Flua konsonanto: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Oryanw (diskuto | kontribuoj)
+likva
Oryanw (diskuto | kontribuoj)
Linio 4:
 
== Tipoj de likvidoj ==
La klaso de likvidoj (aro likvidoj) divideblas en [[laterala konsonanto|lateralajn likvidojn]] kaj [[rhota konsonanto|rhotojn]].
 
La klaso de likvidoj (aro likvidoj) divideblas en [[laterala konsonantolateralo|lateralajn likvidojn]] kaj [[rhota konsonanto|rhotojnrhoto]]jn.
(''[[Obstruento|Obstruentaj]] lateraloj'', kiuj estas precipe trovataj en [[indiĝenaj lingvoj de la Amerikoj|indiĝenaj lingvoj]] de [[Norda Ameriko]] kaj inkluzivas tiajn sonojn kiaj [[senvoĉa alveolara laterala frikativo|la]] {{IPA|ɬ}}, [[voĉa alveolara laterala frikativo|la]] {{IPA|ɮ}}, kaj la [[afrikato]]jn [[senvoĉa alveolara laterala afrikato|la]] {{IPA|tɬ}}, [[ejektiva konsonanto|la]] {{IPA|tɬ'}}, kaj [[voĉa alveolara laterala afrikato|la]] {{IPA|dɮ}}, estas konsiderataj kiel likvidoj sed ne havas ties altan [[sonoreco-hierarĥio|sonorecon]]. Nek uzeblas [[obstruento|obstruentaj]] lateraloj sammaniere kiel [[sonoranto|sonorantaj]] lateraloj en la lingvoj kie ili troviĝas.)
 
(''[[Obstruento|Obstruentaj]] lateraloj'', kiuj estas precipe trovataj en [[indiĝenaj lingvoj de la Amerikoj|indiĝenaj lingvoj]] de [[Norda Ameriko]] kaj inkluzivas tiajn sonojn kiaj [[senvoĉa alveolara laterala frikativo|la]] {{IPAIFA|ɬ}}, [[voĉa alveolara laterala frikativo|la]] {{IPAIFA|ɮ}}, kaj la [[afrikato]]jn [[senvoĉa alveolara laterala afrikato|la]] {{IPA|tɬ}}, [[ejektiva konsonanto|la]] {{IPAIFA|tɬ'}}, kaj [[voĉa alveolara laterala afrikato|la]] {{IPAIFA|dɮ}}, estas konsiderataj kiel likvidoj sed ne havas ties altan [[sonoreco-hierarĥio|sonorecon]]. Nek uzeblas [[obstruentoobstruanto|obstruentajobstruantaj]] lateraloj sammaniere kiel [[sonoranto|sonorantaj]] lateraloj en la lingvoj kie ili troviĝas.)
Tipaj likvidoj en la [[Angla lingvo|angla]] estas la sonoj {{IPA|[l]}} kaj {{IPA|[ɹ]}}. En la plejo da eŭropaj lingvoj la litero r prezentas alveolaran trilon, kio estas ties valoro en la [[Internacia Fonetika Alfabeto|IPA]]. En la [[Franca lingvo|franca]], la [[Germana lingvo|germana]] kaj la [[Dana lingvo|dana]], la litero r prezentas [[uvulara trilo|uvularan trilon]] prononcatan diste malantaŭe en la gorĝo - kvankam en la praktiko uvulara alproksimanto estas la kutima realigaĵo de tiu sono krom en tre zorga parolo.
 
Tipaj likvidoj en la [[Angla lingvo|angla]] estas la sonoj {{IPAIFA|[l]}} kaj {{IPAIFA|[ɹ]}}. En la plejo da eŭropaj lingvoj la litero "r" prezentas alveolaran trilon, kio estas ties valoro en la [[Internacia Fonetika Alfabeto|IPAIFA]]. En la [[Franca lingvo|franca]], la [[Germana lingvo|germana]] kaj la [[Dana lingvo|dana]], la litero "r" prezentas [[uvulara trilo|uvularan trilon]] prononcatan diste malantaŭe en la gorĝo - kvankam en la praktiko uvulara alproksimanto estas la kutima realigaĵo de tiu sono krom en tre zorga parolo.
Iuj eŭropaj lingvoj, ekzemple la [[Itala lingvo|itala]] kaj la [[Serbokroata lingvo|serbo-kroata]], havas pli ol du likvidajn fonemojn. Tiuj lingvoj tipe havas la aron {{IPA|[l, ʎ, r]}}, kvankam iuj (kia la [[Rusa lingvo|rusa]]) havas {{IPA|[l<sup>j</sup>, ɫ, r]}}.
 
Iuj eŭropaj lingvoj, ekzemple la [[Itala lingvo|itala]] kaj la [[Serbokroata lingvo|serbo-kroata]], havas pli ol du likvidajn fonemojn. Tiuj lingvoj tipe havas la aron {{IPAIFA|[l, ʎ, r]}}, kvankam iuj (kia la [[Rusa lingvo|rusa]]) havas {{IPAIFA|[l<sup>j</sup>, ɫ, r]}}.
 
== Likvidoj tra la mondo ==