Transskribo de la japana lingvo en Esperanton: Malsamoj inter versioj
| [nekontrolita versio] | [nekontrolita versio] |
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Ryoho (diskuto | kontribuoj) aldono Konvencia tebelo transskribo de la Japana en Esperanton |
|||
Linio 1:
Ĉi tiu metodo temas pri la transskribo de la japana lingvo en la [[esperanta alfabeto|Esperantan alfabeton]], ĉefe uzata por la tradukado de ejaj kaj aĵaj nomoj de Japanaj nomoj. Ne uzu la tablon sed uzu ĝenerale [[Transskribado Hepburn|Hepburn-sistemo]]n por personoj, entreprenoj, varomarkoj k.c.
La celo de tiu ĉi paĝo estas '''ne starigi metodon''' de transskribo de la Japana en Esperanton, '''nek reguli''' transskribon en la Esperanta vikipedio.
Linio 6:
Ekzistas du konataj transskribadoj de la Japana en [[Latina alfabeto]]: [[Hepburn]] kaj [[Kunrei]]. Dume, ne ekzistas [[Transliterumaj sistemoj|sistema metodo transskribi]] de la japana lingvo en Esperanton. Iuj tabeloj de transskribo estas prezentataj sur TTT-ejo, sed ili estas ne komunaj.
Tiu ĉi paĝo prezentas unu el metodoj de transskribo, ĝi povus konflikti kontraŭ aliaj manieroj. La japana esperantisto [[Ossaka Kenji]] uzis unikan metodon por sia nomo. Se vi uzus la konvencian tablon por transskribi lian nomon, vi akirus "Osaka Kenĵi", kaj realprononceman tablon, vi akirus "Osaka Kenĝi".
==
Plejparto el lernolibroj pri Esperanto en la Japana lingvo eldonataj en Japanio havas tablon por prezenti sonojn de Esperanto. Tiuj provizas tablon transskribi la Japanan en Esperanton. Eĉ se ĝi estas iom nekompleta kaj mankas detalan metodon skribi korekte, ĝi estas utila por Japanaj esperantistoj ĉar ili scias la tablon pro lernolibro.
=== Trajtoj ===
Tabelo prezenti sonojn de Esperanto en lernolibroj mankas iom detalajn metodojn transskribi de la Japana en Esperanton precipe pri silabfina ''n'', duoblaj konsonantoj kaj longaj vokaloj. Pro tio, praktikaj uzoj de la transskribo varias jene. La variecoj estas influataj pro Hepburn- kaj Kunrei-sistemo.
La konvencia transskribo baziĝas je Esperantan fonologion, enhavas "malstabilan" konsonanton por la moderna Japana lingvo, ĝi pli ĝuste trafas la veran japanan sonon. Ĝi ignoras iom sono-diferencojn ''ĵ'' kaj ''ĝi'', ''zu'' kaj ''dzu'', ''hi'' kaj ''ĥi'' kc. Tamen oni malofte serioze temas ĝin kiel oni ne temas tion ke la sama temo ekzistas en Hepburn-sistemo.
==== Duobla konsonanto ====
Duobla konsonantoj estas rimarkigitaj per duobligi la konsonanton malantaŭ la sokuon っ. Ekz. Sapporo.
Laŭ Hepburn-sistemo: (trajto en Hepburn-a sistemo)
*c → tc (ts → tts)
*ĉ → tĉ (ch → tch)
*ŝ → sŝ (sh → ssh)
Laŭ Kunrei-sistemo: (trajto en Kunrei-sistemo)
:kunrei-sistemo ĉiam rimarkas per duobligi konsonaton.
*c → cc (t → tt)
*ĉ → ĉĉ (ty → tty)
*ŝ → ŝŝ (sy → ssy)
==== Silabfina ''n'' ====
Silabfina ''n'' (ン) estas skribata kiel n.
Laŭ Hepburn-sistemo
*Silabfina n estas skribata kiel n antaŭ konsonantoj sed kiel ''n''' (kun apostrofo) aŭ ''-'' antaŭ vokaloj kaj '''j'''. Ĝi estas skribata kiel ''m'' antaŭ aliaj [[labialo|labialaj konsonantoj]]. t.e. ''b'', ''m'' kaj ''p''.
