Andrej Ľudovít Radlinský

hungaria slovaka pastro, lingvisto

Andrej Ľudovít Radlinský [radlinsji], laŭ la hungarlingve kutimaj nomordoj kaj ortografio Radlinszky Lajos András, estis hungarlandana slovaka pastro, lingvisto. Lia pseŭdonimo estis Radolínský, lia parenco estis Anton Bernolák.

Andrej Ľudovít Radlinský
Persona informo
Aliaj nomoj Andrej Radolínsky
Naskiĝo la  8-an de julio 1817 (nun 1817-07-08)
en  Hungara reĝlando,  Aŭstra imperio Alsó Kubin
Morto la 26-an de aprilo 1879
en  Hungara reĝlando,  Aŭstrio-Hungario Kutty
Lingvoj slovakarusagermana
Ŝtataneco Hungara reĝlando
Aŭstra imperio Redakti la valoron en Wikidata
Okupo
Okupo verkisto
fizikisto
lingvisto
ĵurnalisto
pedagogo
katolika sacerdoto
pastro Redakti la valoron en Wikidata
vdr

Andrej Ľudovít Radlinský[1][2] naskiĝis la  8-an de julio 1817 (nun 1817-07-08) en Alsó Kubin (Hungara reĝlando, Aŭstra Imperio, nuntempa Dolný Kubín en Slovakio), li mortis la 26-an de aprilo 1879 en Kutty (Hungara reĝlando, Aŭstrio-Hungario, nuntempa Kúty en Slovakio).

Memortabulo pri Andrej Ľudovít Radlinský
Statuo pri Andrej Ľudovít Radlinský

Biografio

redakti

Andrej Ľudovít Radlinský frekventis gimnaziojn en pluraj lokoj, poste seminariojn en Emericanum kaj Nagyszombat, fine inter 1836 - 1840 li studis en Pázmáneum kaj doktoriĝis (Ph.D.) en 1841 en Reĝa Universitato de Pest; li pastriĝis en la sama jaro en Vieno. Post la diplomo li estis vikario en Budao (urbo) kaj pluraj lokoj en Supra Hungarujo, dum li partoprenis en establado de la unua konstanta slovaka amatora teatro. Kiel panslavo en 1849 li rifuĝis pro la hungara revolucio de 1848 al Vieno. Tie li redaktis slovakajn gazetojn. Inter 1850 - 1861 li laboris en Budao, kie li estis motoro de la evoluiĝanta slovaka lingvo, dum li verkis kaj tradukis. Ekde 1861 li estis paroĥestro en Kutty.

Elektitaj kontribuoj

redakti
  • Radislav a Blanka. (1841)
  • Poklady kazatelského rečníctva ... (1848)
  • Pravopis slovenský s krátkou mluvnicí. (1850)
  • Wörterbuch zum ersten Bande der Sammlung russischer Reden. (1853)
  • Mennyei hangok. Oktató, szertartásos, életrajzi és énekes imakönyv. (1859, 1901, 1860)
  • Duchovná reč pri ... (1868)
  • Andeliček stražka. (1872; 2-a eldono: 1882)

Memorigiloj

redakti

Fontoj

redakti

Referencoj

redakti