Reproduktopiano
Reproduktopiano estas aŭtomata piano, kiu povas reprodukti plej aŭtente muzikpecojn, ludatajn de pianisto en special sonregistra ateliero, inkluzive la frapdinamikon. La pneŭmatike mastrumataj instrumentoj uzas kiel sonregistraĵo truobendoj el papero, la t.n. „notorulaĵojn“ aŭ „pianorulaĵojn“. La unuan reproduktopianon surmerkatigis la firmao M. Welte & Söhne el Freiburg en 1905 per la instrumento Welte-Mignon. Pluaj produktantoj de reproduktopianoj en Germanio estis la firmao Ludwig Hupfeld AG el Lepsiko en 1908 kun instrumento nomita DEA, kiun poste anstataŭis plibonigita modelo nome Triphonola. Krome firmao J. D. PhilippsA.G. produktis en Frankfurto ĉe Majno la modelon Duca. En Usono la firmao Aeolian Company evoluis en Novjorko la pianon Duo-Art, kiun ĝi vendis ekde 1913, kaj la firmao American Piano Company, ankaŭ en Novjorko, en 1913 konstruis modelon Stoddart-Ampico, nomitan laŭ ĝia inventinto Charles F. Stoddart. La uzataj registradmanieroj estas malsamaj kaj nur parte dokumentitaj, en la kazo de Welte-Mignon tute ne, ĉar la firmao tenis ĝin en sekreto.
Arta reproduktopiano bezonis por arta reproduktado unu personon por la mastrumado, pianoliston, pianolo ne kapablas pri tio.
Ekde 1986 la elstara pianofabrikanto Bösendorfer en Vieno fabrikis komputopianegon Bösendorfer SE290. Tiu povis per elektrona registroinstalaĵo perfekte registri la ludadon de pianisto kaj reprodukti ĝin. Poste oni povis eldoni la registraĵojn elektrone. Oni uzis la pianegon ankaŭ por komponado.
Literaturo redakti
- Gerhard Dangel und Hans-W. Schmitz: Welte-Mignon Klavierrollen: Gesamtkatalog der europäischen Aufnahmen 1904 - 1932 für das Welte-Mignon Reproduktionspiano/Welte-Mignon piano rolls: complete library of the European recordings 1904 - 1932 for the Welte-Mignon reproducing piano. Stuttgart 2006. ISBN 3-00-017110-X
- Automatische Musikinstrumente aus Freiburg in die Welt - 100 Jahre Welte-Mignon: Augustinermuseum, Ausstellung vom 17. September 2005 bis 8. Januar 2006 / [Hrsg.: Augustinermuseum]. Mit Beitr. von Durward R. Center, Gerhard Dangel, ... [Red.: Gerhard Dangel]. Freiburg : Augustinermuseum, 2005.
- Hermann Gottschewski: Die Interpretation als Kunstwerk: musikalische Zeitgestaltung und ihre Analyse am Beispiel von Welte-Mignon-Klavieraufnahmen aus dem Jahre 1905. Laaber: Laaber-Verlag 1996. ISBN 3-89007-309-3
- Gerhard Dangel: Geschichte der Firma M. Welte & Söhne Freiburg i. B. und New York. Freiburg: Augustinermuseum 1991.
- Peter Hagmann: Das Welte-Mignon-Klavier, die Welte-Philharmonie-Orgel und die Anfänge der Reproduktion von Musik. Bern [u.a.]: Lang, 1984. Online-Version 2002
- Quirin David Bowers: Encyclopedia of automatic musical instruments: Cylinder music boxes, disc music boxes, piano players and player pianos... Incl. a dictionary of automatic musical instrument terms. Vestal, N. Y.: The Vestal Press, 1988
- William Braid White: The player-piano up-to-date: a comprehensive treatise ... New York 1914.
Vidu ankaŭ redakti