3-Okso-nonadekano
Kemia formulo
C19H38O
3-Nonadekanono
Bastona kemia strukturo de la
3-Okso-nonadekano
3-Nonadekanono
Tridimensia kemia strukturo de la 3-Okso-nonadekano
Alternativa(j) nomo(j)
  • Etila heksadekila ketono
  • 3-Okso-nonadekano
CAS-numero-kodo 27372-42-5
ChemSpider kodo 262074
PubChem-kodo 296879
Fizikaj proprecoj
Aspekto blanka aŭ flava, brulema solidaĵo
Molmaso 282,51012 g mol−1
Denseco 0,832 g/cm−3[1]
Fandpunkto 46,4°C [2]
Bolpunkto 339,7°C [3][4]
Refrakta indico  1,4513[5]
Ekflama temperaturo 69,6°C [6]
Solvebleco Akvo:4,793 x 10−6 g/L[7]
Mortiga dozo (LD50) 5000 mg/kg (buŝe)
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 06 – Venena substanco
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H290, H302, H314, H315
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P234, P260, P261, P264, P264+265, P271, P280, P284, P301+330+331, P302+361+354, P304+340, P305+354+338, P316, P317, P320, P321, P363, P390, P403+233, P405, P406, P501
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

3-Nonadekanonoetila heksadekila ketono estas organika kombinaĵo rezultanta el interagado de la acetaldehido kaj kloroheksadekano. Ĝi estas blanka aŭ flava, brulema solidaĵo, 4,793 x 10{-5} g/l en akvo. 3-Nonadekanono posedas 19 karbonatomojn, 38 hidrogenatomojn kaj 1 oksigenatomon. 3-Nonadekanono uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj aromataĵoj. 3-Nonadekanono estas longĉena ketono, kiu estas ofte uzata en scienca esplorado. Ĝi estas organika komponaĵo kun la kemia formulo C19H38O. Ĉi tiu ketono havas unikan strukturon, kiu igas ĝin grava molekulo por diversaj aplikoj en la kampo de scienco.

La sintezo de 3-Nonadekanono povas esti atingita per diversaj metodoj. Unu el la plej oftaj metodoj estas la oksigenigo de 3-Nonadekanolo uzante kalian permanganaton. Ĉi tiu metodo implicas la uzon de forta oksidanta agento por konverti la alkoholan grupon de 3-Nonadekanolo en ketongrupon, rezultante la formadon de 3-Nonadekanono.

3-Nonadekanono havas diversajn sciencajn esplor-aplikojn. Ĝi estas ofte uzata en la kampo de insekta kondutesplorado, ĉar ĝi estas komponaĵo de la alarmferomono de la mielabeloj. Ĉi tiu ketono ankaŭ estas uzata en la studo de plantokresko kaj evoluo, ĉar ĝi estas natura vegetaĵa kreskreguligilo. Krom tio, 3-Nonadekanono estas uzata en la studo de lipida metabolo kaj la disvolviĝo de novaj drogoj por kuracado de lipid-rilataj malsanoj.

Rilate al la agomekanismo, tamen, oni kredas, ke ĝi funkcias kiel signaliga molekulo, kiu reguligas diversajn fiziologiajn procezojn en organismoj. En mielabeloj, 3-Nonadekanono funkcias kiel alarma feromono kiu atentigas aliajn abelojn pri la ĉeesto de danĝero. En plantoj, ĉi tiu ketono funkcias kiel kreska reguligilo kiu antaŭenigas la kreskon kaj disvolviĝon de la planto.

La biokemiaj kaj fiziologiaj efikoj de 3-Nonadekanono estas diversaj. Ĉe mielabeloj, eksponiĝo al ĉi tiu ketono povas kaŭzi alarmrespondon, rezultigante la liberigon de alarmferomonoj kaj la rekrutado de aliaj abeloj por defendi la abelujon. En plantoj, 3-Nonadekanono povas antaŭenigi la kreskon kaj disvolviĝon de la planto stimulante la produktadon de citokininoj. Aldone, ĉi tiu ketono pruviĝis havi lipid-malaltigajn efikojn, igante ĝin ebla kandidato por la traktado de lipid-rilataj malsanoj.[8]

Sintezoj

redakti

Sintezo 1

redakti
  • Preparado de la 3-nonadekanono per traktado de propanoila klorido kaj heksadekano:

  +     + 

Sintezo 2

redakti
  • Preparado de la 3-nonadekanono' per oksidado de la ':

     

Sintezo 3

redakti
  • Preparado de la 3-nonadekanono per traktado de propanalo kaj kloroheksadekano:

  +     + 

Sintezo 4

redakti
  • Preparado de la 3-nonadekanono per traktado de kloroetano kaj heptadekanalo:

  +     + 

Vidu ankaŭ

redakti

Referencoj

redakti