Deĉifrado de antikvaj egiptaj skriboj

La skribsistemoj uzitaj en antikva Egiptio estis deĉifritaj en la frua deknaŭa jarcento tra la laboro de pluraj eŭropaj akademiuloj, precipe Jean-François Champollion kaj Thomas Young. Antikvaj egiptaj skribformoj, kiuj inkludis la hieroglifajn, hieratajn kaj demotikajn skribaĵojn, ĉesis esti komprenitaj en la kvara kaj kvina jarcentoj p.K., ĉar la kopta alfabeto estis ĉiam pli uzita anstataŭe. La scio de pli postaj generacioj pri la pli malnovaj manuskriptoj estis bazita sur la laboro de grekaj kaj romiaj verkintoj kies kompreno estis misa. Estis tiel vaste kredite, ke egiptaj manuskriptoj estis ekskluzive ideografaj, reprezentante ideojn prefere ol sonojn, kaj eĉ ke hieroglifoj estis esotera, mistika skribmaniero prefere ol rimedo registri parolatan lingvon. Kelkaj provoj ĉe deĉifrado de islamaj kaj eŭropaj akademiuloj en la Mezepoko kaj fruaj modernaj tempoj agnoskis, ke la hieroglifoj eble havas fonetikan komponenton, sed percepto de hieroglifoj kiel sole ideografio malhelpis laborojn por kompreni ilin tiom malfrue kiom ĝis la dekoka jarcento.

Refer to caption
Jean-François Champollion en 1823, tenanta sian liston de fonetikaj hieroglifaj signoj. Portreto de Victorine-Angélique-Amélie Rumilly.