Psiliodo

Psiliodoj aŭ grundpuloj (Psylliodes) estas genro el la insekta familio foliskaraboj (Chrysomelidae).

Kiel legi la taksonomion Psiliodo
Psylliodes chrysocephalus
Biologia klasado
Regno: Bestoj Animalia Filumo: Artropodoj Arthropoda Klaso: Insektoj Insecta Ordo: Koleopteroj Coleoptera Superfamilio: Skaraboideoj Scarabaeoidea Familio: Krizimelidoj Chrysomelidae Subfamilio: alticinoj Alticinae Tribo: Scarabaeini Genro: Skarabo Psylliodes BERTHOLD, 1827
Aliaj Vikimediaj projektoj

Karakterizaĵoj

Psiliodoj kaŭzas grandan damaĝon en la ĝardeno. Ili estas ĝis 4 mm malgrandaj bestoj, de kiuj ekzistas diversaj specioj. Plej ofta ests la "brasikspecialistoj", blunigre brilantaj, oblangaj-ovalaj skaraboj.

Reproduktado

La ino metas siajn ovojn sur la grundo. La larvoj vivas en la grundo. Ili havas longecon de ĉ. un milimetro kaj jam povs salti kaj kaŝas sin rapide en la grundon, se ili estas ĝenataj. Ili murdas la radikojn de la planto. Ĉar ili esta tre malgrandaj ili ne damaĝas la plantojn.

Damaĝefiko

La simtomoj de la atako videblas ĉe la folioj, kiuj havas unu ĝis du milimetre grandajn, rondecajn truojn, ĉe kiuj restas intaktaj la supra kaj malsupra folihaŭto (tiel nomata fenestrotruoj). Ofte nur la folihisto estas forskrabita. Se malvarmeco kaj sekeco malaridigas la kreskon de la junplantoj, la psiliodoj manĝas tiom de la folioj, ke la plantoj pereas. La psiliodoj, kiu estas ĉe brasikacoj travitrumas kiel skarabo en la mulĉa tavolo de heĝoj kaj en ŝton – aŭ lignaĵamasoj. Jam dum la unuaj varmaj printempaj tagoj ili venas el ilia vitra kaŝejo kaj serĉas manĝeblaĵojn. Ili tuj atakas la junajn hipokotilojn de la frue disemitaj rafanoj aŭ brasikidoj.

Profilakto kaj kontraŭbatalo

Psiliodoj ŝatas sekan kaj varman grundon. Regula rastado kaj akvumado forpelas la skarabojn. Mulĉado tenas la grundon malseka. Mikskulturoj kun laktukoj kaj spinacoj estas konvenaj. Grundŝprucado kun planta likvosterko efikas profilakte. Mulĉadokaj regula rastado ankaŭ efikas profilakte. Rekte kontraŭbatalo eblas per insekticido

Sistematiko

La genro Psylliodes konsistas en Eŭropo el ĉ. 100 specioj kaj subspecioj.

