Naza konsonanto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
Neniu resumo de redakto
Linio 2:
'''Nazala konsonanto''' (aŭ mallonge '''''nazalo''''', sed ''nazalo'' ankaŭ povas signifi [[nazala vokalo]]) produktiĝas kiam la [[mola palato|velo]] — tiu mola karna parto de la palato proksima al la malantaŭo de la buŝo — malleviĝas, ebligante la aeron libere eskapi tra la nazo. La buŝa kavaĵo ankoraŭ funkcias kiel [[resonado|resona]] ĉambreto por la sono, sed la aero ne eskapas tra la buŝo, ĉar tion baras la lango. Do, ne estas la nazo mem kiu kreas la distingojn inter la nazalaj haltoj, sed anstataŭe la artikulacio far la lango, kiel en la buŝaj haltoj (plosivoj). Malofte, aliaj tipoj de konsonantoj povas esti [[nazaligo|nazaligitaj]].
 
Akustike, nazalaj haltojkonsonantoj estas [[sonoranto]]j, kio signifas, ke ili ne limigas la eskapon de aero, kaj tra la lingvoj de la mondo ili estas preskaŭ ĉiam [[voĉado|voĉaj]]. (Komparu buŝajn [[halto|plosivojn]], kiuj tute baras la aer-fluon, kaj [[frikativo]]jn, kiuj obstrukcas la aeron per streta kanalo. Kaj [[plosivo]]j kaj frikativoj estas pli komune senvoĉaj ol voĉaj, kaj estas nomataj [[obstruento]]j.)
 
Tamen, ankaŭ nazaloj estas haltoj en sia artikulacio, ĉar la aerfluo tra la buŝo estas tute barita. Tiu dualeco, sonoranta aerfluo tra la nazo kune kun obstrukco en la buŝo, signifas ke nazalaj haltoj kondutas kaj kiel sonorantoj kaj kiel obstruentoj. Por la celoj de akoustika priskribo ili estas ĝenerale konsiderataj sonorantoj, sed en multaj lingvoj ili povas evolui de aŭ en plosivojn.