La origino de la familio, de la privata proprieto kaj de la ŝtato
La Origino de la Familio, Privata Posedaĵo kaj la Ŝtato: en la Lumo de la Esploroj de Lewis H. Morgan (germane Der Ursprung der Familie, des Privateigenthums und des Staats) estas filozofia traktato de Friedrich Engels de 1884. Ĝi estas parte bazita sur notoj de Karl Marx al la libro de Lewis H. Morgan Antikva Socio (1877). La libro estas frua verko pri historia materiismo kaj estas rigardita kiel unu el la unuaj gravaj verkoj pri familiaj ekonomikoj.
Der Ursprung der Familie, des Privateigentums und des Staats | |
---|---|
![]() | |
literatura verko | |
Aŭtoroj | |
Aŭtoro | Friedrich Engels |
Lingvoj | |
Lingvo | germana lingvo |
Eldonado | |
Eldondato | 1884 |
Ĝenro | specialized literature |
Engels etendis la hipotezon de Morgan ke ekonomiaj faktoroj kaŭzis la transformon de la primitiva komunumo en klas-dividitan socion. La teorio de Engels pri kontrolo de resursoj, kaj poste tiu de Karl Marx, estis utiligita por klarigi la kialon kaj efikon de ŝanĝo en familia strukturo kaj funkcio. La populareco de tiu teorio estis nekomparebla ĝis la 1980-aj jaroj, kiam aliaj sociologiaj teorioj, precipe strukturisma funkciismo, akiris akcepton.
Evoluo de homa socio kaj familio
redaktiLewis Henry Morgan (1818-1881), kies pionira antropologia studo de indianaj popoloj estis adaptita fare de Frederich Engels. Ĉi tiu libro komenciĝas kun ampleksa diskuto de Ancient Society, en kiu Lewis Henry Morgan establas sekvencon de etnaj periodoj por kompreni la evoluon de homa civilizo ekde la origino de la homo ĝis la industriigitaj socioj de Eŭropo kaj Nordameriko en la 19-a jarcento. Kontraste kun aliaj nuntempaj eseoj pri tiu-ĉi punkto de homa evoluo, Engels emfazas la gravecon de sociaj potenco-rilatoj kaj kontrolo de materialaj rimedoj, faktoj rilataj al la evoluo de novaj teknologioj; la emfazo de Engels (kiu fakte estas koncepto de Morgan) flankenmetas la psikan evoluon de la homo kiel fenomenon kiu klarigus la evoluon.
Morgan —kies interpreto de homa antaŭhistorio estas akceptita fare de Engels— temigis antikvan socion en la unuaj du stadioj de la socia evoluo de la homaro, tio estas, tion, kion Morgan nomis sovaĝeco kaj barbareco, kaj nur avancis kelkajn hipotezojn pri la transiro de barbareco al la periodo de arkaika civilizacio. La esprimoj sovaĝeco kaj barbareco, kiel uzataj de Morgan, celis esti priskribaj de la vivmaniero de la plej antikvaj socioj kaj de popoloj, kiuj tiam estis konsiderataj malprogresintaj, kvankam oni devas diri, ke Morgan neniam malkvalifikas ne-okcidentajn popolojn, aŭ antaŭmoderna, kaj eĉ rekonas ke la rolo de barbaraj kaj sovaĝaj estis instrumenta en konstruado de la civilizo de la industriigitaj nacioj de la 19-a jarcento. Tial, al sovaĝeco kaj barbareco en la tekstoj de Morgan kaj Engels mankas la pejorativa signifo kiu estas kutime alkroĉita al ili en komuna parolado.
