Budaörs
Budaörs [budaorŝ], germane Wudersch estas urbo en Hungario en regiono Meza Hungario, en departemento Pest, (iam en subregiono Budaörs, kies centro ĝi estis), en Distrikto Budakeszi. La nomo signifas Buda-posteno.
Budaörs | |||||
---|---|---|---|---|---|
Hungaria urbo vd | |||||
Flago | Blazono | ||||
Administrado | |||||
| |||||
Poŝtkodo | 2040 | ||||
En TTT | Oficiala retejo [+] | ||||
Demografio | |||||
Loĝantaro | 29 398 (2024) [+] | ||||
Loĝdenso | 1 246 loĝ./km² | ||||
Geografio | |||||
Geografia situo | 47° 28′ N, 18° 57′ O (mapo)47.46055555555618.957777777778Koordinatoj: 47° 28′ N, 18° 57′ O (mapo) [+] | ||||
Areo | 23,59 km² (2 359 ha) [+] | ||||
Horzono | Mezeŭropa tempo [+] | ||||
| |||||
Alia projekto | |||||
Vikimedia Komunejo Budaörs [+] | |||||
Situo
redaktiBudaörs situas ĉe montoj, kontaktiĝanta kun Budapeŝto. Ĝi havas fervojon al Vieno, krome aŭtoŝoseojn al Balatono (M7), Vieno (M1) kaj (M0), kiu ĉirkaŭas Budapeŝton. Iam interurba tramo trafikis el la ĉefurbo, nun nur ĉefurbaj aŭtobusoj. Ĝis 1950 tie estis la budapeŝta aerodromo. Nuntempe sportaj flugmaŝinoj uzas ĝin.
Historio
redaktiEn la 17-a kaj 18-a jarcentoj alvenis are ŝvaboj, apogantoj de la Habsburgoj. En 1921 okazis bataleto: eksreĝo Karlo la 4-a vagonare alvenis por fari puĉon. La kontraŭreĝaj fortoj estis malmultaj, kaj ili detruis la relojn. Komenciĝis pafado, sed Karlo diris: sufiĉas el la batalo kaj kapitulacis spite la fortosuperecon. En 1945 okazis longa kaj kruela sieĝo de la ĉirkaŭaĵo. Poste la ŝvaboj estis deportitaj al Germanio.
Dum la socialisma erao are konstruiĝis 10-etaĝaj domoj. Apud la urbo vendejcentro troviĝas. Oni planas metroon el Budapeŝto.
Vidindaĵoj
redakti- Preĝejo Johano Nepomuka (Budaörs)
- Luterana preĝejo (Budaörs)
- moderna urbodomo
Famuloj
redakti- en Budaörs naskiĝis:
- en Budaörs mortis:
Esperanto
redaktiEstas delegito de UEA tie.