Ramnacoj
La ramnacoj[2] (latine Rhamnaceae) estas planta familio el la dukotiledonaj angiospermoj. Tiu familio apartenas al la ordo rozaloj (Rosales). Ĝi enhavas ĉirkaŭ 50 genrojn kaj preskaŭ 850 speciojn[1],[3]. Ĝia tipa genro estas ramno[2].
Ramnacoj | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biologia klasado | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
ramno Rhamnus L. | ||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||
Tiuj plantoj disvastiĝis surmonde, ŝatas la tropikojn. Ili estas arboj aŭ arbedoj (krom Crumenaria). La ŝosoj ofte modifiĝis al dorno (kristodorno).
Taksonomio
redaktiLaŭ World Flora Online kaj The Plant List (23 maj. 2020)[1],[3], jen ĉi-sube la listo de la akceptitaj taksonoj, kaj ties Esperantaj nomoj[4]:
- Angiospermae - angiospermoj
- Rosales Bercht. & J.Presl - rozaloj
- Rhamnaceae Juss. - ramnacoj
- Adolphia Meisn. - adolfio
- Alphitonia Reissek ex Endl. - alfitonio
- Alvimiantha Grey-Wilson - alvimianto
- Ampelozizyphus Ducke - ampelozizifo
- Araracuara Fern. Alonso - ararakuaro
- Auerodendron Urb. - aŭerodendro
- Bathiorhamnus Capuron - batioramno
- Berchemia Neck. ex DC. - berkemio
- Berchemiella Nakai - berkemielo
- Blackallia C.A. Gardner - blakalio
- Ceanothus L. - ceanoto
- Chaydaia Pit. - ĉajdajo
- Colletia Comm. ex Juss. - koletio
- Colubrina Rich. ex Brongn. - kolubrinao
- Condalia Cav. - kondalio
- Condaliopsis (Weberb.) Suess. - kondaliopso**
- Cormonema Reissek ex Endlicher - kormonemo
- Crumenaria Mart. - krumenario
- Cryptandra Sm. - kriptandro
- Discaria Hook. - diskario
- Doerpfeldia Urb. - derpfeldio
- Emmenosperma F. Muell. - emenospermo
- Frangula Mill. - frangolo[5]
- Gouania Jacq. - guanio
- Granitites Rye - granitito
- Helinus E. Mey. ex Endl. - helino
- Hovenia Thunb. - hovenio
- Johnstonalia Tortosa - ĵonstonalio
- Karwinskia Zucc. - karvinskio
- Kentrothamnus Suess. & Overkott - kentrotamno
- Krugiodendron Urb. - krugiodendro
- Lasiodiscus Hook. f. - laziodisko
- Maesopsis Engl. - maezopso
- Nesiota Hook. f. - nezioto
- Noltea Rchb. - nolteo
- Ochetophila Poepp. ex Endl. - oketofilo*
- Paliurus Mill. - paliuro
- Phylica L. - filikao
- Pomaderris Labill. - pomadero
- Reissekia Endl. - rejsekio
- Retanilla (DC.) Brongn. - retanilo
- Reynosia Griseb. - rejnozio
- Rhamnella Miq. - ramnelo
- Rhamnidium Reissek - ramnidio
- Rhamnus L. - ramno[2]
- Sageretia Brongn. - saĝeretio
- Sarcomphalus P. Browne - sarkomfalo
- Scutia (Comm. ex DC.) Brongn. - skutio
- Spyridium Fenzl - spiridio
- Trevoa Miers ex Hook. - trevoo
- Trichocephalus Brongn. - trikocefalo
- Trymalium Fenzl - trimalio
- Ventilago Gaertn. - ventilago
- Ziziphus Mill. - zizifo[6]
- Rhamnaceae Juss. - ramnacoj
- Rosales Bercht. & J.Presl - rozaloj
- *genro akceptita en TPL sed ne en WFO, kiu tamen akceptas ĝiajn speciojn.
- **genro akceptita en WFO sed ne en TPL. Tamen laŭ WFO, estas neniu akceptita specio en ĝi.
Gravaj genroj kaj specioj
redakti- ramno (Rhamnus) estas genro de arbedoj aŭ malgrandaj arboj kun ovalaj aŭ elipsaj folioj kaj malgrandaj periginaj, kvar- aŭ kvinnombraj, verdecaj aŭ blankecaj, ne tre okulfrapaj floroj. Ili havas la frukton de drupo kun 2-4 kernoj.
- alaterno (Rhamnus alaternus) estas Sud-Eŭropa daŭrafolia arbedo kun malhele verdaj, brilglataj folioj memorigintaj pri tiuj de evonimo.
- frangolo (Rhamnus frangula) estas arbo aŭ arbedo kun ovalaj folioj, kvinnombraj duseksaj floroj, pirograndaj ruĝaj-purpuraj-nigraj fruktoj. La ŝelo de la branĉoj uzatas kiel laksiga medikamento.
- zizifo (Zizyphus): tropikaj aŭ subtropikaj arboj kaj arbedoj kun tre sukerhavaj drupoj, pro kiuj pluraj specioj estas kulturataj.
- jujubzizifo (Zizyphus zizyphus): arbedoj aŭ malgrandaj arboj tropikaj aŭ subtropikaj, kies tre sukerhavaj prunograndaj drupoj (jujuboj) estas manĝeblaj krudaj, sekigitaj aŭ konfititaj kaj estas uzataj kiel popola kuracilo kontraŭ tusado.
- lotusozizifo (Zizyphus lotus): nordafrika arbo, al kiu oni atribuas lotusfrukton, kiu laŭ la greka legendo forgesigis la patrolandon al la homoj, kiuj ĝin manĝis.