Kreola porko
La kreola porko estis porkoraso en Haitio, bone alkutimiĝinta al la lokaj mizeraj vegetaĵaj, agrikulturaj kondiĉoj. La elteneco de la porko helpis la lokajn kamparanojn vivteni sin el malmulte da resursoj.
La kreola porko servis por la haitiaj kamparanoj kiel monfonto, vendante aŭ buĉante kaj tiel vendante ties partojn, ĝi servis kiel kontraŭpago por medikamentoj, semgrajnoj, lerneja instruado, vodu-ceremonio aŭ por geedziĝa festo.
La elteneco de la porko ne sufiĉis kontraŭ la afrika porkopesto, pro kio oni ekstermis tuton de la porkaro en la 1970-aj kaj 1980-aj jaroj. Laŭ studoj de Usono, en 1982, triono de la kreola porkaro de Haitio estis infektita kaj Usono timis la disvastiĝon de la pesto al Usono. Pro tio, Usono politike premis Haition, masakri ĉiujn porkojn. La dezirojn plenumis la registaro de Jean-Bertrand Aristide kaj tio kaŭzis mizeriĝon de multaj kamparanoj. Multaj el ili hakis arbojn por fari lignokarbon, kio kondukis al senarbarigo de Haitio. Multaj fuĝis al la ĉefurbo.
Usono enkondukis en Haitio novan porkorason - kutiman en la granduzinoj de la usona mezokcidento, kiu ne pasis al la lokaj kondiĉoj. La "uzina" porko bezonis puran akvon, kiun 80 % de la loĝantaro eĉ ne havis; importitan multekostan furaĝon (90 USD komapre al pokapa enspezo de 130 USD por ĉiu haitiano), inokuladon kaj specialajn stalejon kun tegmento. La haitiaj kamparanoj nomumis la porkon baldaŭ "prince à quatre pieds," (kvarpieda princo).
En la plej lasta tempo, haitiaj kaj francaj agrarinĝenieroj provas bredi porkan varieton, kies proprecoj similas al tiu de la iama kreola porko [1].
Referencoj redakti
- ↑ Grassroots International. Arkivita el la originalo je 2006-12-20. Alirita 2010-01-17.