La origino de la Ŝtato
redaktiPor marksistoj, la ŝtato ne ĉiam ekzistis. Estis tempo, kiam la ŝtato ne ekzistis, kie ĝeneralaj ligoj, socio mem kaj la organizo de la laboro estis konservitaj danke al la forto de la kutimo aŭ pro la respekto ekzercita super la komunumo de la estroj de la gento, aŭ la virinoj, kiuj ofte havis la samajn rajtojn kaj devojn kiel viroj. Same, ne estis speciala kategorio de homoj, kiuj respondecis pri regado. Engels dividas la historion de la homaro en sia verko La origino de la familio, la privata proprieto kaj la ŝtato en tri fazojn: sovaĝeco, barbareco kaj civilizo.
En sovaĝeco, homoj vivis per tio, kion ili ĉasis kaj kolektis; kun barbareco oni plibonigas la ilojn de ĉiutaga uzo kaj komenciĝas la malsovaĝigo de iuj vivestaĵoj; Ĝuste en la civilizacio kun la apero de agrikulturo pliiĝis la kvanto de laboro, kiu ĉiutage respondas al ĉiu membro de la hejma komunumo aŭ izolita familio. Jam estis oportune akiri pli da laborforto, kaj la milito provizis ĝin: la kaptitoj estis transformitaj en sklavojn. Konsiderante ĉiujn historiajn kondiĉojn de tiu tempo, la unua granda socia labordivido, per pliigo de la produktiveco de laboro, kaj sekve de riĉaĵo, kaj per vastigo de la kampo de produktiva agado, devis nepre kunporti sklavecon.
Post la primitivaj socioj, kun la apero de la unua formo de ekspluatado de la homo fare de la homo, sklaveco, aperas la unuaj ŝtatformoj. En ĉi tio, la posedantoj de la produktadrimedoj, estis siavice posedantoj de homoj, kiuj eĉ ne estis konsiderataj kiel tiaj.
Kun la apero de la feŭdismo, la kondiĉoj de la plej ekspluatataj estas modifitaj en certa maniero. Evoluiĝis la servuteca reĝimo, en kiu la kamparanoj povis alproprigi parton de sia laboro, kvankam ekzistis ankoraŭ rekta submetiĝo al la posedanto de la produktadrimedoj, nome de la agrikulturita tero.
Kun la evoluo de la komerco, en la feŭda socio, aperas nova socia klaso, la kapitalisto, "sensignifa minoritato de la loĝantaro, kiu disponas de la tuta laboro farita de la popolo kaj, sekve, havas sub sia ordono, subpremante kaj ekspluatante ĝin, al la tuta amaso da laboristoj" kaj en kiu ni nuntempe troviĝas. Kun la ekzisto de la klasa socio, en ĝiaj diversaj formoj (sklaveco, feŭdismo kaj kapitalismo), la Ŝtato kreiĝas kaj estas necesa por malgranda parto de la loĝantaro, kiu, kiel ni antaŭe menciis, uzas la ŝtatan aparaton por regi la popolon plej multe.
