Luteino

kemia kombinaĵo
Luteino
Luteino estas antioksidiga substanco trovata en plantoj de la familio de la Tagetes lucida
Alternativa(j) nomo(j)
  • Ksantofilo
Kemia formulo
C40H56O2
CAS-numero-kodo 127-40-2
ChemSpider kodo 4444655
PubChem-kodo 5281243
Fizikaj proprecoj
Aspekto oranĝo-ruĝa solidaĵo
Molmaso 568,871 g·mol−1
Denseco 1,004g cm−3[1]
Fandpunkto 183 °C[2]
Bolpunkto 702,3 °C[3]
Refrakta indico  1 583
Ekflama temperaturo 269,1 °C[4]
Solvebleco Akvo:Nesolvebla
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R26 R36
Sekureco S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
02 – Treege brulema 07 – Toksa substanco
GHS Signalvorto Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj H225, H319
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P210, P280, P305+351+338, P337+313, P403+235
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Luteino (3,3-dihidroksi-alfa-karotino) estas ksantofilo, derivaĵo de la alfa-karoteno kaj trovebla en la plantoj.

Kemia strukturo de la luteino
3D Kemia strukturo de la luteino

Ĝi kristaliĝas el metanolo en metalkoloraj, violkoloraj prismoj. Fandopunkto estas 193 C. Ĝi bone solviĝas en kloroformo, benzolo, karbon-disulfido, acetono; malbone solviĝas en etanolo, metanolo; ne solviĝas en petrol-etero.

La molekulo estas nesimetria, tial ĝi estas optike aktiva.

Troviĝejo

redakti

Ĉefe en la 2-a fotokemia sistemo, en la kloroplasto.

Funkcio

redakti

Ĝi protektas la klorofilon pri fotodestruktado per la ombra efiko kaj kiel oksigenliveranto. Ĝi transformiĝas en la mallumo al violaksantino (tra la ksantofila ciklo). Ĝi povas redukti la hidrogenon de la akvo per sia epoksidiĝo (transdonas elektronon tiel estiĝas hidrogenmolekulo, ksantofilo mem akceptas la oksigenon). Tiu ĉi procezo estas inversigebla, dum de-epoksidiĝo estiĝas molekula oksigeno.

Referencoj

redakti

Vidu ankaŭ

redakti

Eksteraj ligiloj

redakti