Albin Friedrich Richard Möbusz

germana pedagogo, direktoro de reallernejo en Lubeko kaj la dua prezidanto de Germana Esperanto-Asocio

Albin Friedrich Richard Möbusz (pseŭdonimo Amo) (naskiĝis la  8-an de januaro 1871(nun 1871-01-08) en Dresdeno, mortis la 21-an de septembro 1934 (63‑jara) en Lübeck[1]) estis germana pedagogo, direktoro de reallernejo en Lubeko kaj de 1909 ĝis 1912 la vicprezidanto de Germana Esperanto-Asocio (GEA).

Albin Friedrich Richard Möbusz
Persona informo
Naskiĝo 8-an de januaro 1871 (1871-01-08)
en Dresdeno
Morto 21-an de septembro 1934 (1934-09-21) (63-jaraĝa)
en Lubeko
Lingvoj Esperanto
Ŝtataneco Germanio
Okupo
Okupo esperantistopedagogo
vdr

Vivo redakti

 
Domo kun la apartamento de Möbusz

Möbusz promociiĝis en 1897 en Lepsiko per studo "Über den Darmkanal der Anthrenus-Larve nebst Bemerkungen zur Epithelregeneration" kaj per ĝi akiris akademian gradon de "doktoro". Li publikigis plurajn pedagogiajn artikolojn kaj i.a. "Lernolibron de la kemio kaj mineralogio por mezaj kaj popolaj lernejoj" (1926). Li kunaŭtoris kolekton de studoj "La pedagogio de la nuntempo" por la klerigo de geinstruistoj (1912) kaj verkis festlibron okaze de la centjariĝo de la kleriga seminario por instruistoj en Lubeko "Hundert Jahre Lehrerbildung" (Cent jaroj de klerigado de instruistoj) (1907).

Volapuko kaj Esperanto redakti

Möbusz iam eklernis la planlingvon Volapuko. Esperantisto li estis de 1901 (laŭ la Enciklopedio de Esperanto de 1934). Li faris multajn propagandajn paroladojn, gvidis multajn kursojn kaj fondis grupojn en la nordgermanaj urboj Lübeck, Flensburg, Schleswig, Kiel kaj Eutin. Möbusz estis vicprezidanto de GEA de 1909 ĝis 1912, prezidanto de la iama Nordalbinga Esperanto-Ligo de 1912 ĝis 1921 kaj prezidanto de la Lubeka Esperanto-Socio de 1908.

Li estis la motoro malantaŭ la 6-a Germana Esperanto-Kongreso de 1911 en Lubeko kaj eldonis festlibron aperinta okaze de la kongreso "Das Esperanto - ein Kulturfaktor" (Esperanto - kulturfaktoro). Pliaj eldonoj de la festlibro okazis kadre de la 7-a Germana Esperanto-Kongreso de 1913 en Dancigo kaj dum la sekvaj kongresoj, almenaŭ ĝis la 8-a eldono okaze de la 17-a Germana Esperanto-Kongreso en Potsdamo je la pentekosta semajnfino 1928.[2]

Verkoj pri Esperanto (elekto) redakti

En la germana redakti

  • Die Welthilfsprachc Esperanto. Eld. Germana Esperanto-Servo, Berlino 1921? 16 paga broŝureto 15 X 11 cm.
  • Vollstaendiges Lehrbuch der Welthilsspache Esperanto. 4-a korektita eldono. Ĉe Otto Nemich, München - Leipzig. 130 pĝ.


Möbusz krome verkis multajn artikolojn en kaj pri Esperanto en german-lingvaj gazetoj.

Recenzoj redakti

Pri Das Esperanto - ein Kulturfaktor.

 
 Bela, ducentpaga, grandformata libro, enhavanta artikolojn rilatantajn Esperanton laŭ diversaj vidpunktoj. La plej eminentaj germanaj propagandistoj kunlaboris por tiu verko kiu enhavas tiom da bonaj ideoj kaj bone pristuditaj subjektoj, tiu libro estas necesa al ĉiu germanparolanta samideano sed ankaŭ la aliaj povas trovi utilajn sciigojn en ĝi, ĉar sep el la tridek ĉapitroj estas esperante verkitaj. 
— Belga Esperantisto n050 (dec 1912)
 
 Eldonita okaze de la 15a Germana Esperanto-kongreso en Mŭnchen (1926). — La libro enhavas serion de bonaj nacilingvaj artikoloj montrantaj la necesecon kaj taŭgecon de Esperanto en diversaj sferoj de la homa agado. 
— Belga esperantisto n144 (feb 1927)

Pri Vollstaendiges Lehrbuch der Welthilsspache Esperanto

 
 Kompleta lernolibro por germanlingvanoj. La kurso, dividita en 14 lecionoj bonege taŭgas por klasa kaj por memlernado. 
— Belga esperantisto n133 (mar 1926)

Pri Universala Esperanto-Lernolibro

 
 Tiu nova lernolibro, kiu estas uzebla en kiu ajn lando, ĉar ĝi ne enhavas nacilingvajn tekstojn, estas tre bone konceptita. La gramatika materialo estas tute laŭorde pritraktita kaj ilustrita per trafaj ekzemploj kaj ekzercoj. Oni eble povus bedaŭri, ke la aŭtoro opiniis necesa la instruon de la t.n. prefikso mis— , de la sufikso —end kaj de la landnomaj formoj Belgio kaj Svisio. La aranĝo de la libro, kun libera spaco por traduko de vortaretoj kaj dialogoj en la nacian lingvon de la lernanto estas tre praktika. 
— Belga esperantisto n147 (maj 1927)
 
 Gvidilo, kiun uzos kun granda profito la profesoroj, kiuj instruas per la antaŭe citita lernolibro. 
— Belga esperantisto n147 (maj 1927)

Referencoj redakti

Vidu ankaŭ redakti

Eksteraj ligiloj redakti