Ruĝa akacio
La ruĝa akacio (latine Acacia seyal), estas arbo el la genro akacio de la familio de la fabacoj kiu estas indiĝena en grandaj partoj de Afriko.
 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Habito de ruĝa akacio
| ||||||||||||||||
| Biologia klasado | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Acacia seyal Del. | ||||||||||||||||
Sinonimoj
| ||||||||||||||||
Aliaj Vikimediaj projektoj
| ||||||||||||||||
Priskribo redakti
La ruĝa akacio estas 6–10 m alta arbo kun pale verdeca aŭ ruĝeca ŝelo. Ĉe la bazo de la 3–10 cm longaj plumecaj folioj troviĝas du rektaj, hele grizaj dornoj, kreskantaj ĝis longeco de 7–20 cm. La floroj estas aranĝitaj kiel rondajn brilajn aretojn kun diametro de proksimume 1,5 cm.
Ĉe Acacia seyal var. fistula, kiu estas pli komuna sur dens-argilaj grundoj, iuj el la dornoj estas ŝvelitaj kaj gastigas simbiozajn formikojn [2].
Disvastiĝo redakti
Tiu palearktisa kaj afrotropisa specio havas arealon ekde Egiptujo ĝis Kenjo kaj okcidenta Senegalo. En Saharo, ĝi ofte vegetas en humidaj valoj.
Uzadoj redakti
Araba gumo redakti
Ruĝa akacio, kune kun aliaj akacioj, estas grava fonto por araba gumo, natura polisaĥarido, kiu sekrecias el la damaĝitaj branĉoj kaj solidiĝas[3].
Tanado redakti
Partoj de la arbo havas tanino-entenon de ĝis 18-20%. La ŝelo kaj guŝoj de Acacia seyal sensu lato var. seyal havas tanino-entenon de proksimume 20% [4].
Ligno redakti
Ligno de la arbo laŭdire estis uzata en antikva Egiptujo por fari ĉerkojn kaj ankaŭ la Keston de Interligo[5].
Medicina uzado redakti
Arboŝelo redakti
La ŝelo estas uzita por trakti disenterion kaj bakteriajn infektojn de la haŭto, kiel ekzemple lepro. La ŝelo ankaŭ estas utiligita kiel stimulilo [3].
Gumo redakti
La gumo estas utiligita kiel afrodiziigaĵo, por trakti diareon, kiel hidratanto, por trakti hemoragiojn, inflamon de la okulo, intestajn malsanojn kaj riniton. La gumo estas uzita por repuŝi artriton kaj bronkiton [3].
Ligno redakti
Incenso de la ligno estas uzata por trakti doloron de reŭmatismo kaj por preventi riniton kaj febron ĉe la naskontinoj [3].
Botanikaj varioj redakti
- Acacia seyal var. fistula Del. var. fistula (Schweinf.) Oliver[6]
- Acacia seyal sensu lato var. seyal
Acacia seyal okaze hibridiĝas kun A. xanthophloea.
Vidu ankaŭ redakti
Referencoj redakti
- ↑ ILDIS LegumeWeb
- ↑ angle Young T.P., Cynthia H. Stubblefield, Lynne A. Isbell 1996 : Ants on swollen-thorn acacias: species coexistence in a simple system, Oecologia, 109/1, 98–107. [1][rompita ligilo]
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 Purdue University
- ↑ FAO
- ↑ Acacia seyal in BoDD – Botanical Dermatology Database
- ↑ ILDIS
Bibliografio redakti
- france Arbonnier, M. 2000 : Arbres, arbustes et lianes des zones seches d'Afrique de l'Ouest, CIRAD, Montpellier ISBN 2-87614-431-X
Eksteraj ligiloj redakti
- angle Ruĝa akacio ( NCBI ) de NCBI
- angle Ruĝa akacio ( ZipcodeZoo )
- angle Ruĝa akacio ( GBIF )[rompita ligilo] de GBIF
- angle Ruĝa akacio ( GRIN )[rompita ligilo] de GRIN
- angle Bildoj de ruĝa akacio.
- angle Rolo de la akacioj en la kampara medio ( FAO )
- nederlande Rearbarigo per akacioj ( Ondernemers zonder Grenzen )