Apafi la 1-a
APAFI Mihály reganto de Transilvanujo naskita en Ebesfalva la 3-an de novembro 1632 kaj mortinta en Fortikaĵo Fogaras la 15-an de aprilo 1690).
| Apafi la 1-a | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Princo de Transilvanio 
| |||||
| |||||
| Persona informo | |||||
| Apafi Mihály | |||||
| Naskiĝo | 3-an de novembro 1632 en Gherla | ||||
| Morto | 15-an de aprilo 1690 (57-jaraĝa) en Făgăraș | ||||
| Loko de sepulto | Kalvinana katedralo vd | ||||
| Ŝtataneco | Princlando Transilvanio vd | ||||
| Familio | |||||
| Dinastio | familio Apafi vd | ||||
| Edz(in)o | Anna Bornemisza vd | ||||
| Infanoj | Apafi la 2-a vd | ||||
| Parencoj | János Petki vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | politikisto vd | ||||
| |||||
| Princo de Transilvanio
| |||||
| Dum | 1661–1692 | ||||
| Antaŭulo | Johano Kemény | ||||
| Sekvanto | Apafi la 2-a | ||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Biografio redakti
Apafi la 1-a dum la manovro de Georgo Rákóczi la 2-a en Pollando la tataroj estis kaptita (1657). Post lia eliberiĝo en 1661 la turkoj elektigis lin reganto. Li pruviĝis senpova reganto, anstataŭ kies plejparte agadis sia edzino, Anna Bornemisza kaj sia kanceliero Mikaelo Teleki. Kiel subulo de sultano li partoprenis en manovroj de turkoj kontraŭ Aŭstrio (1663, 1679, 1683). Por iom da tempo li apogis Emeriko Thököly. Kiam Leopoldo la 1-a okupis Transilvanujon kaj devigis lin rekoni lian superregadon (1688), en siaj lastaj jaroj li suferis je melankolio. Funebran paroladon en la hebrea lingvo faris pro li la luterana pastoro Martin Kelp.
Verko redakti
- M. I. és II. A. M. naplója (Kiadta Tóth Ernő, Kolozsvár, 1900);
- A. M. naplója (Kiadta Biás István, Marosvásárhely, 1910).
Bibliografio redakti
- Tavaszy Sándor: A két A. fejedelem (Kolozsvár, 1943).
- Tolnai Gábor: „Szegény, együgyű fejedelem” (Évek – Századok, Bp., 1959).
- Jókai Mór: Erdély aranykora, romano (Pest, 1852);
- Jókai Mór: Török világ Magyarországon, romano (Pest, 1853);
- Szigligeti Ede: Béldi Pál (tragedio, 1863).