Tiel, la Ŝtato neniel estas potenco trudita de ekster la socio; nek ĝi estas "la realeco de la morala ideo", "nek la bildo kaj realeco de la racio", kiel Hegel asertas. Ĝi estas prefere produkto de socio kiam ĝi atingas certan gradon de evoluo; ĝi estas la konfeso, ke tiu socio implikiĝis en neriparebla kontraŭdiro kun si mem kaj estas dividita de nepacigeblaj antagonismoj, kiujn ĝi estas senpova deturni. Sed por ke ĉi tiuj antagonismoj, tiuj klasoj kun konkurantaj ekonomiaj interesoj, ne formanĝu sin kaj konsumu la socion en sterila lukto, potenco ŝajne lokita super la socio kaj vokita por mildigi la ŝokon estas necesa, por teni ĝin en la limoj de "ordo". Kaj tiu potenco, estas naskita de socio, Friedrich Engels (1884), The Origin of the Family, Private Property, and the State, p. 93
Resumo
redaktiĈapitro I: prahistoriaj stadioj de kulturo En tiu ĉapitro, Engels sekvas La metodon de Morgan, kaj uzas liajn esprimojn "sovaĝeco" kaj "barbareco". Sovaĝeco La plej malalta stadio: homoj vivas en kavernoj kaj en arboj, en tropikaj kaj subtropikaj klimatoj, kaj serĉas manĝaĵon. La atingo estas la apero de elokventa parolado. La meza etapo: homoj lernis kiel produkti kaj konservi fajron. Fiŝkaptado aperas, aperas nepoluritaj ŝtonaj iloj, kiuj simpligas la eltiron de manĝaĵo. La plej alta etapo: la invento de la arko kaj sago, estas "lignaj vazoj kaj iloj, man-teksado de ligna fibro, vimenaj korboj el basto aŭ kano."Loĝkonstruado, la apero de vilaĝoj. Barbareco La plej malalta etapo: ceramiko, malsovaĝigo kaj bredado de bestoj, la komenco de kultivaĵproduktado. Depende de la naturaj kondiĉoj, malsamaj kulturoj ekestiĝas, kun siaj propraj proprecoj de administrado. La meza etapo: malsamaj teritorioj komenciĝas diversmaniere, sed la ĝenerala afero estas la disvolviĝo de paŝtista vivo kaj la kultivado de cerealoj por brutaro, kaj poste por la persono mem. La plej alta stadio: fandado de fererco. La plibonigo de iloj, la transformo de hejmaj taskoj en arton. Kun la invento de skribo, homoj atingas civilizon kiu estas markita per la naskiĝo de industrio. Ĉapitro II: La Familio La familio, kiel la socio, spertis ŝanĝojn dum la tuta vivo de la homa socio. La konkludoj de Engels baziĝas sur studoj pri familiaj rilatoj inter la amerika Irokeza tribo, la triboj de Aŭstralio, La Tamiloj (Suda Hindio), Gaur (Hindustano) kaj La Havajaj Insuloj. La homa socio devis venki la senton de ĵaluzo, kiu okazas ĉe viroj dum estro ĉe inoj. Laŭ Morgan, malordaj geedzaj rilatoj estas anstataŭigitaj per parencaj, punaluaj, parigitaj kaj, finfine, monogamaj familioj. Sang-rilata familio Generacioj estas dividitaj en geedziĝajn grupojn, kiuj ne povas krei familion inter si. Tio estas, patrinoj kaj patroj estas edzinoj kaj edzoj unu al la alia, sed homoj de alia generacio ne povas esti iliaj edzoj aŭ edzinoj. Siavice, iliaj infanoj estas edzoj kaj edzinoj unu al la alia. Punaluan familio Ĝi diferencas de parenceco per la malpermeso de geedziĝo inter fratoj kaj fratinoj. En familio de ĉi tiu tipo, estas neeble establi la patron de la infano, sed lia patrino estas konata (Hindaj triboj estas donitaj kiel ekzemplo), kio permesas vin establi la patrinan linion, de kiu la ĝenerala grupo tiam estas determinita. Parigita familio Ĝi estas formita de la punaluan pro la unio de aparta paro de