Dormiĝo

Dormiĝo estas en biologio eniro en vintrodormo nome periodo en la biologia ciklo de organismo en kiu la kresko, la disvolviĝo kaj fizika aktiveco ĉesas portempe. Tio draste malpliigas la metabolan aktivecon permesante, ke la organismo konservu energion. La dormado tendencas esti tre rilata kun la mediaj kondiĉoj. La organismoj kapablas samtempigi sian fazon de dormiĝo kun la medio laŭ du tipoj, nome antaŭdiraj aŭ postdiraj. La antaŭdira dormiĝo okazas kiam organismo eniras en la fazo de dormado antaŭ la alveno de la malfacilaj kondiĉoj. Por ekzemplo multaj plantoj uzas la fotoperiodon nome la malpliiĝon de la taglumdaŭro aŭ de la temperaturo por antaŭdiri la alvenon de la vintro. La postdira dormiĝo okazas kiam organismo eniras en dormado post la alveno de la malfacilaj kondiĉoj. Tiu tipo oftas en regionoj kun klimatoj kiuj fluktuas neantaŭvideble. Se la subitaj klimataj ŝanĝoj povas konduki al alta mortindico inter animaloj kiuj dependas el la postdira dormiĝo, tiu permesas al ili resti aktivaj dum pli da tempo kaj tio havigas al ili avantaĝojn en la uzado de la disponeblaj rimedoj.

La marmotoj (Marmota marmota) vintrodormiĝas.

Printempa urso, tre maldika ĉar ĝi ĵus eliris el vintrodormo.

La semoj povas resti dormantaj jarojn. Kumino, Cuminum cyminum.

Bibliografio

• Bentsink L & Koornneef M, 2008. Seed Dormancy and germination: Arabidopsis Book. American Society of Plant Biologist.
• Bewley JD, Black M. (1994). Seeds: physiology of developmen and germination, 2nd edn. New York, London: Plenum Press.
• Black M, Butler J, Hughes M. (1987). Control and development of dormancy in cereals. In: Mares DJ, ed. Fourth International
• Symposium on Pre-Harvest Sprouting in Cereals, Boulder, Co. USA: Westview Press, 379-92.
• Scholar team (2002) SQA Adv. Higher Biology; Environmental Biology. p 93-95 Heriot Watt University