Egiptoj
Egiptoj - egipt-arabe مَصريين (Masˤreyyīn), kopte ϩⲁⲛⲣⲉⲙ̀ⲛⲭⲏⲙⲓ (han.Remenkīmi) - en nuntempa etna kompreno estas la loĝantoj de Egiptio de komuna kulturo kaj lingvo egipt-araba kaj ties idoj en aliaj landoj. La egipta identeco en tiu kompreno proksime rilatas al geografio. La loĝantaro de Egiptio koncentriĝas en la suba nila valo, mallarĝa strio de kultivebla lando de la unua rivera katarakto proksime de la urbo Asuano sude ĝis la Mediteranea Maro norde. Tiu unika geografia situo estis la bazo de la evoluo de la egipta socio ekde la antikva epoko.
| Egiptoj egipt-arabe مَصريين (Masˤreyyīn) kopte ϩⲁⲛⲣⲉⲙ̀ⲛⲭⲏⲙⲓ (han.Remenkīmi) | ||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| loĝantaro | ||||||||||||||||||||||||||||||
| nord-Afrikanoj • Mezorientanoj • loĝanto • Mediteranea raso | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Suma populacio | ||||||||||||||||||||||||||||||
| 92 000 000 | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Ŝtatoj kun signifa populacio | ||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||
| Lingvo(j) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| egipt-araba, saida egipta, kopta (liturgia, parole preskaŭ formortinta) | ||||||||||||||||||||||||||||||
| Religio | ||||||||||||||||||||||||||||||
| sunaisma islamo, kopta kristanismo | ||||||||||||||||||||||||||||||
El religia vidpunkto, 90 procentaĵoj de la egiptoj estas islamanoj (75 procentaĵoj sunaanoj), pliaj 9 procentaĵoj estas koptoj: El genetika vidpunkto, la koptoj (el la greka αιγυπτος "Aigyptos" egiptoj), nocio por la parto de la egiptia loĝantaro kiu restis kristanisma post kiam en la 7-a jarcento la muslimaj araboj konkeris Egiption, aparte nomeblus tipaj "egiptoj": ĉar la koptoj ne edziĝas/is kun islamanoj, ili takseblas rektaj genaj heredantoj de la praegiptianoj.
Pli ol 90 milionoj da egiptoj loĝas en Egiptio, 90% estas islamanoj, 10% estas kristanoj. Ĉirkaŭ 1,7 milionoj da egitpoj loĝas en Irako, Libio, Sauda Arabio, Unuiĝintaj Arabaj Emirlandoj kaj Usono.
Ŝipaj ekspedicioj redakti
La egiptoj estis la unuaj kiuj faris marajn ekspediciojn. Ĉirkaŭ 2500 a.K.E. ili veturis trans la Ruĝan Maron. Ĉirkaŭ 1500 a.K.E. ili malkovris la insulon Sokotro en la Hinda Oceano.
Nobelpremioj redakti
Egiptoj gajnis 4 Nobel-premiojn. Naguib Mahfouz gajnis la Nobel-premion pri literaturo. Ahmed Zewail gajnis la Nobel-premion pri kemio. Anwar Sadat kaj Mohamed ElBaradei ricevis la Nobel-premion pri paco. La tria ŝtatprezidento de Egiptio, Anwar Sadat estis la unua egipto kiu ricevis la nobelpremion (en 1978)[2].
Referencoj redakti
- ↑ informo el la retejo aleqt.com el Sauda Arabio
- ↑ (en) Who are the Egyptian people?, Inside Egypt, la 23-an de majo 2021
