John Horton Conway
John Horton CONWAY FRS[1] (naskiĝis la 26-an de decembro 1937, mortis la 11-an de aprilo 2020) [2] estis angla matematikisto. Li estis aktiva en la teorio de limigitaj grupoj, noda teorio, nombroteorio, kombinatora luda teorio kaj koda teorio.[2] Li faris kontribuaĵojn ankaŭ al multaj fakoj de distra matematiko, plej precipe la inventaĵo de la ĉela aŭtomato nomata ludo "La vivo" aŭ "Ludo de vivo". Conway elspezis la unuan duonon de sia longa kariero ĉe la Universitato de Kembriĝo en Anglio kaj la duan duonon ĉe Universitato Princeton en Nov-Ĵerzejo, kie li tenis la titolon John von Neumann Profesoro Emerita.[3][4]. Li mortis pro COVID-19 la 11-an de aprilo 2020, en aĝo de 82 jaroj, en sia hejmo en Nov-Ĵerzejo.[5]
| John Horton Conway | |||||
|---|---|---|---|---|---|
_(2).jpg)
| |||||
| Persona informo | |||||
| John Horton Conway | |||||
| Naskiĝo | 26-an de decembro 1937 en Liverpool | ||||
| Morto | 11-an de aprilo 2020 (82-jaraĝa) en New Brunswick, Nov-Ĵerzejo,  Usono
| ||||
| Mortis pro | naturaj kialoj vd | ||||
| Mortis per | COVID-19 vd | ||||
| Lingvoj | angla vd | ||||
| Loĝloko | New Brunswick vd | ||||
| Ŝtataneco | Unuiĝinta Reĝlando (Britio) vd | ||||
| Alma mater | Universitato de Kembriĝo • Kolegio Gonville kaj Caius vd | ||||
| Familio | |||||
| Patro | Cyril Horton Conway vd | ||||
| Patrino | Agnes Boyce vd | ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | matematikisto • universitata instruisto vd | ||||
| Laborkampo | grupo-teorio • kombinatorika ludoteorio • matematiko • nombroteorio • ludoteorio • noda teorio • matematika ludo vd | ||||
| Doktoreca konsilisto | Harold Davenport vd | ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | vivo (ludo) ❦ grupo de Conway ❦ surreelo ❦ Sagoĉena notacio de Conway ❦ kriterio de Conway ❦ notacio de Conway ❦ pluredra notacio de Conway ❦ Doomsday rule ❦ Vico de Conway vd | ||||
| |||||
| |||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Biografio redakti
Conway naskiĝis en Liverpool, la 26-an de decembro 1937. Liaj gepatroj estis Cyril Horton Conway kaj Agnes Boyce.[4] Li fariĝis interesita en matematiko en tre frua aĝo. De la aĝo de 11 lia ambicio estis fariĝi matematikisto.
Conway eniris Gonville kaj Caius Altlernejo, Kembriĝo, por studi matematikon.[6] Conway, kiu estis "terure memabsorbiĝinta adoleskanto" en lernejo, interpretis sian agnoskon al Kembriĝo kiel ŝancon transformi sin mem en novan personon: "ekstraverto".[7][8]
Li estis premiita per Arta Grado en 1959, kaj komencis entrepreni esploron en nombra teorio. Li solvis la malferman problemon, prezentita de Davenport, pri skribado de nombroj kiel la sumoj de kvinoblaj potencoj, kaj komencis fariĝi interesita en senlima ordinaloj.
Lia intereso en ludoj komencis dum siaj jaroj de studento en la Kembriĝa Matematika Tripos, kie li fariĝis fervora triktraka ludisto; li elspezis multajn horojn ludante.
Li estis premiita per sia doktoriĝo en 1964 kaj nomumita Altlerneja Samrangulo kaj Lekciisto en Matematiko ĉe Sidney Sussex Altlernejo, Kembriĝo.
Post lasi Kembriĝon en 1986, li prenis supre la nomumon al la John von Neumann Seĝo de Matematiko ĉe Princeton Universitato.
Ludo de Vivo redakti
Conway estas precipe konata kiel inventinto de la Ludo de Vivo, unu el la fruaj ekzemploj de ĉela aŭtomato. Liaj komencaj eksperimentoj pri tiu ĉi temo estis faritaj per skribilo kaj papero, longe antaŭ tiucela uzeblo de modernaj komputiloj.
Gravaj areoj de esploro redakti
- Kombinatora luda teorio
- Geometrio
- Geometria topologio
- Grupa teorio
- Nombra teorio
- Algebro
- Analizo
- Algoritmiko
- Teoria fiziko
Morto redakti
La 8-an de aprilo 2020, Conway, kiu estis luktanta kontraŭ sanproblemoj dum jaroj, evoluigis febron de COVID-19. La 11-an de aprilo 2020, Conway mortis en aĝo de 82 jaroj.[2][5]
Referencoj redakti
- ↑ The Royal Society. Alirita April 11, 2020.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 COVID-19 Kills Renowned Princeton Mathematician, 'Game Of Life' Inventor John Conway In 3 Days (angle) (12 April 2020).
- ↑ “[1]”.
- ↑ 4,0 4,1 MacTutor History of Mathematics archive: John Horton Conway
- ↑ 5,0 5,1 "Wiskundige Conway was een speels genie en kenner van symmetrie - NRC". (nederlande)
- ↑ CONWAY, Prof. John Horton. Who's Who 2014, A & C Black, an imprint of Bloomsbury Publishing plc, 2014; online edn, Oxford University Press.
- ↑ "John Horton Conway: the world’s most charismatic mathematician".
- ↑ [2].
- ↑ Rendell (2015)
- ↑ Case (2014)