[['''Géza la 1-a]]''' (n..naskiĝis ĉ. [[1040]] en [[Pollando]]; – m.mortis la [[{{daton|25-an de |aprilo]] [[|1077]]}}) estis [[reĝo]] de [[Hungario]]. Li (regis de [[1074]]– ĝis [[1077]]). Lia patro estis [[hungara reĝo]] [[Béla la 1-a]], lia patrino estis pola [[princino]] [[Richeza]]. Liaj gefratoj estis Ladislao (pli poste [[Ladislao la 1-a]]), Lampert (Lambert) kaj kvar filinojfratinoj.
Li naskiĝisdevis dufoje (en Pollando,1060 kienkaj li devis1063) reveni dufojeal ([[1060]], [[1063]])Pollando pro la [[batalo]]jbataloj por la [[trono]]. Li estis baptita kiel Magnus.
Li havis jam gravan rolon apud lia [[patro]], ekz. Ekzemple en [[1063]] li organizis la [[defendo]]ndefendon kontraŭ la invadanta [[Henriko la 4-a (Sankta Romia Imperio)]]. Oni finis la [[lukto]]nlukton por la trono en [[1064]] (daŭrante ekde [[1059]]) en 1064, kiam [[Gejzo]] rekonis sian [[nevo]]n,nevon [[Salomono (Hungario)|SalamonoSalomono]]n kiel reĝon (reg.li regis de [[1063]]–[[ ĝis 1074]]), de kiu li ricevis kiel [[kompenso]]nkompenson la [[titolo]]ntitolon ''ducatus'' ([[princo]]). Ili komencebone kunlaboris, sed la rilato inter ili poste malboniĝis. La [[interna milito]] komenciĝis en [[1074]], Gejzo komence estis venkita (ĉe [[Kemej]], [[26-a de februaro|26-an de februaro]] [[1074]]), sed en la sekva batalo Gejzo atingis decidan [[venko]]n per [[helpo]] de la moravaj princoj Ladislao kaj Ottó (ĉe [[Mogyoród]], [[14-a de marto|14-an de marto]] 1074). Salamon perdis la tronon kaj reitiriĝis al okcidenta [[rando]] de la [[lando]].
Ili komence bone kunlaboris, sed la rilato inter ili poste malboniĝis. La [[interna milito]] komenciĝis en 1074. Gejzo komence estis venkita (ĉe [[Kemej]], la [[26-a de februaro|26-an de februaro]] [[1074]]), sed en la sekva batalo Gejzo atingis decidan venkon per helpo de la [[Moravio|moravaj]] princoj Ladislao kaj Ottó (ĉe [[Mogyoród]], la [[14-a de marto|14-an de marto]] 1074). Salomon perdis la tronon kaj retiriĝis al okcidenta rando de la lando.
Gejzo bezonis [[leĝigo]]n de sia [[potenco]], trono, tiel komence traktis – sensukcese - kun la papo, poste en [[1075]] petis kaj ricevis kronon de la [[bizanca imperiestro]] [[Miĥaelo Dukas]] (''corona graeca'', „[[greka krono]]” – suba parto de la nuna [[sankta krono]]). ▼
▲Gejzo bezonis [[leĝigo]]n de sia [[potenco ]], trono ,. tielTial li komence traktis – sensukcese - kun la papo ,. postePoste en [[1075 ]] li petis kaj ricevis kronon de la [[bizanca imperiestro ]] [[Miĥaelo Dukas]] (''corona graeca'', „[[greka krono]]” – suba parto de la nuna [[sankta krono]]).
Dum lia mallonga [[regado]], Gejzo rebatis atakojn de [[Henriko la 4-a]] (1074) kaj enkondukis gravajn ekonomiajn aranĝojn (maksimumigo de la [[prezo]]j, foira [[reformo]], renovigo de la [[mono]]). Dum lia regado etsis fonditaj la la [[katedralo]] de [[Vác]] kaj [[abatejo]] de [[Garamszentbenedek]]. ▼
▲Dum lia mallonga [[regado ]], Gejzo rebatis atakojn de [[Henriko la 4-a ]] (1074) kaj enkondukis gravajn ekonomiajn aranĝojn (maksimumigo de la [[prezo]]jprezoj, foira [[reformo ]], renovigo de la [[mono ]]). Dum lia regado etsisestis fonditaj la la [[katedralo ]] de [[Vác]] kaj [[la abatejo ]] de [[Garamszentbenedek]].
De lia unua [[edzino]] – Ĵofia – naskiĝis du filoj (Kolomano kaj Álmos). Lia dua edzino estis Sünaden, [[imperiestra princino]]. ▼
▲De lia unua [[edzino ]] – Ĵofia – naskiĝis du filoj (Kolomano kaj Álmos). Lia dua edzino estis Sünaden, [[imperiestra princino]].
Oni entombigis lin en Vác.
|