Laŭ Kunrei-sistemo
*Silabfina n estas skribata kiel n antaŭ konsonantoj sed kiel ''n''' (kun apostrofo) antaŭ vokaloj kaj '''j'''.
==== Longaj vokaloj ====
Kavankam Esperanto ne havas signojn por montri longajn vokalojn, nur en trasskribo oni foje uzas [[diakrita signo|diakritajn signojn]].
Jen estas varieco de indiko de la longaj vokaloj. とうきょう
* ''Tōkjō'' : indikas per [[makrono]]jn. Ĝi devenas el [[Hepburn]]-sistemo.
* ''Tokjo'' : tute ne indikas.
* ''Tôkjô'' : indikas per [[cirkumflekso]]j.
* ''Toukjou'' aŭ ''Toŭkjoŭ'' : skribata uzante kana literumo longa o kiel ou, oŭ aŭ oo (laŭ la kana) kaj longa u kiel uu.
* ''Tookjoo'': skribata per duobligi la longajn vokalojn.
===Por Hiragana===
{| border="0" cellspacing="2px" cellpadding="2px" width="100%"
|-bgcolor="#BECFEB" valign="top" align="center"
!あ ''a''!!い ''i''!!う ''u''!!え ''e''!!お ''o''
!bgcolor="#D4D4D4"|(''ja'')!!bgcolor="#D4D4D4"|(''ju'')!!bgcolor="#D4D4D4"|(''jo'')
|-
|colspan="8"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|か ''ka''||き ''ki''||く ''ku''||け ''ke''||こ ''ko''
|bgcolor="#F3F5DE"|きゃ ''kja''
|bgcolor="#F3F5DE"|きゅ ''kju''
|bgcolor="#F3F5DE"|きょ ''kjo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|さ ''sa''||し ''ŝi''||す ''su''||せ ''se''||そ ''so''
|bgcolor="#F3F5DE"|しゃ ''ŝa''
|bgcolor="#F3F5DE"|しゅ ''ŝu''
|bgcolor="#F3F5DE"|しょ ''ŝo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|た ''ta''||ち ''ĉi''||つ ''cu''||て ''te''||と ''to''
|bgcolor="#F3F5DE"|ちゃ ''ĉa''
|bgcolor="#F3F5DE"|ちゅ ''ĉu''
|bgcolor="#F3F5DE"|ちょ ''ĉo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|な ''na''||に ''ni''||ぬ ''nu''||ね ''ne''||の ''no''
|bgcolor="#F3F5DE"|にゃ ''nja''
|bgcolor="#F3F5DE"|にゅ ''nju''
|bgcolor="#F3F5DE"|にょ ''njo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|は ''ha''||ひ ''hi''||ふ ''fu''||へ ''he''||ほ ''ho''
|bgcolor="#F3F5DE"|ひゃ ''hja''
|bgcolor="#F3F5DE"|ひゅ ''hju''
|bgcolor="#F3F5DE"|ひょ ''hjo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ま ''ma''||み ''mi''||む ''mu''||め ''me''||も ''mo''
|bgcolor="#F3F5DE"|みゃ ''mja''
|bgcolor="#F3F5DE"|みゅ ''mju''
|bgcolor="#F3F5DE"|みょ ''mjo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|や ''ja''||bgcolor="#E9E9E9"| ||ゆ ''ju''||bgcolor="#E9E9E9"| ||よ ''jo''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ら ''ra''||り ''ri''||る ''ru''||れ ''re''||ろ ''ro''
|bgcolor="#F3F5DE"|りゃ ''rja''
|bgcolor="#F3F5DE"|りゅ ''rju''
|bgcolor="#F3F5DE"|りょ ''rjo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|わ ''ŭa''||<font color=red>ゐ ''ŭi''</font>||bgcolor="#E9E9E9"| ||<font color=red>ゑ ''ŭe''</font>||を ''ŭo''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="4"| ||ん ''n''/''m''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|-
|colspan="8"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|が ''ga''||ぎ ''gi''||ぐ ''gu''||げ ''ge''||ご ''go''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぎゃ ''gja''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぎゅ ''gju''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぎょ ''gjo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ざ ''za''||じ ''ĵi''||ず ''zu''||ぜ ''ze''||ぞ ''zo''
|bgcolor="#F3F5DE"|じゃ ''ĵa''
|bgcolor="#F3F5DE"|じゅ ''ĵu''
|bgcolor="#F3F5DE"|じょ ''ĵo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|だ ''da''||ぢ ''(ĝi)''||づ ''(zu)''||で ''de''||ど ''do''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぢゃ ''(ĝa)''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぢゅ ''(ĝu)''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぢょ ''(ĝo)''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ば ''ba''||び ''bi''||ぶ ''bu''||べ ''be''||ぼ ''bo''
|bgcolor="#F3F5DE"|びゃ ''bja''
|bgcolor="#F3F5DE"|びゅ ''bju''
|bgcolor="#F3F5DE"|びょ ''bjo''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ぱ ''pa''||ぴ ''pi''||ぷ ''pu''||ぺ ''pe''||ぽ ''po''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぴゃ ''pja''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぴゅ ''pju''
|bgcolor="#F3F5DE"|ぴょ ''pjo''
|}
<font color=red>Ruĝaj</font> literoj estas elmodiĝintaj en moderna Japana lingvo.
===Por norma Katakana===
{| border="0" cellspacing="2px" cellpadding="2px" width="100%"
|-bgcolor="#BECFEB" valign="top" align="center"
|ア '''''a'''''||イ '''''i'''''||ウ '''''u'''''||エ '''''e'''''||オ '''''o'''''
|bgcolor="#D4D4D4"|ヤ '''''ja'''''
