APAFI Mihály reganto de Transilvanujo naskita en Ebesfalva la 3-an de novembro 1632 kaj mortinta en Fortikaĵo Fogaras la 15-an de aprilo 1690).

Apafi la 1-a
Princo de Transilvanio
Persona informo
Apafi Mihály
Naskiĝo 3-an de novembro 1632 (1632-11-03)
en Gherla
Morto 15-an de aprilo 1690 (1690-04-15) (57-jaraĝa)
en Făgăraș
Tombo Kalvinana katedralo Redakti la valoron en Wikidata vd
Ŝtataneco Princlando Transilvanio Redakti la valoron en Wikidata vd
Familio
Dinastio familio Apafi vd
Edz(in)o Anna Bornemisza Redakti la valoron en Wikidata vd
Infanoj Apafi la 2-a Redakti la valoron en Wikidata vd
Parencoj János Petki (avo) Redakti la valoron en Wikidata vd
Profesio
Okupo politikisto Redakti la valoron en Wikidata vd
Princo de Transilvanio
Dum 1661–1692
Antaŭulo Johano Kemény
Sekvanto Apafi la 2-a
vd Fonto: Vikidatumoj
vdr

Biografio

redakti

Apafi la 1-a dum la manovro de Georgo Rákóczi la 2-a en Pollando la tataroj estis kaptita (1657). Post lia elliberiĝo en 1661 la turkoj elektigis lin reganto. Li pruviĝis senpova reganto, anstataŭ kies plejparte agadis sia edzino, Anna Bornemisza kaj sia kanceliero Mikaelo Teleki. Kiel subulo de sultano li partoprenis en manovroj de turkoj kontraŭ Aŭstrio (1663, 1679, 1683). Por iom da tempo li apogis Emeriko Thököly. Kiam Leopoldo la 1-a okupis Transilvanujon kaj devigis lin rekoni lian superregadon (1688), en siaj lastaj jaroj li suferis je melankolio. Funebran paroladon en la hebrea lingvo faris pro li la luterana pastoro Martin Kelp.

  • M. I. és II. A. M. naplója (Kiadta Tóth Ernő, Kolozsvár, 1900);
  • A. M. naplója (Kiadta Biás István, Marosvásárhely, 1910).

Bibliografio

redakti
  • Tavaszy Sándor: A két A. fejedelem (Kolozsvár, 1943).
  • Tolnai Gábor: „Szegény, együgyű fejedelem” (Évek – Századok, Bp., 1959).
  • Jókai Mór: Erdély aranykora, romano (Pest, 1852);
  • Jókai Mór: Török világ Magyarországon, romano (Pest, 1853);
  • Szigligeti Ede: Béldi Pál (tragedio, 1863).