• Psylliodes aemulans Har. Lindberg, 1953
• Psylliodes aereus aereus Foudras, 1860
• Psylliodes aereus austriacus Heikertinger, 1911
• Psylliodes aereus Foudras, 1860
• Psylliodes affinis (Paykull, 1799)
• Psylliodes algiricus Allard, 1859
• Psylliodes amplicollis Wollaston, 1854
• Psylliodes angusticeps Israelson, 1980
• Psylliodes attenuatus (Koch, 1803))
• Psylliodes azoricus Jacobson, 1922
• Psylliodes brisouti Bedel, 1898
• Psylliodes chalcomerus (Illiger, 1807)
• Psylliodes chrysocephalus (Linnaeus, 1758))
• Psylliodes circumdatus (Redtenbacher, 1842)
• Psylliodes coelestis Warchalowski, 2000
• Psylliodes crambicola Lohse, 1953
• Psylliodes creticus Weise, 1888
• Psylliodes cucullatus cucullatus (Illiger, 1807)
• Psylliodes cucullatus heydeni Weise, 1888
• Psylliodes cucullatus (Illiger, 1807)
• Psylliodes cupreatus (Duftschmid, 1825)
• Psylliodes cupreus (Koch, 1803)
• Psylliodes danieli Weise, 1900
• Psylliodes dulcamarae (Koch, 1803)
• Psylliodes erberi Döberl, 1995
• Psylliodes feroniae Leonardi, 1978
• Psylliodes fiorellae Leonardi, 1978
• Psylliodes frivaldszkyi Weise, 1888
• Psylliodes fusiformis (Illiger, 1807)
• Psylliodes gibbosus Allard, 1860
• Psylliodes glaber (Duftschmid, 1825)
• Psylliodes gougeleti Allard, 1859
• Psylliodes heikertingeri Jacobson, 1922
• Psylliodes hispanus Heikertinger, 1911
• Psylliodes hospes Wollaston, 1854
• Psylliodes hyoscyami (Linnaeus, 1758)
• Psylliodes illyricus Leonardi & Gruev, 1993
• Psylliodes inflatus Reiche, 1858
• Psylliodes instabilis Foudras, 1860
• Psylliodes isatidis Heikertinger, 1912
• Psylliodes kiesenwetteri Kutschera, 1864
• Psylliodes laevicollis (Dufour, 1851)
• Psylliodes laevifrons Kutschera, 1864
• Psylliodes laticollis Kutschera, 1864
• Psylliodes laurisilvae Biondi, 1987
• Psylliodes leonhardi Heikertinger, 1926
• Psylliodes luridipennis Kutschera, 1864
• Psylliodes luteolus (O. F. Müller, 1776)
• Psylliodes macellus agropyri Palij, 1961
• Psylliodes macellus (Weise, 1900)
• Psylliodes magnificus Gruev, 1975
• Psylliodes marcidus (Illiger, 1807)
• Psylliodes maroccanus Heikertinger, 1916
• Psylliodes milleri lindbergi Madar & Madar, 1964
• Psylliodes milleri milleri Kutschera, 1964
• Psylliodes milleri Kutschera, 1964
• Psylliodes napi flavicornis Weise, 1883
• Psylliodes napi napi (Fabricius, 1792)
• Psylliodes napi (Fabricius, 1792)
• Psylliodes obscuroaeneus Rosenhauer, 1856
• Psylliodes pallidicolor Pic, 1903
• Psylliodes pallidipennis Rosenhauer, 1856
• Psylliodes petasatus Foudras, 1860
• Psylliodes picinus (Marsham, 1802)
• Psylliodes picipes Redtenbacher, 1849
• Psylliodes puncticollis Rosenhauer, 1856
• Psylliodes pyrenaeus Heikertinger, 1921
• Psylliodes pyritosus Kutschera, 1864
• Psylliodes rambouseki forojulensis Heikertinger, 1926
• Psylliodes rambouseki rambouseki Heikertinger, 1909
• Psylliodes rambouseki Heikertinger, 1909
• Psylliodes reitteri parallelus Weise, 1890
• Psylliodes reitteri reitteri Weise, 1888
• Psylliodes reitteri Weise, 1888
• Psylliodes rhaicus Jacobson, 1922
• Psylliodes ruffoi Leonardi, 1975
• Psylliodes ruficolor Doguet, 1992
• Psylliodes saulcyi Allard, 1867
• Psylliodes schwarzi Weise, 1900
• Psylliodes solarii Leonardi, 1975
• Psylliodes sophiae Heikertinger, 1914
• Psylliodes springeri Leonardi, 1975
• Psylliodes stolidus Wollaston, 1860
• Psylliodes sturanyi Apfelbeck, 1906
• Psylliodes subaeneus styriacus Heikertinger, 1921
• Psylliodes subaeneus subaeneus Kutschera, 1867
• Psylliodes subaeneus Kutschera, 1867
• Psylliodes tarsatus Wollaston, 1854
• Psylliodes testaceoconcolor Heikertinger, 1926
• Psylliodes thlaspis Foudras, 1860
• Psylliodes toelgi Heikertinger, 1914
• Psylliodes umbratilis Wollaston, 1854
• Psylliodes vehemens normandi Heikertinger, 1916
• Psylliodes vehemens vehemens Wollaston, 1854
• Psylliodes vehemens Wollaston, 1854
• Psylliodes vindobonensis Heikertinger, 1914
• Psylliodes wachsmanni Csiki, 1903
• Psylliodes wrasei Leonardi & Arnold, 1995
• Psylliodes wunderlei Döberl, 1998

Literaturo

• Paul Neergaard: Atakoj kontraŭ ĝardenplantoj. The Esperanto Publisher Company ltd. Rickmansworth (Herts.), Anglio, 194, p. 51