|bgcolor="#D4D4D4"|ユ '''''ju'''''
|bgcolor="#D4D4D4"|ヨ '''''jo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|カ '''''ka'''''||キ '''''ki'''''||ク '''''ku'''''||ケ '''''ke'''''||コ '''''ko'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|キャ '''''kja'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|キュ '''''kju'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|キョ '''''kjo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|サ '''''sa'''''||シ '''''ŝi'''''||ス '''''su'''''||セ '''''se'''''||ソ '''''so'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|シャ '''''ŝa'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|シュ '''''ŝu'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ショ '''''ŝo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|タ '''''ta'''''||チ '''''ĉi'''''||ツ '''''cu'''''||テ '''''te'''''||ト '''''to'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|チャ '''''ĉa'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|チュ '''''ĉu'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|チョ '''''ĉo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ナ '''''na'''''||ニ '''''ni'''''||ヌ '''''nu'''''||ネ '''''ne'''''||ノ '''''no'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ニャ '''''nja'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ニュ '''''nju'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ニョ '''''njo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ハ '''''ha'''''||ヒ '''''hi'''''||フ '''''fu'''''||ヘ '''''he'''''||ホ '''''ho'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ヒャ '''''hja'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ヒュ '''''hju'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ヒョ '''''hjo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|マ '''''ma'''''||ミ '''''mi'''''||ム '''''mu'''''||メ '''''me'''''||モ '''''mo'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ミャ '''''mja'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ミュ '''''mju'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ミョ '''''mjo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ラ '''''ra'''''||リ '''''ri'''''||ル '''''ru'''''||レ '''''re'''''||ロ '''''ro'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|リャ '''''rja'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|リュ '''''rju'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|リョ '''''rjo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ワ '''''ŭa'''''||<font color=red>ヰ '''''ŭi'''''</font>||bgcolor="#E9E9E9"| ||<font color=red>ヱ '''''ŭe'''''</font>||ヲ '''''ŭo'''''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="4"| ||ン '''''n'''''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ガ '''''ga'''''||ギ '''''gi'''''||グ '''''gu'''''||ゲ '''''ge'''''||ゴ '''''go'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ギャ '''''gja'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ギュ '''''gju'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ギョ '''''gjo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ザ '''''za'''''||ジ '''''ĵi'''''||ズ '''''zu'''''||ゼ '''''ze'''''||ゾ '''''zo'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ジャ '''''ĵa'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ジュ '''''ĵu'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ジョ '''''ĵo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|ダ '''''da'''''||ヂ '''''(ĝi)'''''||ヅ '''''(zu)'''''||デ '''''de'''''||ド '''''do'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ヂャ '''''(ĝa)'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ヂュ '''''(ĝu)'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ヂョ '''''(ĝo)'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|バ '''''ba'''''||ビ '''''bi'''''||ブ '''''bu'''''||ベ '''''be'''''||ボ '''''bo'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ビャ '''''bja'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ビュ '''''bju'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ビョ '''''bjo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|パ '''''pa'''''||ピ '''''pi'''''||プ '''''pu'''''||ペ '''''pe'''''||ポ '''''po'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ピャ '''''pja'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ピュ '''''pju'''''
|bgcolor="#F3F5DE"|ピョ '''''pjo'''''
|}
<font color=red>Ruĝaj</font> literoj estas elmodiĝintaj en moderna Japana lingvo.