viroj kaj virinoj en la periodo inter sovaĝeco kaj barbareco. Ĉi tiu viro fariĝas la ĉefa edzo de ĉi tiu virino, kaj ŝi estas la ĉefa edzino por li. Tamen, F. Engels atentigas la fakton, ke ankaŭ estis transira formo inter la punaluan kaj la parigita familio. En ĝi, virino elaĉetis sian rajton al ĉasteco, tio estas, " la rajto aparteni al nur unu viro."Tiu elaĉetomono estis reveno al la malnovaj kutimoj de malordaj rilatoj. En malsamaj teritorioj, la plenumado de ĉi tiu rito okazis laŭ malsamaj manieroj, sed kutime ili fariĝis religia komponanto. Plue, tiu tradicio evoluis en heterodoksecon, kiu atingis sian glortempon en la epoko de Antikva Grekio. La aŭtoro asertas, ke estis virinoj, kiuj faris la transiron al monogamio kun tia ofero. La geedziĝo de paro ne eliminis la rajton de viro havi amaferon kun aliaj virinoj. Alia karakteriza trajto de ĉi tiu familio estis la limigo de geedzaj ligoj inter ĉiuj parencoj. Kaj viro kaj virino povas dissolvi geedzecon en tia familio, sed la infanoj restas kun sia patrino, ĉar la patrina linio regas en la socio. F. Engels opinias, ke la formado de parigita geedzeco ankaŭ estis markita de la apero de la forkapto kaj aĉeto de virinoj. Ĉi tio estis pro la fakto, ke nun ne estis sufiĉe da virinoj por ĉiuj viroj. Tiel, la tradicio de "fianĉino prezo" estas establita. La edziĝanto devas prezenti donacojn al la parencoj de la novedzino sur la patrina flanko. Dum la formado de la parigita familio, brutobredado, kiu estis engaĝita de viroj, disvolviĝis al tia nivelo, ke, Laŭ F. Engels alportas grandan prosperon. La aŭtoro sugestas, ke ĝuste pro tio la rolo de virino perdis sian altan aŭtoritaton. Cetere viro en monogama familio por virino estis certa pri la patreco de siaj infanoj kaj volis transdoni sian posedaĵon al ili. Tio kontribuis al la transiro de la rajto determini la familion de patrino al patro, matriarka socio al patriarka socio. Monogama familio Ĝi ekestas en la periodo inter la meza kaj la plej alta stadio de barbareco, kaj ĝia glortempo venas dum la epoko de civilizo. Ĝia diferenco de parigita familio estas la limigo de la dissolvo de geedziĝo. Nun nur viro povas fini geedzecon. Li ankaŭ havis la rajton al malfideleco. Monogamio por virinoj estis necesa por la certeco de la rajto de la heredanto. Tamen, en iuj kazoj ili sukcesis malobservi ĝin. F. Engels notas: "ĝi koincidas kun la sklavigo de la ina sekso fare de la masklo."Monogamio, kiu ekestis en la procezo de familia evoluo, postulis oferojn kiuj rezultigis la subpremon de iuj de aliaj. La familio fariĝas reflekto de la socio en pli malgranda formato. ĈAPITRO III: La Irokeza Familio Surbaze de la esplorado de la aŭtoro, La irokeza genro estas la unua formo de la genro, kie la patrina linio ankoraŭ regas. La seneca tribo, al kiu apartenas la Irokeza familio, konsistas el ok genroj. Ĉiu genro havas sian propran nomon, kiu respondas al la besto. Ankaŭ F. Engels elstarigis La kutimojn, kiuj funkcias en la genro: 1. La klano elektas sian propran pli aĝan (sachem) kaj la kapon de la armeo (gvidanto); 2. Klano povis forigi sakemon aŭ ĉefon de oficejo; 3. Membroj de la familio ne rajtas edziĝi kun persono el sia propra familio; 4. La posedaĵo de la forpasinta membro de la familio estis transdonita al la membroj de la familio; 5. Membroj de la familio estas