Pafita renesanco

La esprimo pafita renesanco (ukraine розстріляне відродження) kutimas priskribi la generacion de ukrainaj verkistoj kaj artistoj de 1920-aj jaroj kaj fruaj 1930-aj jaroj kiuj loĝis en Ukraina Soveta Socialisma Respubliko kaj estis efektivigitaj aŭ subpremitaj fare de la totalisma registaro de Stalin. La esprimo estis unue proponita fare de pola publicisto Jerzy Giedroyc en lia letero al ukraina literaturesploristo Yuriy Lavrinenko kiu poste utiligis ĝin kiel titolon por la kolekto de la plej bonaj literaturaj verkoj de tiu generacio.

Fono redakti

La falo de la Rusa Imperio post la Unua Mondmilito, la rezulta forigo de la imperia cenzuro, la kreado de sendependa ukraina ŝtato (eĉ se por mallongega tempo), kaj la relativa malsevereco de la soveta registaro en la 1920-aj jaroj ĉiu kaŭzis mirigan renesancon de literatura kaj kultura agado en Ukrainio. Dudekopo de novaj verkistoj kaj poetoj ekaperis kaj formis dekduojn da literaturaj grupoj kiuj ŝanĝis la vizaĝon de la ukraina literaturo. Tiuj procezoj estis apogitaj per politiko de nativigo (en Ukrainio ĝi estis nomita Ukraniigo), Nova Ekonomia Politiko (ŝtatkapitalismo) kaj elimino de analfabeteco.

Literatura procezo redakti

Verkistoj plejparte estis plifirmigitaj en literaturaj organizoj kun malsamaj stiloj aŭ pozicioj. La periodo inter 1925 kaj 1928 estis karakterizita per "literaturdiskuto" sur la iniciato de Mikola Ĥvilovij. Objekto de la diskuto estis manieroj de evoluo por nova ukraina soveta literaturo kaj rolo de verkisto en socio. Ĥvilovij kaj liaj partneroj apogis orientiĝon direkte al okcidenteŭropa kulturo anstataŭe de la rusa, ili malaprobis "ruĝan grafomanion" (kvankam ili ne malaprobis komunismon kiel politikan ideologion).

Bibliografio redakti

  • Юрій Лавріненко. Розстріляне відродження: Антологія 1917–1933. — Київ: Смолоскип, 2004.
  • Розстріляне Відродження Arkivigite je 2020-08-05 per la retarkivo Wayback Machine
  • Orest Subtelny. Ukraine: A History. University of Toronto Press, 2000 - 736 p.
  • Архів розстріляного відродження: матеріали архівно-слідчих справ українських письменників 1920—1930-х років / Упор. О. та Л. Ушкалови. — К.: Смолоскип, 2010. — 456 с.
  • Лавріненко Ю. Розстріляне відродження: Антологія 1917—1933. Поезія — проза — драма — есей. Paris, Instytut Literacki, 1959 // К.: Просвіта, 2001. — 794 с.; К.: Смолоскип, 2007. — 976 с. ISBN 978-966-8499-79-1
  • Ленская С. В. Забытая украинская проза 1920-х годов // Уральский филологический вестник. Серия: Русская литература XX—XXI веков: направления и течения. — 2013. — № 2. — С. 118—128.
  • Ленская С. В. Украинская новеллистика «Расстрелянного возрождения»: проблема размывания жанровых границ в малой прозе // Политическая лингвистика. — 2013. — № 1. — С. 164—169.
  • Ленская С. В. Элементы экспрессионистической поэтики в украинской новеллистике 1920-х г. // Вестник ВГУ. Серия: Филология. Журналистика. — 2014. — № 1. — С. 65—69.
  • «Розстріляне відродження» // Літературознавча енциклопедія. — К.: Академія, 2007. — Т. 2. — С. 340.
  • Рубльов О. С. «Розстріляне відродження» // Енциклопедія історії України. — К.: Наукова думка, 2012. — Т. 9. — С. 265—266.
  • Шестопалова Т. Конструкт історії літератури в науково-критичній думці Ю. Лавріненка // Філологічні семінари. — 2010. — №. 13. — С. 127—133.