Organizaĵo de Amerikaj Ŝtatoj
La Organizaĵo de Amerikaj Ŝtatoj (OAŜ) estas la ĉefa forumo al multflanka dialogo de Ameriko. Ĝiaj membroj estas la 35 sendependaj ŝtatoj de Ameriko. La Organizaĵo laboras por fortigi la pacon kaj sekurecon, solidigi la demokration, defendi la homajn rajtojn, apogi la socialan kaj ekonomian disvolviĝon de la Amerikaj landoj. Ĝiaj agoj celas vigligi la rilatoj inter la nacioj kaj popoloj de l' kontinento.
| Organizaĵo de Amerikaj Ŝtatoj | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Organization of American States | |||||
| |||||
| |||||
| |||||
| internacia organizaĵo | |||||
| Komenco | 1948 vd | ||||
| Antaŭe | Pan American Union vd | ||||
| Geografia situo | 38° 53′ 34″ N, 77° 2′ 25″ U (mapo)38.8929138-77.0403734Koordinatoj: 38° 53′ 34″ N, 77° 2′ 25″ U (mapo) | ||||
| Lando(j) | Usono vd | ||||
| Sidejo | Pan American Union Building | ||||
| |||||
 Organizaĵo de Amerikaj Ŝtatoj | |||||
| Ĉefestro(j) | Luis Almagro vd | ||||
| Filioj | Columbus Memorial Library vd | ||||
| |||||
| Retejo | Oficiala retejo | ||||
OAŜ havas sidejon en Vaŝingtono, Usono. Ĝi havas ankaŭ regionajn oficejojn en la membraj ŝtatoj.
Historio redakti
En 1890 la Unua Internacia Amerika Konferenco, okazanta en Vaŝingtono, kreis la Internacian Unuiĝon de Amerikaj Respublikoj kaj ĝian daŭran sekretarion, la Komercan Oficejon de la Amerikaj Respublikoj. En 1910 tiu organizaĵo iĝis Tutamerika Unuiĝo. La 30-an de aprilo 1948 21 ŝtatoj de l' kontinento kunvenis en Bogoto, Kolombio, por adopti la Ĉarton de la Organizaĵo de la Amerikaj Ŝtatoj.
Oficialaj lingvoj redakti
Estas kvar oficialaj lingvoj de OAŜ: la hispana lingvo, la franca lingvo, la angla lingvo kaj la portugala lingvo.
Celoj redakti
OAŜ havas la sekvajn esencajn celojn:
- Garantii la pacon kaj la sekurecon de l' kontinento;
- Antaŭenigi kaj solidigi la parlamentan democration sub la precipo de neinterveno;
- Preveni la eblajn kaŭzojn de malfacilaĵoj kaj garantii pacan solvon de kvereloj inter la membraj ŝtatoj;
- Organizi la solidaran agadon de tiuj se estos atako;
- Serĉi solvon al ĉiuj politikaj, juraj, ekonomiaj problemoj kiuj okazos inter ili;
- Antaŭenigi, pere de kunlabora agado, ekonomian, socialan kaj kulturan disvolviĝon de la membraj ŝtatoj;
- Forigi la mizeron, kiu estas malhelpo al demokratia evoluo de la popoloj de l' kontinento;
- Atingi sufiĉan limigon de konvenciaj armiloj por dediĉi pli da mono al sociala kaj ekonomia disvolviĝo de la membraj ŝtatoj.
Strukturo de OAŜ redakti
Laŭ la Ĉarto de OAŜ (Titolo 8-a), ĝiaj konsultaj kaj politikaj organoj estas:
- Ĝenerala Asembleo;
- Konsulta Kunveno de Ministroj de Eksterlandaj Rilatoj;
- Interamerika Konsilio por Integra Disvolviĝo kaj specialaj konsiloj;
- Interamerika Jura Komitato;
- Interamerika Komisiono de Homaj Rajtoj
- Ĝenerala Sekretario
- Specialaj konferencoj;
- Specialaj organoj;
Membro-ŝtatoj redakti
Origine estis 21 membro-ŝtatoj en 1948, nun estas 35 sendependaj ŝtatoj:
- Antigvo-Barbudo (1967)
- Argentino (1948)
- Bahamoj (1982)
- Barbado (1967)
- Belizo (1991)
- Bolivio (1948)
- Brazilo (1948)
- Ĉilio (1948)
- Domingo (1948)
- Dominiko (1979)
- Ekvadoro (1948)
- Grenado (1975)
- Gujano (1991)
- Gvatemalo (1948)
- Haitio (1948)
- Honduro (1948)
- Jamajko (1969)
- Kanado (1990)
- Kolombio (1948)
- Kostariko (1948)
- Kubo (1948) - Per rezolucio de la Oka Konsulta Kunveno de Ministroj de Eksterlandaj Rilatoj (1962), la nuna Kuba registaro jam povas partopreni en OAŜ, post reakcepto en junio 2009.
- Meksiko (1948)
- Nikaragvo (1948)
- Panamo (1948)
- Paragvajo (1948)
- Peruo (1948)
- Salvadoro (1948)
- Sankta-Kito kaj Neviso (1984)
- Sent-Lucio (1979)
- Sent-Vincento kaj Grenadinoj (1981)
- Surinamo (1977)
- Trinidado kaj Tobago (1967)
- Urugvajo (1948)
- Usono (1948)
- Venezuelo (1948)
Ĝeneralaj Sekretarioj de OAŜ redakti
- Alberto Lleras Camargo (Kolombio) 1948-1954
- Carlos Dávila Espinoza (Ĉilio) 1954-1955
- José A. Mora (Urugvajo) 1956-1968
- Galo Plaza (Ekvadoro) 1968-1975
- Alejandro Orfila (Argentino) 1975-1984
- João Clemente Baena Soares (Brazilo) 1984-1994
- César Gaviria (Kolombio) 1994-2004
- Miguel Ángel Rodríguez (Kostariko) Septembro-Oktobro 2004
- José Miguel Insulza (Ĉilio), de aprilo 2005