devigataj helpi unu la alian; 6. La genro havas nomon aŭ grupon de nomoj; 7. La familio rajtas adopti eksterulojn; 8.Komunaj religiaj festotagoj; 9. Membroj de la familio havas komunan tombejon; 10. Rod havas sian propran konsilon. Tri aŭ kvar genroj estis grupigitaj en grupon, kiun L. G. Morgan nomis fratrio. Komence, la genro disfalis en du partojn, kiuj tiam disfalis en pli malgrandajn. Tiel, la origina genro estas tribo, kaj la du genroj formitaj de ĝi konsistigas du fratriojn, ĉiu el kiuj estas dividita en plurajn pliajn genrojn. La funkcioj de la frateco inkluzivas: konduki religiajn misterojn kaj ritajn pilkludojn, renkonti la konsilion de sakemoj kaj ĉefoj, fari enketon pri murdo kaj decidi pri la puno de la murdinto; prizorgi la entombigon de la sakemo aŭ la gvidanto de alia frateco. Elektante ĉefon aŭ sakemon de unu klano, la aliaj klanoj en la sama frateco devas konsenti kun la elektitaj kandidatoj; La fratrio estis armea unuo. Du fratinoj formis tribon. La tribo havis sian propran nomon kaj sian propran teritorion, sian propran specialan dialekton; la tribo estis unuigita de komuna religio. La tribo ordinis ĉefojn kaj sakemojn al oficejo, kaj havis la rajton forigi ilin, malgraŭ la malvolonteco de tiu speco. La tribo havis konsilion, kaj ĉe la kapo estis supera gvidanto, elektita de la konsilio de sachems. Pro la militoj kiuj okazis inter la klanoj, la triboj devis unuiĝi en triban aliancon. Ĉapitro IV: La Greka Familio La evoluo de la greka familio sekvis la samajn paŝojn, kiujn trapasis La Irokezoj, sed en ilia evoluo ili iris multe pli for ol ili. La riĉeco de individuaj grupoj de homoj kaŭzis la detruon de la antaŭaj fundamentoj de la triba sistemo. Patra juro anstataŭis patrinan juron. Nun knabino el riĉa familio, edziĝanta, devis transdoni sian posedaĵon al sia edzo. Por eviti la translokigon de riĉaĵo de unu familio al alia, riĉaj heredantinoj geedziĝis kun membroj de sia propra familio. Do, La Grekoj malobservis unu el la malpermesoj miksi sangon. La greka familio, laŭ La" Historio De Grekio " De J. Groth, povas esti karakterizita jene:: 1. la ekzisto de religiaj ferioj, la rajto teni, kiu apartenis nur al la pastroj; 2. la ĉeesto de komuna entombigo en la familio; 3. la posedaĵo de la forpasinta membro de la familio estis transdonita al la membroj de la familio; 4. la devo provizi helpon unu al la alia; 5. la devo de riĉaj knabinoj geedziĝi kun membro de sia familio; 6. la ĉeesto de komuna posedaĵo en iuj kazoj; 7. la ĉeesto de arĥono (pli aĝa) kaj kasisto; 8. determino de patra deveno; 9. Geedziĝoj ene de la familio estis malpermesitaj (krom en konataj kazoj); 10. la familio povus adopti eksterulon; 11. La klano povis elekti kaj forigi la arĥonojn. Kiel La Irokezoj, La Grekoj formis fratron konsistantan el tridek klanoj. Ĉiu el ili havis la funkcion de armea organizo, procesigo pro murdo, kondukado de religiaj ceremonioj, kunvenigado de konsilio kaj farado de gravaj decidoj. La fratrio havis administran kaj juran potencon, kaj estis gvidita fare de aĝestro. Kvar triboj vivis sur La teritorio De Atiko, ĉiu el kiuj, kiel La Irokezoj, konsistis el tri fratroj. Inter La Grekoj, la tribo havis konsilion en kiu nur la aĝestroj de la klanoj partoprenis; nacia asembleo kaj armea komandanto kiuj ankaŭ plenumis jurajn kaj pastrajn devojn.
