Pantelleria
Pantelleria ([pantelleria]; esperante eble Pantelerio) estas insulo kaj komunumo de Italio. Ĝi situas, 85 km sudokcidente de Sicilio kaj 70 km nordoriente de Tunizio en la Mediteraneo.
| Pantelleria | |
| |
| komunumo de Italio | |
|---|---|
| Ŝtato |  Italio
|
| Regiono |  Sicilio
|
| Provinco | TP Trapanio |
| Geografia situo | 36° 50′ N, 11° 57′ O (mapo)36.83333333333311.95Koordinatoj: 36° 50′ N, 11° 57′ O (mapo) |
| Alto super marnivelo | 5 m |
| Areo | 83 km² |
| Loĝantaro | 7352 (2023) |
| Loĝdenso | 87 loĝantoj/km² |
| Najbaraj komunumoj |
|
| Nomo de loĝantoj | panteschi |
| Poŝtkodo | 91017 |
| Imposta kodo | G315 |
| Kodo laŭ ISTAT | 081014 |
| Telefona prefikso | 0923 |
| Retpaĝo | Oficiala retejo |
 
| |
Geografio redakti
Pantelleria estas preskaŭ en la centro de la Kanalo de Sicilio, kiu disigas la Sicilion kaj la Nordafrikon.
Ĝi havas ovalan formon, longan ĉirkaŭ 15 km. Interne estas pluraj montetoj; la plej alta estas Montagna Grande (Granda Monto), 836 m.
Geologio redakti
La insulo havas vulkanan originon. Fakte, ĝi estas parto de submara vulkano, enhavanta plurajn kalderojn[1]. La ĉefaj kalderoj estas nun malaktivaj, sed erupcioj okazis ankaŭ en proksimaj epokoj: la lasta en 1891 for de submara truo 4 km norde de la marbordo[2]. Varmaj fontoj kaj etaj gejseroj montras ke la insulo estas vulkano nur dormanta sed ne malaktiva.
Historio redakti
Jam dum la prahistorio homoj loĝis en Pantelerio. Fenicoj fondis tie kolonion, verŝajne en la 7-a jarcento a.K.. Romio konkeris la insulon en 217 a.K.. En tiu epoko ĝi nomiĝis Cossyra.
Post la falo de la okcidenta romia imperio, Pantelerio estis konkerita de Justiniano la 1-a en 540. Sub la bizanca regado la insulo akiris la nomon Πατελαρέας (Patelareas), el kiu venas la nuntempa nomo.
Araboj okupis provizore la insulon en la 8-a jarcento kaj fikse en la 9-a jarcento. En 1123 la insulon konkeris la Normandoj de Sicilio. Poste Pantelerio restis parto de Sicilio, sub la samaj regantoj kiel ĝi; tamen plurfoje dum la 15-a kaj 16-a jarcento otomanaj ŝipoj atakis ĝin, detruis la urbeton kaj kaptis la loĝantojn.
Transporto redakti
Gravas la Flughaveno de Pantelerio.
Notoj redakti
- ↑ Zanon, Vittorio kaj Neri, Marco. (Evoluzione geologica di Pantelleria) (itale). INGV - Sezione di Catania. Arkivita el la originalo je 2015-12-08. Alirita 2015.11.29.
- ↑ Pantelleria (angle). Global Volcanism Program. Smithsonian Institution - National Museum of Natural History (2013). Alirita 2015.11.29.