi detruiĝis kiam atakis la unuiĝintaj urboj Erfurto, Nordhausen, Mühlhausen kaj landgrafo Albreĥto la 2-a (Meißen). Restis nur belfrido. Danke al riparoj en la 16-a jarcento eblis savi la fundamentojn turajn. En 1784 pado fariĝis ĝistura, ŝtuparo kaj tegmento. Baldaŭ ĝi iĝis ŝatata ekskursocelo kaj de la frua 19-a jarcento ekzistis modestega knajpo. En 1842 kaj 1861 estiĝis du amikaraj societoj, Knappschaft kaj Fuchsturmgesellschaft. En 1868 ĉeture konstruiĝis domo nomo Fuchsturmhaus kiu ĝis nun estas gastejo.[2].
Legendoj redakti
Pluras legendoj rilate al la turo. Diras oni ke giganto batis sian panjnon post kio monto surŝutis sin sur la fiulo - kiu antaŭ malapero ankoraŭ sukcesis bori trans la tombo fingron.[3]
Ne klaras la fonto de la nuna nomo. Kelkaj asertas ke surloke majstroŝtelisto estis pendigita en birdokaĝo. Por aliaj freŝbakitaj anoj de studentaj korporacioj (germane: Füchse) nome patronis aŭ simple la tie ofte ĉirkaŭerarantaj vulpoj. Alia ekspliko estus el la tempo de riparado de la turo en la 17-a jarcento: ĉar tiam ora monero nomiĝis Fuchs.
Literaturo redakti
- Ulrich Engelmann: Die Baugeschichte des Fuchsturmhauses, Teil 8: Von 1930 bis 1945, ĉe: Der Fuchs vom Turm, Band 36 (2006), p. 6–8; parto 9: Von 1941 bis 1963 in Band 38 (2007), p. 6–8.
- Rüdiger Haufe: Geistige Heimatpflege. Der „Bund der Thüringer Berg-, Burg- und Waldgemeinden“ in Vergangenheit und Gegenwart, ĉe: Joachim Radkau, Frank Uekötter (eld.): Naturschutz und Nationalsozialismus (= Geschichte des Natur- und Umweltschutzes, Band 1), Frankfurt a. M. 2003, p. 435–446.
- Friedrich Appenrodt: Der Hausberg mit dem Fuchsturm zu Jena, eldonis Arbeitsgemeinschaft „Fuchsturm“ im Deutschen Kulturbund, Jena 1959.
- Fuchsturm und Fuchsturmgesellschaft. Festschrift zur Feier d. 75jährigen Bestehens, eldonis Vorstand der Fuchsturmgesellschaft, kun antauparolo de Julius Kober, Jena: Neuenhahn 1936.
Eksteraj ligiloj redakti
Notoj redakti
- ↑ Fuchsturm sur la paĝaro de JenaKultur
- ↑ gasteja hejmpaĝo[rompita ligilo]
- ↑ Kp. Ludwig Bechstein: Deutsches Sagenbuch. 1853, Georg Olms Verlag, p. 505.