Ĉapitro V: La Apero de la Atena Ŝtato Homoj tenantaj altajn postenojn en la klano, fratrio kaj tribo iĝis potencunuiĝo kiu ekskludis ordinarajn vilaĝanojn. La sekvo de tio estis interrompo en la funkciado de la organoj de la senmarka sistemo. Ĉi tio postulis novigon. Tezeo centralizis potencon en Ateno, tiel unuigante la tribojn de Atiko en ununuran tuton. Sed tio servis por doti la atenanojn per novaj rajtoj, levante ilin super aliaj. Plue, Tezeo dividis la homojn de Atiko en tri klasojn, malgraŭ la popolklano. Tiuj klasoj estis: eŭpatridoj (nobeluloj), geomors (farmistoj) kaj demiurgoj (metiistoj). Eŭpatridoj ankaŭ ricevis specialan rajton okupi poziciojn. F. Engels elstarigas tion kiel unu el la kialoj de klasmalegaleco, la divido en privilegiitaj kaj neprivilegiaj. La aŭtoro venis al la konkludo, ke la mezuroj aplikitaj de Tezeo detruis klanrilatojn.
La ŝtatestro estis la arĥontoj, kiuj estis elektitaj el la eŭpatrida klaso. La pozicio de armea komandanto estis aboliciita kiel nenecesa. Uzuro kaj mono, kiuj aperis kiel nova aparato por mastrumado de homoj, retenis la socion. Kaj ju pli la senprivilegiaj tavoloj fariĝis pli malriĉaj, des pli rapide la triba sistemo kolapsis. Krome, monogamio kaj la potenco de la patro en la familio estis establitaj. Tio instigis viron vendi siajn proprajn infanojn en sklavecon por pagi ŝuldojn. Paralele disvolviĝis industrio, kaj kun ĝi la labordivido. Ĝuste tiel, laŭ F. Engels, komencis formiĝi homgrupoj, kunigitaj per laboro kaj bezonoj, por kontentigi kiujn diversajn instituciojn kreiĝis. Novaj grupoj anstataŭigis la klandividadon. La klana sistemo estis venanta al la fino de sia ekzisto.
La aŭtoro opinias, ke militfortoj estis vokitaj por helpi la junan ŝtaton, nome, certa organizo estis efektivigita por la kolekto de trupoj. Dek du navkrarii estis establitaj en ĉiu tribo. Ilia devo estis "provizi, armi kaj skipi unu batalŝipon kaj, krome, lanĉi du pliajn rajdantojn." Por la unua fojo, homoj estis dividitaj laŭ teritorieco, kaj ne laŭ tribaj linioj. Do, laŭ F. Engels, la privilegiitaj tavoloj alfrontis unu la alian kiel la prematoj. Alivorte, naskiĝis la ŝtata monopolo pri uzado de perforto.
Tamen, en 594 a.K. e. la ŝtato faciligis enkalkuli la homojn. La revolucio, gvidita fare de Solon, nuligis la ŝuldojn de la homoj kaj resendis homojn venditajn en sklavecon. Por eviti ripeton de la situacio, estis malpermesite hipoteki homon, kaj maksimumaj grandecoj de terposedo estis lanĉitaj. Solon starigis konsilion de kvarcent, el kiuj ĉiu cent estis elektita el unu tribo. Ĉi tie ni vidas la restaĵojn de la triba sistemo en la nova socio. Plue, Solon dividis la grekojn en kvar klasojn laŭ la grandeco de terposedo kaj ĝia profiteco. Pozicioj povus esti tenitaj fare de homoj apartenantaj al la unuaj tri klasoj. Tamen, reprezentantoj de ĉiuj kvar klasoj havis la rajton paroli en la popola asembleo, kiu decidis la plej gravajn aferojn de la ŝtato. Ankaŭ, la nova klassistemo kondukis al nova organizo de la armetrupoj: "la unuaj du klasoj liveris kavalerion, la tria devis funkcii kiel tre armita infanterio, la kvara kiel malpeza, nekirasita infanterio aŭ en la mararmeo."
