Julio Mangada Rosenörn
Julio MANGADA ROSENÖRN (naskiĝis la 30-an de junio 1877 en Sancti Spiritus, Kubo, tiam hispana kolonio, mortis la 16-an de aprilo 1946[1] en Meksiko) estis hispana militisto kaj esperantisto.
| Julio Mangada Rosenörn | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 30-an de junio 1877 en Sankta Spirito |
| Morto | 14-an de aprilo 1946 (68-jara) en Meksikurbo |
| Lingvoj | Esperanto • hispana |
| Ŝtataneco | Hispanio |
| Okupo | |
| Okupo | esperantisto • militisto |
BiografioRedakti
Mangada fariĝis esperantisto en 1906 kaj tuj komencis propagandi Esperanton per framasona gazeto. En 1911 li estis kunfondinto de la gazeto Homaro, kiu publikigis en 1913 la politikan kaj religian deklaracion de L. L. Zamenhof pri Homaranismo. En 1916 li fondis la Zamenhofan Federacion kaj ĝian organon Hispana Esperantisto publikigitan ĝis 1923.
Li kunfondis kaj estis prezidanto dum multaj jaroj de Hispana Esperanto-Asocio. De 1928 ĝis 1930 Mangada publikigis Hispana Esperanto-Gazeto.
De 1912 Mangada gvidis multajn kursojn. Li reprezentis la hispanan registaron dum kvin Universalaj Kongresoj.
Mangada ludis gravan militistan kaj politikan rolon dum la Dua Hispana Respubliko kaj ĉe la komenco de la interna milito, kiam li gvidis kolonon defende al la respublikana registaro. Li estis konata kiel la popola generalo, kvankam vere atingis nur la rangon de kolonelo.
Mangada devis ekziliĝi post la fino de la milito kaj forpasis en Meksiko en 1946.
VerkojRedakti
- Helpanta temaro por ĉiuj landoj, por lernigi rapide Esperanton, 1925
- Ferdinando la 6-a kaj Farinelli, 1925
- Ávila, 1925
- Pri Hispanujo kaj ĝiaj popolkantoj - Popolkantaro de Murcio
- Versaĵaro, 1922
- Esperanta Internacia moderna hispana Parnaso (diversaj poetoj), 1927
- Du junaj fraŭlinoj kaj Korneliino, traduko de du noveloj de Miguel de Cervantes, 1927
- Amelia kaj Marina (amatora poezio), 1934
ReferencojRedakti
- ↑ Niaj mortintoj 1939–1946, en: Esperanto novembro-decembro 1946, paĝo 5.
BibliografioRedakti
- 2003: Botella, Antonio Marco. Vivo kaj verkaro de Julio Mangada Rosenörn (1877-1946). En: Klaro kaj elasto. Fest-libro por la 80a naskiĝ-tago de Fernando de Diego / ed. Irmi kaj Reinhard Haupenthal. Schliengen: Ed. Iltis 2003, p. 243-271 (kun verkaro de Mangada) ISBN 3-932807-26-X.
Eksteraj ligilojRedakti
- Kompleta biografio de Julio Mangada
- Enciklopedio de Esperanto/M en sia originala formo en la Interreto
- Enciklopedio de Esperanto en elŝutebla versio (PDF).
- Ekzile en Meksiko. Militrakonto, 05/01/2020
- Hispanio, Kubo, Meksiko. Radikala zamenhofa militisto. Militrakonto, 13/04/2021
