Placo Sankta Petro

placo en Vatikano

Placo Sankta Petro (itale Piazza San Pietro) situas rekte plej antaŭe de Baziliko de Sankta Petro de Romo en Vatikano, nome enklavo ene de Romo.

Placo Sankta Petro kaj Baziliko, 1909
Placo Sankta Petro
placo • limpunkto [+]

LandoVatikano
Koordinatoj41° 54′ 8″ N, 12° 27′ 26″ O (mapo)41.90218305555612.457238888889Koordinatoj: 41° 54′ 8″ N, 12° 27′ 26″ O (mapo)

Placo Sankta Petro (Vatikano)
Placo Sankta Petro (Vatikano)
DEC

Placo Sankta Petro (Romo)
Placo Sankta Petro (Romo)
DEC
Map
Placo Sankta Petro
Vikimedia Komunejo:  Saint Peter's Square [+]
vdr
Vido de la Placo Sankta Petro fare de Giovanni Battista Piranesi.

Historio de Placo Sankta Petro redakti

 
Statuo de la Apostolo Petro
 
Germanlingva mapo de Placo Sankta Petro en Vatikanurbo: "Petersdom" estas la Baziliko, kaj "Petersplatz" la Placo Sankta Petro en subdekstra angulo de la mapo.
 
Fonto de Bernini, 1675

La libera areo kiu situas antaŭ la baziliko estis restrukturita fare de Gian Lorenzo Bernini de 1656 ĝis 1667, sub direkto de la papo Aleksandro la 7-a, kiel konvena antaŭkorto, dizajnita "tiel ke la plej bonega nombro da homoj povu vidi la papon doni lian benon, aŭ de la mezo de la fasado de la eklezio aŭ de fenestro en la Vatikano-Palaco" (Norwich 1975 p 175).

Bernini laboris pri la interno de tiu Placo Sankta Petro dum jardekoj; li donis ordon al la spaco per siaj famaj arkado kaj kolonaro, utiligante la toskanan formon de la dorika stilo, la plej simplanima ordo en la klasika vortprovizo, ne por konkuri kun la palac-simila fasado de Carlo Maderno, sed li utiligis ĝin en senprecedenca kolosa skalo por konveni la spacon kaj elvoki emociojn de respekto.

La eblecoj de la ejo estis sub multaj limoj de ekzistantaj strukturoj. La amasigitaj surkreskaĵoj de la Vatikanaj Palacoj superplenis la spaco dekstren de la fasado de la baziliko; la strukturoj devis esti kufovestitaj sen obskurigi la papajn loĝejojn. La obelisko markis centron, kaj granitofontano de Carlo Maderno staris je unu flanko: Bernini igis la fontanon ŝajni esti unu el la fokusoj de la elipso ampleksita per siaj arkadoj kaj poste egalis ĝin sur la alia flanko, en 1675, nur kvin jarojn antaŭ sia morto.

Priskribo redakti

La trapezoida formo de la loko kreas pliigitan perspektivon por la vizitanto kiu forlasas la bazilikon kaj ĝi estis laŭdita kiel majstroverko de Baroko.

La kolosaj toskanaj arkadoj, kvarkolume profundaj, enkadrigas la trapezoidan enirejon al la baziliko kaj la masivan elipsan areon kiu antaŭas ĝin. La elipso longa akso, paralela al la fasado de la baziliko, kreas paŭzon en la sekvenco de antaŭaj movadoj kio estas karakterizaĵo de Baroka monumenta aliro. La arkadoj difinas la lokon. La elipsa centro de la loko, kiu kontrastas kun la trapezoida enirejo, enfermas la vizitanton kun "patrinaj brakoj de tiu de Ĉefpreĝejo" en la esprimo de Bernini.

Sur la suda flanko, la arkadoj difinas kaj formaligas la spacon, kie la Barberini Ĝardenoj daŭre havigas al urba silueto de ombrelopinoj. Sur la norda flanko, la arkado maskas sortimenton de Vatikanaj strukturoj; la supraj bildoj de la Vatikana Palaco pliiĝas supre.

Ĉe la centro de la elipso staras egipta obelisko de ruĝa granito, 25.5 metrojn alta, kiu apogiĝas sur bronzaj leonoj. Ĝi estis origine starigita ĉe Heliopolo per nekonata faraono de la 5-a dinastio de Egiptujo. La imperiestro Aŭgusto ekhavis ĝin jam movigita al la Julia forumo de Aleksandrio, kie ĝi eltenis ĝis jaro 37 p.K., kiam Kaligulo ordigis la forumon kaj la obelisko transdoniĝis al Romo. Li lokis ĝin en la centro de la Cirko, kie ĝi prezidis la sennombrajn brutalajn ludojn de Nerono kaj kristanekzekutojn. Ĝi estis movita al ĝia nuna loko en 1586 fare de la inĝeniero-arkitekto Domenico Fontana sub la direkton de Siksto la 5-a; la inĝeniera atingo de re-starigado de ĝia vasta pezo estis memorita en serio de kuprogravuroj. La Vatikana Obelisko estas la nura obelisko en Romo kiu ne renversiĝis ekde antikvaj romiaj tempoj.

Ŝanĝoj redakti

Dum la Mezepoko, la origita pilko aldone al la obelisko estis kredita ke enhavas cindron de Julio Cezaro.[1] Fontana poste forigis la maljunegan metalopilkon, nun en Romo-muzeo, kiu staris super la obelisko kaj trovis nur polvon. Kvankam Bernini havis neniun influon en la konstruo de la obelisko, li utiligis ĝin kiel la ĉefornamaĵon de lia grandioza loko.

La pavimo estas variigita per radiaj linioj en travertino. En 1817 cirklaj ŝtonoj estis aro por marki la pinton de la ombro de la obelisko tagmeze, kiam la suno eniras sur ĉiuj de la ĉielsignoj de la zodiako, igante la obeliskon giganta sunhorloĝo.

La placo de St. Peter hodiaŭ povas esti atingata de la Ponto Sant'Angelo laŭ la grandioza aliro de la Conciliazione (en honoro de la Lateranaj Traktatoj de 1929).

La spina kiu foje okupis tiun grandiozan avenuon kondukantan al la kvadrato estis disfaligita ceremonie fare de Benito Mussolini mem la 23an de oktobro 1936 kaj estis tute disfaligita antaŭ la 8an de oktobro 1937. La Baziliko de Sankta Petro de Romo nun estis libere videbla de la Kastelo de Sankta Anĝelo. La efiko de tiu malkonstruo, aliflanke, estis detrui la karakterizan surprizon de la stilo Baroko.

La Conciliazione estis kompletigita en tempo por la Granda Jubileo de 1950.


Vidu ankaŭ redakti

Notoj redakti

  1. Touring Club Italiano,Roma e Dintorni.

Referencoj redakti

  • Touring Club Italiano, Roma e Dintorni

Plia legado redakti

  • Norwich, John Julius, Red.

1975 Great Architecture of the World (Granda Arkitekturo de la mondo) ISBN 0-394-49887-9

Eksteraj ligiloj redakti

En tiu ĉi artikolo estas uzita maŝina traduko de WikiTrans de teksto el la artikolo Saint Peter's Square en la angla Vikipedio.