Klisteno, kiu gvidis la revolucion en 509 a.K. e., ribelis kontraŭ la fortigita aristokrataro. Li dividis Atikon en cent demomojn, kiuj estis memregataj. Loĝantoj de demonstraĵoj povus:
1.elektu demarŝon (pliaĝulon) kaj tridek juĝistojn; 2. akiru templon kaj adoru vian patron dion; 3.supera potenco estis koncentrita en la manoj de la Demets. Tribo konsistanta el dek demoj ankaŭ estis establita. Tiu tribo povis elekti kvindek reprezentantojn al la Atena Konsilio. La teritoria tribo ankaŭ havis armeajn funkciojn. Ĝi povis elekti filarkon kaj devis provizi la kvin tribunalojn per ĉio necesa. La administrado de la atena ŝtato kuŝis sur la ŝultroj de la atena konsilio, la popola asembleo kaj la arĥontoj. Novaj registaraj organoj anstataŭigis la malnovajn tribajn. La verkinto argumentas ke la stato de la grekoj funkcias kiel klasika ekzemplo de la formado de ŝtatiĝo. Ne estis ekstera influo sur li. La ŝtato evoluis sendepende.
Ĉapitro VI: Familio kaj ŝtato en Romo La romia familio, kiel la greko, atingis sian plenan evoluon kaj kreskis en ŝtaton. Ĝi konsistis el la latina kaj el tribo Sabel, same kiel el triono kunmetita de diversaj elementoj. Ĉiu el ili nombris cent genrojn. La verkinto priskribis la strukturon de la antikva romia familio jene:
1. la posedaĵo de la forpasinta membro de la klano estis transdonita al membroj de la klano; 3.anoj de la klano havis komunan tombon; 4. la klano havis komunajn religiajn festotagojn; 5.membroj de la klano ne povis edziĝi kun membroj de sia propra klano; 6.anoj de la familio havas komunan teron; 7.membroj de la klano devas subteni unu la alian; 8.anoj de la klano havis komunan nomon; 9.membroj de la klano povus adopti fremdulojn; 10.anoj de la klano havis la rajton elekti pliaĝulojn. Anstataŭ la grekaj fratrioj, ili havis curiae, ĉiu el kiuj konsistis el dek klanoj. La kurio havis siajn proprajn religiajn ceremoniojn, sanktulojn kaj pastrojn. La kurioj tiam formis tribojn. Simile al la latina tribo, aliaj triboj povus elekti "maljunulon - armean gvidanton kaj ĉefpastro". La aferoj de la unuiĝintaj triboj estis en pagendaĵo de la senato, konsistante el aĝestroj de ĉiu klano. Li povis decidi gravajn publikajn aferojn kaj pasigi leĝojn nur post kiam ili estis aprobitaj de la popola asembleo ( asembleo de kurioj ), en kiu ĉiu kurio havis unu voĉon. Alia pozicio simila al la greka en la romia triba unio estis rex. Li estis armea gvidanto kaj ankaŭ funkciis kiel la ĉefpastro. Kelkfoje Rex povus partopreni en kortumkazoj.
La romiaj kaj grekaj klanoj travivis la samajn stadiojn de evoluo de la klano, kaj en la epoko de la reĝoj ili ambaŭ havis armean demokration. Ĝi estis bazita sur klano. Tio signifas, ke la triba sistemo ankoraŭ vivas en ĉi tiu socio kaj la ŝtato ankoraŭ ne havis tempon por absorbi ĝin. Romo kaj ĝiaj ĉirkaŭaj regionoj disetendiĝis tra konkero. La loĝantaro de Romo kreskis pro homoj kiuj vivis en la konkeritaj teritorioj kaj ne estis parto de la originaj romiaj familioj. Tiuj homoj, kiuj konsistigis la plimulton de la populacio, estis liberaj, sed ne povis teni postenojn aŭ partopreni en la kunigo de curiae. Ili estis nomitaj pleboj, kaj la indiĝena loĝantaro de Romo "populus".
