Solenodonoj (kun la signifo "fendodenta") estas venena, noktema, nestotruemaj, insektovoraj mamuloj kiuj apartenas al la familio Solenodontidae. La du vivantaj solenodonaj specioj estas la Kuba solenodono (Solenodon cubanus), kaj la Hispaniola solenodono (Solenodon paradoxus). Inter la minacoj al ambaŭ specioj estas habitatodetruo kaj predado fare de neindiĝenaj katoj, hundoj kaj mongotoj, enmetitaj de homoj en la insuloj de la solenodonoj por kontroli serpentojn kaj rodulojn.[1][2][3]

Solenodon jun 09 0061 crop
Hispaniola solenodono (Solenodon paradoxus).
Abhandlungen der Königlichen Akademie der Wissenschaften in Berlin (1863) (16740609846).jpg
Abhandlungen der Königlichen Akademie der Wissenschaften in Berlin (1863) (16740609846)

La Hispaniola solenodono kovras ampleksan gamon de habitatoj en la insulo Hispaniolo el malaltaj sekaj arbaroj ĝis altateraj pinarbaroj. Du aliaj priskribitaj specioj formortiĝis dum la Kvaternaro.[4] Oligocenaj genroj de Nordameriko kiel Apternodus, estis sugestitaj kiel parencoj de Solenodon, sed la originoj de la animalo restas malhelaj.[5]

Oni konas nur unu genron, nome Solenodon. Aliaj genroj estis konsiderataj, sed estas nuntempe konsiderataj kiel fruaj sinonimoj. Solenodontedoj montras retenon de primitivaj mamulkarakteroj. En 2016, solenodonoj estis konfirmitaj per genetika analizo kiel apartenanta al evolucia branĉo kiu disiĝis el la stirpo kiu kondukas al erinacoj, talpoj, kaj sorikoj antaŭ la Kretacea-terciara evento.[6] Ili formas unu el du familioj de sorikomorfoj de Karibio.

Referencoj redakti

  1. McKie, Robin, "Save the polar bears, of course ... but it's the solenodons we really need to worry about", The Observer, 1a de Junio 2019. Kontrolita 3a de Junio 2019.
  2. (2008) “Hispaniolan Solenodon”, IUCN Red List of Threatened Species 2008. Alirita 3a de Junio 2019.. 
  3. (2018) “Cuban Solenodon”, IUCN Red List of Threatened Species 2018. Alirita 3a de Junio 2019.. 
  4. Hutterer, R. (2005). "Order Soricomorpha". En Wilson, D.E.; Reeder, D.M (eld.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3a eld.). Johns Hopkins University Press. pp. 222–223. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
  5. Whidden, H. P.. (2001) Biogeography of the West Indies: Patterns and Perspectives. CRC Press, p. 237–252. ISBN 0-8493-2001-1.
  6. (Aprilo 2016) “Mitogenomic sequences support a north–south subspecies subdivision within Solenodon paradoxus”, Mitochondrial DNA Part A 28 (5), p. 662–670. doi:10.3109/24701394.2016.1167891.