Karel Havlíček Borovský
Karel HAVLÍČEK Borovský (31-a de oktobro 1821 - 29-a de julio 1856), ĉeĥa ĵurnalisto kaj satira poeto, rigardata kiel ekzemplo kaj idealo de klera kuraĝa, prudenta, sindona organizanto de publika opinio. Li verkadis ankaŭ spritajn epigramojn pri politikaj aferoj. La aŭstria registaro ekzilis lin al Brixen, nokte, por ke la ĉeĥa publiko ne sciu. La noktan forveturon li priskribis en la satira poemo Tirolaj elegioj (esperantigis ĝin Jaroslav Mráz).
| Karel Havlíček Borovský | ||
|---|---|---|
| Member of the Austrian Reichstag | ||
| ||
| Persona informo | ||
| Karel Havlíček Borovský | ||
| Naskonomo | Karel Havlíček | |
| Naskiĝo | 31-an de oktobro 1821 en Havlíčkova Borová,  Aŭstra imperio
| |
| Morto | 29-an de julio 1856 (34-jara) en Prago | |
| Mortis pro | tuberkulozo [#] | |
| Tombo | tombejoj de Olšany [#] | |
| Religio | katolika eklezio [#] | |
| Etno | ĉeĥoj [#] | |
| Lingvoj | ĉeĥa [#] | |
| Loĝloko | Q117021736 [#] | |
| Ŝtataneco | Aŭstra imperio [#] | |
| Alma mater | Universitato de Karolo [#] | |
Subskribo 
| ||
| Familio | ||
| Patrino | Josefína Havlíčková [#] | |
| Gefratoj | Josef Havlíček [#] | |
| Edz(in)o | Julie Sýkorová-Havlíčková [#] | |
| Infanoj | Zdeňka Havlíčková [#] | |
| Profesio | ||
| Alia nomo | Havel Borovský • Karel Havlíček-Borovský • Hawliczek [#] | |
| Okupo | tradukisto • poeto • ĵurnalisto • eldonisto • literaturkritikisto • verkisto • politikisto • publikigisto [#] | |
| Laborkampo | literaturo • ĵurnalismo [#] | |
| Verkado | ||
| Verkoj | La bapto de caro Vladimir | |
| [#] | Fonto: Vikidatumoj | |
Politikaj satiroj estas ankaŭ la poemoj Reĝo Lavra (tr. Tomáš Pumpr) pri azenaj oreloj, kiuj beligas la kapon de reĝoj, kaj la ĉefverko estas La bapto de caro Vladimir, kies esperantigo estas ĉefverko ankaŭ de Tomáš Pumpr. La satiro primokas negocadon pri Dio, misuzadon de religioj. Post la apero de la Esperanta traduko en 1953 multaj komprenis tion kiel atakon kontraŭ la eklezio kaj volis la tutan eldonkvanton neniigi. Nun ĝi apartenas al la ĉefverkoj de nia traduka literaturo.[1]
Ankaŭ en la "Bapto" Borovský aludas, memironie, pri sia ekzilo, kiam li igas dion Peruno diri pri sia dia laboro "Briksen mem – kompare tion – estas preskaŭ ŝerco."
En la jaro 1918 estis nove estiĝinta la 9-a infanteria pafista regimento de nove kreanta la 3-a divizio de Ĉeĥoslovakaj legioj en Rusio nomita "Regimento de Karel Havlíček Borovský"[2]
En Esperanto aperisRedakti
- La tria kanto el "Bapto de sankta Vladimiro". Tradukis Stanislav Kamaryt. En: Ĉeĥoslovaka Antologio Budapest: Literatura Mondo, 1935.
- "La bapto de caro Vladimir". Tradukis Tomáš Pumpr. La Laguna: J. Régulo, 1953.
- "Reĝo Lavra" (tr. Tomáš Pumpr, en Nica Literatura Revuo)
- "Reĝo Lavro" (tr. Jaroslav Mráz - manuskripto)
- "Tirolaj elegioj" (tr. Jaroslav Mráz - manuskripto)
Vidu ankaŭRedakti
ReferencojRedakti
- ↑ La bapto de caro Vladimir; Karel HAVLÍČEK Borovský: tradukis kaj komentariis Tomáŝ Pumpr. Stafeto; La Laguna, 1953.
- ↑ (CS) PRECLÍK, Vratislav. Masaryk a legie, bindita libro, 219 paĝoj, eldonis eldonejo Paris Karviná, Žižkova 2379 (734 01 Karviná-Mizerov) en kunlaborado kun Demokratia movado de Masaryk, 2019, ISBN 978-80-87173-47-3, pp. 17 - 25, 33 - 45, 70 - 76, 101 - 120.