Tamen, la revolucio kiu okazis sub la gvidado de Servius Tullius ŝanĝis la malnovan organizon de registaro. Nova nacia asembleo estis prezentita, partopreno en kiu estis determinita per la militservo de viro. Se viro ne servis, tiam li ne povus partopreni en la publika kunveno. Nova klasdividado ankaŭ estis lanĉita, dividante socion en ses klasojn koncerne ilian posedaĵon. La sesa grado, reprezentanta la plej malriĉan populacion, estis esceptita de impostoj kaj militservo. Jarcentoj estis elektitaj de ĉiu klaso por partopreni en la nacia asembleo. El la unua, plej riĉa klaso, oni elektis pli grandan nombron de la sidantoj, kaj el la sekva, malpli grandan nombron. Kiel rezulto, nur unu persono de la sesa grado estis nomumita. Oni povas diri, ke la supera klaso ludis decidan rolon en la asembleo. La nova organizo anstataŭigis la malnovan kurion. F. Engels opinias, ke tio estis la unua paŝo al la detruo de la klana sistemo en Romo. Venonta, teritoria divido en kvar tribojn estis lanĉita. Tio detruis la dividadon en la tri originajn genrojn. Tribaj rilatoj malaperis pli kaj pli el la vivo de la romianoj, kaj estis tute detruitaj eĉ antaŭ la abolicio de la reĝa potenco. Kompleta ŝtatdomineco estis atingita, kiel en Grekio, fare de novaj estraroj kaj publika aŭtoritato.
Ĉapitro VII: Klano inter la keltoj kaj germanoj La aŭtoro atentigas pri tio, ke la keltoj ankoraŭ havis klanon en la 11-a jarcento. Kompreneble, ĝi ekzistis nur sur instinkta nivelo. F. Engels juĝas tion surbaze de antikvaj kimraj leĝoj. De la ⅩⅠ jarcento. Ili estis dominitaj per komunuma kultivado de la tero, kaj tiu komunumo estis la klano. Desegnante analogion inter Irlando kaj Skotlando, la aŭtoro povis facile pruvi tion. Alia pruvo estas la grado de familia evoluo inter la keltoj. En la ⅩⅠ jarcento. Ili estis dominitaj per pargeedziĝo. Inter la germanoj, la triba sistemo regis antaŭ la migrado de popoloj. En siaj skribaĵoj, Cezaro parolas pri la germanoj kaj kiel ili estas malgrupigitaj laŭ parenceco. Tion konfirmas ankaŭ la Alemana Vero. Surbaze de la verkoj de Tacitus, F. Engels skribas, ke ĉe la plej alta nivelo de barbareco, tiuj triboj havis konsilion de pliaĝuloj, kiu povis decidi aferojn, sed seriozaj aferoj estis diskutitaj kaj deciditaj en popola asembleo kiu havis juĝan povon. La armea gvidanto, kiel la pli aĝa, estis nomumita tra elekto. Poste, sub la alsturmo de la Romia Imperio, tribaj aliancoj estis formitaj, kaj kun ili reĝoj, kiuj kreskis el la pozicio de armea gvidanto. Ĉi tiu procezo, laŭ la aŭtoro, markis la komencon de la detruo de tribaj rilatoj.
En Esperanto Aperis
redaktiFrederiko Engelso: La origino de la familio, de la privata proprieto kaj de la ŝtato. Elgermanigita de Vilhelmo Lutermano, Monda Asembleo Socia (MAS), 2010, 204 p., ISBN 978-2-918300-16-8
Referencoj
redaktiVidu ankaŭ
redaktiEksteraj ligiloj
redakti- La Origino de la Familio, Privata Posedaĵo kaj la Ŝtato. Ernest Untermann, trans. Chicago: Charles H. Kerr & Co., 1909. —Identa al 1a angla lingva eldono.
- La Origino de la Familio, Privata Posedaĵo kaj la Ŝtato. alterna traduko. Nov-Jorko: Internaciaj Eldonejoj, n.D. [C. 1933].
- versio html en la germana
- versio html en la angla ĉe Marksisma Interreta Arkivo
- Sovetia studa broŝuro