===Por etenda Katakana===
Tiuj estas ĉefe uzataj por prezenti la sonojn en vortoj en aliaj lingvoj. Plejparto el tiuj estas ne formale normigitaj kaj iuj estas tre malofte uzataj.
{| border="0" width="62.5%" cellpadding="2px" cellspacing="2px"
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|イェ '''''je'''''
|bgcolor="#E9E9E9"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9"|
|ウィ '''''ŭi'''''
|bgcolor="#E9E9E9"|
|ウェ '''''ŭe'''''
|ウォ '''''ŭo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|<font color=red>ヷ '''''va'''''</font>
|<font color=red>ヸ '''''vi'''''</font>
|bgcolor="#E9E9E9"|
|<font color=red>ヹ '''''ve'''''</font>
|<font color=red>ヺ '''''vo'''''</font>
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|ヴァ '''''va'''''
|ヴィ '''''vi'''''
|ヴ '''''vu'''''
|ヴェ '''''ve'''''
|ヴォ '''''vo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|シェ '''''ŝe'''''
|bgcolor="#E9E9E9"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|ジェ '''''ĵe'''''
|bgcolor="#E9E9E9"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="3"|
|チェ '''''ĉe'''''
|bgcolor="#E9E9E9"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9"|
|ティ '''''ti'''''
|トゥ '''''tu'''''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="2"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="2"|
|テュ '''''tju'''''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="2"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9"|
|ディ '''''di'''''
|ドゥ '''''du'''''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="2"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="2"|
|デュ '''''dju'''''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="2"|
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|ツァ '''''ca'''''
|bgcolor="#E9E9E9"|
|bgcolor="#E9E9E9"|
|ツェ '''''ce'''''
|ツォ '''''co'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|ファ '''''fa'''''
|フィ '''''fi'''''
|bgcolor="#E9E9E9"|
|フェ '''''fe'''''
|フォ '''''fo'''''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign=top align="center"
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="2"|
|フュ '''''fju'''''
|bgcolor="#E9E9E9" colspan="2"|
|}
==Tabelo realprononcema por transskribi la japanan en Esperanton==
Linio 45 ⟶ 350:
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
|は ハ ''ha''||ひ ヒ ''hi''/''ĥi''||ふ フ ''fu''||へ ヘ ''he''||ほ ホ ''ho''
|bgcolor="#F3F5DE"|ひゃ ヒャ ''
|bgcolor="#F3F5DE"|ひゅ ヒュ ''
|bgcolor="#F3F5DE"|ひょ ヒョ ''
|-bgcolor="#E7F5DE" valign="top" align="center"
Linio 178 ⟶ 483:
<sup>2</sup>: La ruĝe skribitaj ekzemploj ne estas plu uzataj en la nuna japana lingvo.
<sup>3</sup>: En Esperanto ĉiu litero signifas difinitan sonon, alie ol en la japana skribo aŭ en la transskribado Hepburn. Rekomendindas uzi la literojn
[[Kategorio:Japana lingvo]]
| |||