Cercis siliquastrum

Cercis siliquastrum, esperante Judas-arbo, estas malgranda decidua foliarbo de Sudeŭropo kaj Sud-Okcidenta Azio konata pro sia abunda produktado de profunde rozkoloraj floroj printempe. Ĝi estas la eŭropa ano de la genro Cercis (esperante cercido), kiu entenas entute dekon da specioj, ĉefe amerikaj kaj ĉinaj.

Kiel legi la taksonomionVikipedio:Kiel legi la taksonomion
Kiel legi la taksonomion
Judas-arbo

Biologia klasado
Regno: Plantae
Klado: Angiospermoj
Klado: Eudicotyledoneae
Klado: Rozedoj (klado)
Ordo: Fabales
Familio: Fabaceae
Genro: Cercis
Cercis siliquastrum
L. 1753
Aliaj Vikimediaj projektoj
vdr

Priskribo redakti

 
Floroj burĝonigantaj de aĝa ligno
 
Tronco y corteza.

Tiu specio formas malgrandan arbon ĝis 12 metrojn altan kaj 10 metrojn larĝan.[1]

La profunde rozkoloraj floroj estas produktataj sur unujara aŭ pli aĝa ligno, inkluzive de la trunko, en malfrua printempo (trunkoflorado). La folioj ekaperas baldaŭ post kiam la unuaj floroj aperas. Ili estas korformaj kun malpinta apekso, kiu foje havas malprofundan noĉon ĉe la pinto. La arbo produktas longajn platajn guŝojn kiuj pendas vertikale. La floroj estas manĝeblaj kaj laŭdire havas dolĉ-acidan guston.[2]

Taksonomio redakti

 
Botanika ilustraĵo de 1891

La specio unue estis priskribita en 1753 fare de Linné, kiu donis al ĝi la nomon siliquastrum derivitan de la latina vorto siliqua, kiu signifas guŝo.

Distribuo kaj ekologiaj aspektoj redakti

 
Floroj kaj guŝoj
 
Cercis siliquastrum - Muzeo de Tuluzo
 
La kulturvario 'Alba'
 
Psilidoj (Cacopsylla pulchella) sur Judas-arba folio

.

La florojn polenas abeloj, altiritaj de nektaro. Poleno de la elstarantaj stamenoj estas deponita sur la korpo de la abelo kaj portita al stigmo de alia floro.[3]

Kultivado redakti

La specio preferas profundajn, bone drenatajn grundojn kaj situon en plena suno aŭ parta ombro.[1]

Kultivoformoj inkludas:

  • "Afghan Deep Purple"[4]
  • "Alba" - blankaj floroj [4]
  • "Bodnant"[4]
  • "Carnea"[4]
  • "Fructa Rubra"[4]
  • "Penduliflora"[4]
  • "Rubra" - malhele rozkolor-purpuraj floroj
  • "Sterilis"[4]
  • "Variegata"[4]
  • "White Swan"[4]

La arbo estas sentema al cikadeledoj, koĉoj kaj psiledoj (specife Cacopsylla pulchella) kaj ankaŭ al malsanoj inkluzive de arba ŝankro, koralruĝa punktiĝo kaj verticilia velkado.

Propagado funkcias per semoj, stikado aŭ burĝongreftado.

La specio produktas durlignon kun alloga vejnstrukturo. Ĝi estas uzata en plakaĵoj kaj poluriĝas bone.[1]

Historio redakti

Ekzistas delonga mito ke Judaso Iskarioto pendigis sin de arbo de tiu specio. Tiu kredo rilatas al la komuna nomo "Judas-arbo", kiu estas eventuale koruptita derivaĵo de la franca komuna nomo Arbre de Judée signifanta arbo de Judeo, reference al regiono kie la arbo estis abunda.[5]

Kulturaj referencoj redakti

Referencoj redakti

  1. 1,0 1,1 1,2 Cercis siliquastrum- L.. Plants For A Future. Alirita 13 September2011.
  2. Arkivita kopio. Arkivita el la originalo je 2012-06-16. Alirita 2012-10-21.
  3. Hickey, Michael; Clive King. 100 families of flowering plants. Cambridge University Press. Alirita 13-a de septembro 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Hatch, Laurence. (2007) Cultivars of Woody Plants Volume I (A-G). Raleigh, North Carolina: TCR Press.
  5. Mabberley, D.J.. (2008) Mabberleys's plant-book, 3‑a eldono, Cambridge University Press, p. 170. ISBN 978-0-521-82071-4.

Eksteraj ligiloj redakti

Fonto redakti

En tiu ĉi artikolo estas uzita maŝina traduko de WikiTrans de teksto el la artikolo Cercis siliquastrum en la angla Vikipedio.