Luteolino

Luteolino

Plata kemia strukturo de la Luteolino

Tridimensia kemia strukturo de la Luteolino

Luteolino estas flaveca solidaĵo trovata en plantoj de la familio de la Reseda luteola.

Numerigo de la karbonaj strukturoj de la flavonoj.

C₁₅H₁₀O₆

Merck Index

15,5675

Fizikaj proprecoj

Aspekto

blanka aŭ flaveca solidaĵo

286,239 g·mol⁻¹

1,2981g cm⁻³^[1]

329,5 °C

616,1 °C^[2]

n_{761}^{20}

1,768

Ekflama temperaturo

239,5 °C^[3]

Acideco (pKa)

6,5

Mortiga dozo (LD50)

180 mg/kg (buŝe)

Sekurecaj Indikoj

Riskoj

R36/37/38

Sekureco

S26 S36

Pridanĝeraj indikoj

Danĝero

Xi
Irita

GHS Damaĝo Piktogramo

GHS Signalvorto

Averto

GHS Deklaroj pri damaĝoj

H315, H319, H335

GHS Deklaroj pri antaŭgardoj

P261, P264, P271, P280, P302+352, P304+340, P305+351+338, P321, P332+313, P337+313, P362, P403+233, P405, P501^[4]

Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Luteolino, (3',4',5,7-kvarhidrokso-flavono) aŭ C₁₅H₁₀O₆ estas flavonoidaj naturaj kunmetaĵoj, kristalflava solidaĵo, apartenanta al la familio de la "flavonoj", ĉeestanta en plantoj kaj vegetaloj inter ili la Reseda luteola, kiu estis uzata kiel fonto por la fabrikado de tinkturoj minimume ekde la unua miljaro antaŭ Kristo. Luteolino ankaŭ trovatas en la ŝmalco, senŝeligita maizoleo, brokoloj, kaj en arakido-semoj.

Proprecoj redakti

Samkiel la apigenino, luteolino prezentas antiinflamajn kaj antioksidigajn proprecojn krom esti neŭroprotektiva. Eksperimentoj elmontras ke la luteolino agas, malpliigas aŭ detruas tumorigajn ĉelojn. Dietoj riĉaj je luteolino inhibas la proliferadon de tumoraj ĉeloj kaj la "angiogenezo", kiu estas la formado de novaj sangovazoj ekde la antaŭekzistantaj. Eksperimentoj elmontris ke la luteolino povas uziĝi en la traktado de la epilepsio.^[5]

Oni konstatis ke luteolino estas pli potenca ol la karoteno aŭ la tokoferolo.^[6] Prostata kancero estas la dua plej maltrankviliga kaŭzo je viraj kancerrilataj mortoj en la tuta mondo. Nuntempaj esploroj malkovris ke la luteolino signife inhibas la agadon de kancerĉeloj en viroj. Tamen la konado pri tiuj aktivecoj ankoraŭ ne estas bone komprenata.

Historio redakti

Luteolino estis unue izolita sub pura formo en 1829 de la franca kemiisto Michel-Eugène Chevreul (1786-1889). La empiria formulo estis priskribita en 1864 de la aŭstraj kemiistoj Heinrich Hlasiwetz (1825-1875) kaj Leopold Pfaundler (1839-1920). En 1896, la angla kemiisto Arthur George Perkin (1861-1937), (dua filo de William Henry Perkin (1838-1907), kiu uzis la kininon por la traktado de la malario), proponis la korektan strukturon de la luteolino. La proponita strukturo de Perkin estis konfirmita en 1900 de la pola-svisa kemiisto Stanislaw Kostanecki (1860-1910) kaj liaj studentoj A. Różycki kaj J. Tambor sintezis luteolinon.^[7]

Sintezoj redakti

Sintezo 1 redakti

Preparado ekde la apigenino per aldono de hidroksila grupo (OH) en la karbono de la 5-a pozicio de la fenila ringo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{+OH}}\,}}$

Sintezo 2 redakti

Preparado ekde la kverketino per forigo de hidroksila grupo (OH) en la karbono de la 3-a pozicio de la kromenonila ringo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$

Sintezo 3 redakti

Preparado ekde la naringenino per aldono de hidroksila grupo (OH) en la karbono de la 5-a pozicio de la fenila ringo kaj forigo de du hidrogenatomoj en la karbonoj de la pozicioj 2-a kaj 3-a de la kromenonila ringo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$

Sintezo 4 redakti

Preparado ekde la miriketino per forigo de du hidroksilaj grupoj (OH), unu en la karbono de la 3-a pozicio de la kromenonila ringo kaj alia en la karbono de la 3-a pozicio de la fenila ringo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$

Reakcioj redakti

Reakcio 1 redakti

Konvertado al apigenino per forigo de hidroksila grupo (OH) en la karbono de la 5-a pozicio de la fenila ringo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{-OH}}\,}}$

Reakcio 2 redakti

Konvertado al kverketino per aldono de hidroksila grupo (OH) en la karbono de la 3-a pozicio de la kromenonila ringo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$

Reakcio 3 redakti

Konvertado al "naringenino" per forigo de hidroksila grupo (OH) en la karbono de la 5-a pozicio de la fenila ringo kaj aldono de du hidrogenatomoj en la karbonoj de la pozicioj 2-a kaj 3-a de la kromenonila ringo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$

Reakcio 4 redakti

Konvertado al miriketino per aldonoj de du hidroksilaj grupoj (OH), unu en la karbono de la 3-a pozicio de la kromenonila ringo kaj alia en la karbono de la 3-a pozicio de la fenila ringo:

${\mathsf {{\xrightarrow[{\,}]{}}\,}}$

Vidu ankaŭ redakti

Literaturo redakti

Referencoj redakti

Kategorio Luteolino en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

[1] Chemical Book

[2] Chemsrc

[3] Chembk

[4] PubChem

[5] Nutritional Antioxidant Therapies: Treatments and Perspectives

[6] Food Antioxidants: Technological: Toxicological and Health Perspectives

[7] ChEBI

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]