Al-Mu'tasim
Abū Isḥāq Muḥammad ibn Hārūn ar-Raŝīd (arabe أبو إسحاق محمد بن هارون الرشيد; Oktobro 796 – 5a de Januaro 842), pli bone konata laŭ sia lakab nomo al-Muʿtaṣim bi-llāh (المعتصم بالله, "kiu serĉas rifuĝon en Dio"), estis la oka abasida kalifo, kiu regis de 833 ĝis sia morto en 842.[1] Filo de Harun ar-Raŝid, li sukcedis sian duon-fraton al-Ma'mun, ĉe kiu li estis servinta kiel militista komandanto kaj guberniestro. Lia regado estis markita per la enkonduko de turkaj sklav-soldatoj (ghilmān aŭ mamālīk) kaj la establadon fare de ili de nova ĉefurbo ĉe Samaro. Tio estis mejloŝtono en la historio de la Kaliflando, ĉar la Turkoj estos tuj hegemoniaj por kontroli la regadon de Abasidoj, eklipsante arabajn kaj iranajn elitojn kiuj estis ludintaj ĉefajn rolojn en la komenca periodo de la Abasida ŝtato. Interne, al-Mu'tasim daŭrigis la subtenon de al-Ma'mun de Mutazilismo kaj ties inkvizicio (miḥna), kaj la centralizitan administracion, malpliigante la povon de provincaj guberniestroj favore al malgranda grupo de malnovaj civilaj kaj militistaj funkciuloj en Samaro. La regado de Al-Mu'tasim estis markita ankaŭ de kontinua militado, kaj kontraŭ internaj ribeloj kiaj la ribelo de Ĥuramita Babak Ĥorramdin aŭ la insurekcio de Mazjar de Tabaristano, sed ankaŭ kontraŭ la Bizanca Imperio, kie la kalifo persone estris la faman rabadon de Amorium, kio certigis lian reputacion kiel milit-kalifo.
Al-Mu'tasim | |||||
---|---|---|---|---|---|
8-a Abasida kalifo | |||||
Regado | de 833 ĝis 842 | ||||
Antaŭulo | Al-Ma'mun | ||||
Sekvanto | Al-Ŭatik | ||||
Persona informo | |||||
Naskiĝo | 796 en Khuld Palace, Abasida Kaliflando | ||||
Morto | 5-an de januaro 842 en Samaro, Abasida Kaliflando | ||||
Tombo | vd | ||||
Religio | islamo vd | ||||
Etno | arabo vd | ||||
Lingvoj | araba vd | ||||
Ŝtataneco | Abasida Kaliflando vd | ||||
Familio | |||||
Dinastio | Abasidoj vd | ||||
Patro | Harun ar-Raŝid vd | ||||
Patrino | Maridah bint Shabib (en) vd | ||||
Gefratoj | Al-Amin, Al-Ma'mun, Al-Qasim ibn Harun al-Rashid (en) , Ahmed Al-Sabti (en) kaj Abu Issa bin Al-Rashid (en) vd | ||||
Amkunulo | Qaratis (en) Shuja al-Khwarazmi (en) vd | ||||
Infanoj | al-Ŭatik ( Qaratis (en) ) al-Mutavakil ( Shuja al-Khwarazmi (en) ) al-Musta'in ( ) vd | ||||
Profesio | |||||
Okupo | kalifo vd | ||||
| |||||
vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Referencoj
redakti- ↑ Bosworth 1993, p. 776.
Bibliografio
redakti- (1987) The History of al-Ṭabarī, Volume XXXII: The Reunification of the ʿAbbāsid Caliphate. The Caliphate of al-Ma'mun, A.D. 812–833/A.H. 198–213. Albany, New York: State University of New York Press. ISBN 0-88706-058-7.
- (1991) The History of al-Ṭabarī, Volume XXXIII: Storm and Stress along the Northern Frontiers of the ʿAbbāsid Caliphate. The Caliphate of al-Mu'tasim, A.D. 833–842/A.H. 218–227. Albany, New York: State University of New York Press. ISBN 0-7914-0493-5.
- “al- Muʿtaṣim Bi ’llāh”, The Encyclopedia of Islam, New Edition, Volume VII: Mif–Naz.
- Brett, Michael. (2011) “Egypt”, The New Cambridge History of Islam, Vol. 1: The Formation of the Islamic World, Sixth to Eleventh Centuries. Cambridge and New York: Cambridge University Press, p. 506–540. ISBN 978-0-521-83823-8.
- El-Hibri, Tayeb. (2011) “The empire in Iraq, 763–861”, The New Cambridge History of Islam, Vol. 1: The Formation of the Islamic World, Sixth to Eleventh Centuries. Cambridge and New York: Cambridge University Press, p. 269–304. ISBN 978-0-521-83823-8.
- Freely, John. (2015) Light from the East: How the Science of Medieval Islam Helped to Shape the Western World. London & New York: I.B. Tauris. ISBN 978-1-78453-138-6.
- Gordon, Matthew. (2001) The Breaking of a Thousand Swords: A History of the Turkish Military of Samarra, A.H. 200–275/815–889 C.E.. Albany, New York: State University of New York Press. ISBN 978-0-7914-4795-6.
- Kennedy, Hugh. (1998) “Egypt as a province in the Islamic caliphate, 641–868”, Cambridge History of Egypt, Volume One: Islamic Egypt, 640–1517. Cambridge: Cambridge University Press, p. 62–85. ISBN 0-521-47137-0.
- Kennedy, Hugh N.. (2001) The Armies of the Caliphs: Military and Society in the Early Islamic State. London and New York: Routledge. ISBN 0-415-25093-5.
- Kennedy, Hugh N.. (2004a) The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century, ‑a eldono, Harlow, UK: Pearson Education Ltd.. ISBN 0-582-40525-4.
- (2004b) “The Decline and Fall of the First Muslim Empire”, Der Islam 81, p. 3–30.
- Madelung, W.. (1975) “The Minor Dynasties of Northern Iran”, The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs. Cambridge: Cambridge University Press, p. 198–249. ISBN 978-0-521-20093-6.
- Mottahedeh, Roy. (1975) “The ʿAbbāsid Caliphate in Iran”, The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs. Cambridge: Cambridge University Press, p. 57–90. ISBN 978-0-521-20093-6.
- Treadgold, Warren T.. (1988) The Byzantine Revival, 780–842. Stanford: Stanford University Press. ISBN 0-8047-1462-2.
- Vasiliev, A. A.. (1935) Byzance et les Arabes, Tome I: La Dynastie d'Amorium (820–867), French ed.: Henri Grégoire, Marius Canard (france), Brussels: Éditions de l'Institut de Philologie et d'Histoire Orientales, p. 195–198.
- “al-Muʿtaṣim bi ’llāh, Abū Isḥāḳ Muḥammad”, E.J. Brill's First Encyclopaedia of Islam, 1913–1936, Volume VI: Morocco–Ruzzik.