Koliziigilo
(Alidirektita el Koliziilo)
Koliziigilo (foje ankaŭ koliziilo) estas tipo de partikla akcelilo en kiu la partikloj estas akcelitaj en kontraŭaj direktoj. Per tio sciencistoj povas aldoni al la partiklo grandan kinetan energion, koliziigi ilin kaj studi novajn partiklojn, produktajn de kolizio. Laŭ strukturo kaj aspekto estas du tipoj de koliziigilo - lineara kaj ringa.
Plej gravaj koliziigiloj
redaktiInformo el http://pdg.lbl.gov
Koliziilo | Institucio, loko, lando | Jaroj de funkcio | Partikloj | Maksimuma energio, GeV | Lumeco, 1030 cm−2sek−1 | Longo de vojo, km |
---|---|---|---|---|---|---|
ВЭПП-2000 | INF, Novosibirsko, Rusio | ekde 2006 | е+е− | 1,0 | 100 | 0,024 |
ВЭПП-4М | INF, Novosibirsko, Rusio | ekde 1994 | е+е− | 6 | 20 | 0,366 |
ВЕРС | IHEP, Pekino, Ĉinio | 1989—2005 | е+е− | 2,2 | 5 1,55 GeV ; 12,6 1,843 GeV | 0,2404 |
ВЕРС-II | IHEP, Pekino, Ĉinio | ekde 2007 | е+е− | 1,89 | 1000 | 0,23753 |
DAФNE | Frascati, Italio | 1999—2008 | е+е− | 0,7 | 150 | 0,098 |
CESR | Cornell | 1979—2002 | е+е− | 6 | 1280 на 5,3 GeV | 0,768 |
CESR-C | Cornell | с 2002 | е+е− | 6 | 60 на 1,9 GeV | 0,768 |
KEKB | KEK, Japanio | с 1999 | е+е− | е− × е+ 8 × 3,5 | 16270 | 3,016 |
PEP-II | SLAC, Stanford, Usono | с 1999 | е+е− | е−: 7—12 GeV; e+: 2.5—4 GeV | 10025 | 2,2 |
SLC | SLAC, Stanford, Usono | 1989—1999 | е+е− | |||
LEP - Granda Elektron-Pozitrona Koliziigilo | CERN | 1989—2000 | е+е− | 100—104,6 | 24 на Z0; 100 при >90 GeV | 26,659 |
HERA | DESY, Germanio | ekde 1992 | еp | е 30; p 920 | 75 | 6,336 |
TEVATRON | Fermilab, Usono | ekde 1987 | 980 | 171 | 6,28 | |
RHIC | Brookhaven, Usono | ekde 2000 | pp, Au Au, Cu Cu, d Au | 100 | 10, 0,0015, 0,02, 0,07 | 3,834 |
LHC - Granda Koliziigilo de Hadronoj | CERN, Francio-Svisio | ekde 2008 | pp, Pb Pb | 7000, 2760 | 10000, 0,001 | 26,659 |