Dalito: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Oryanw (diskuto | kontribuoj)
e kaso->kazo; ŝanĝis akuzativojn; ...
Linio 1:
En la [[Hinduismo|Hinduisma]] [[kasto|kasta]] sistemo de [[Hindio]], dalito estas homo kiu ne apartenas al iu ajn [[varno]], kaj do estas teorie ekster la kasta sistemo. Oni ofte nomas ĉi tiun grupon da homoj "netuŝeblaj", ĉar tradicie pli alt-kastaj homoj nedevas devisilin tuŝine ilintuŝi.
 
La dalitoj estas homoj kiuj tradicie farisfaras laborojlaborojn kiuj estis vidataj kiel ne-puraj aŭ malalt-rangaj de la Hinduisma socio, eksemple lavi vestaĵojn, purigi necesojojn, labori kun mortaj bestoj aŭ tuŝi kadavroj. Tradicie, ili estis traktitaj kiel malsupera kategorio, kaj eksistis multajnmultaj aferojnaferoj kiujn ili ne rajtis fari. Ili estis devigataj vivi en apartaj kvartaloj, kaj ili ne rajtis havi iun ajn kontaktojkontaktojn kun pli alt-kastaj homoj. Ili ne rajtis trinki akvon de puto usata de la pli altaj kastoj, aŭ eĉ promeni en apartaj kvartaloj, kaj homoj de pli altaj kastoj evitis eĉ ilian ombron en kelkaj kasojkazoj.
 
Homoj estas konsiderataj dalitoj ĉarse ili naskiĝis en dalita familio, kaj ne eblas ŝanĝi tiutiun sortosorton dum vivedumvive. La dalitoj mem, same kiel la restaresto de la Hinduistoj, dividiĝas en multajmultajn [[Jati]], kiuj estas heredaj grupoj kies membroj ofte havas la saman familian nomon kaj ĉiam geedziĝas inter si, kaj kutime ĉiuj faras la saman laboron aŭ laborojn.
 
La Dalitoj estas konsiderataj la plej malalt-rangaj homoj en la kasta sistemo, ĉar laŭ la Hinduisma kredo la homoj dividiĝas inter la apartenantoj al la kvar varnoj, la [[Brahminoj]], la [[Vaiŝjo|Vajŝjoj]], la [[Kŝatrioj]] kaj la [[Ŝudroj]], kiuj devenas de malsamaj korpo partojkorpopartoj de la dio [[Puruŝa]], kaj fine la Dalitoj, kiuj ne devenis de lia korpo.
 
La vorto dalito nur estas usatauzata jam de kelkaj jardekoj, kaj ĝi signifas "subpremataj homoj".
 
Nuntempe, oni kalkulas ke estas ĉirkau 130 milionoj da dalitoj en Hindio. La kasta sistemo estas multe malpli rigide sekvata nun ol en la pasinteco, ĉefe en la pli grandaj urboj. Tamen, kastoj ankoraŭ havas gravecon en la Hinda socio, kaj ĉefe en kamparaj regionoj ankoraŭ eksistas diskriminacion kontraŭ la dalitoj, kaj ĝenerale dalitoj ankoraŭ estas averaĝe pli malriĉaj ol aliaj Hindoj. Ankoraŭ estas rare ke Hinduistoj geedziĝugeedziĝas ekster sia kasto.
 
La Hinda konstitucio malpermesas dskriminacion sur la bazo de la kasto, kaj oni rezervas proporcion de la lokoj en Hindaj publikaj oficejoj, lernejoj kaj institucioj al dalitoj, por helpi ilin. Ĉi tiu politikotio estas tre delikata politika demando en Hindio, ĉar la homoj de aliaj kastoj ofte protestas kontraŭ ĝi.
 
[[Kategorio:Hinduismo]]