Várias histórias: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Neniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 1:
'''''Várias histórias''''' ("Pluraj historioj") estas [[libro]] publikigita de [[Machado de Assis]] ([[1839]]-[[1908]]) en [[1896]]. LaTiu libro kunigas kelkajn16 el la plejbonaj mallongaj [[rakonto]]j de tiu [[brazila]] [[aŭtoro]], en kolekto farita de li mem. La libro mem ankoraŭ ne tute aperis en [[Esperanto]], tamen kelkaj el ĝiaj historioj jam estas tradukitaj, publikigitaj aparte en esperantaj ĵurnaloj[[ĵurnalo]]j kaj ankaŭ en antologioj[[antologio]]j aŭ aliaj kolektoj da tekstoj[[teksto]]j en Esperanto.
 
==La verko==
''Várias histórias'' kunigas 16 rakontojn verkitajn per klara kaj multfoje rapida skribmaniero, antaŭe publikigitaj en brazilaj ĵurnaloj inter [[1884]] kaj [[1891]] kaj tiam kolektitaj en [[libro]] en [[1896]]. Per tiuj rakontoj oni povas percepti la [[stilo]]n de Machado de Assis, kiu tiutempe revoluciisrevoluciigis la brazilan fikcian [[prozo]]n per la publikigo de la [[romano]] [[Postmortaj rememoroj de Brás Cubas]] ([[1881]]) kaj, dum jam preparadis du el siaj aliaj romanoj, [[Quincas Borba]] (1891) kaj [[Dom Casmurro]] ([[1889]]). Multo da la centraj karakteroj de la fickio de Machadotiu de Assisaŭtoro brilegas en tiujtiu 16 rakontojrakontaro: la [[perfido]], la ama [[ĉagreno]], la psikologia [[aflikto]], la [[ĵaluzo]] kaj la [[hezito]]. LaMachado [[aŭtoro]]de Assis elstaris per tiuj rakontoj pro preciza frazfarado kaj surprizigaj vortkombinoj, pere de kiuj li priskribas grandegajn [[sceno]]jn elegante kaj resumipove.
 
En tiuj rakontoj oni rimarkas plenan kontrolon de la aŭtoro pri la psikologia [[psikologio|psikologia analizo]] de la situacioj kaj de la [[rolulo]]j. Tial la rakontoj de ''Várias histórias'' estas konsiderataj gravangrava materialonmaterialo por studo de la [[psikologio]] de tiutempa brazila gento kaj ankaŭ universalaj historioj pro la maniero, per kiu Machado de Assis traktas la homajn afliktojn kaj [[malforto]]jnmalfortojn. La analizon de tiuj elementoj Machado ofte faras per "mikrorealismo", tio estas per la plej malgranda detalo, en kiu la plej malgranda gesto estas signifoplenajsignifoplena por la psikologia komponado de la roluloj. Plurfoje tiu analizo ankaŭ estas markata de ia [[timo|zorgo]] de la roluloj alpri aliula opinio, kiam tiuj konstruas [[masko]]jn por malkovri siajn proprajn [[deziro]]jn. Ĉiam la aŭtoro malkonstruas iliajn falsajn [[ŝajno]]jn,ŝajnojn per analizo de la kondiĉon inter ŝajni kaj esti, inter la masko kaj la deziro kaj inter la publika vivo kaj la intima impulso. Fojfoje la rakontulo tiam iĝas iom filozofema, tamen sen malrapidigi la rakontadon.
''Várias histórias'' kunigas 16 rakontojn verkitajn per klara kaj multfoje rapida skribmaniero, antaŭe publikigitaj en ĵurnaloj inter [[1884]] kaj [[1891]] kaj tiam kolektitaj en [[libro]] en [[1896]]. Per tiuj rakontoj oni povas percepti la [[stilo]]n de Machado de Assis, kiu tiutempe revoluciis la brazilan fikcian [[prozo]]n per la publikigo de la romano [[Postmortaj rememoroj de Brás Cubas]] ([[1881]]) kaj dum jam preparadis du el siaj aliaj romanoj, [[Quincas Borba]] (1891) kaj [[Dom Casmurro]] ([[1889]]). Multo da la centraj karakteroj de la fickio de Machado de Assis brilegas en tiuj 16 rakontoj: la [[perfido]], la ama [[ĉagreno]], la psikologia [[aflikto]], la [[ĵaluzo]] kaj la [[hezito]]. La [[aŭtoro]] elstaris per tiuj rakontoj pro preciza frazfarado kaj surprizigaj vortkombinoj, pere de kiuj li priskribas grandegajn [[sceno]]jn elegante kaj resumipove.
 
En tiuj rakontoj oni rimarkas plenan kontrolon de la aŭtoro pri la psikologia [[analizo]] de la situacioj kaj de la [[rolulo]]j. Tial la rakontoj de ''Várias histórias'' estas konsiderataj gravan materialon por studo de la [[psikologio]] de tiutempa brazila gento kaj ankaŭ universalaj historioj pro la maniero, per kiu Machado de Assis traktas la homajn afliktojn kaj [[malforto]]jn. La analizon de tiuj elementoj Machado ofte faras per "mikrorealismo", tio estas per la plej malgranda detalo, en kiu la plej malgranda gesto estas signifoplenaj por la psikologia komponado de la roluloj. Plurfoje tiu analizo ankaŭ estas markata de ia [[zorgo]] de la roluloj al aliula opinio, kiam tiuj konstruas [[masko]]jn por malkovri siajn proprajn [[deziro]]jn. Ĉiam la aŭtoro malkonstruas iliajn falsajn [[ŝajno]]jn, per analizo de la kondiĉon inter ŝajni kaj esti, inter la masko kaj la deziro kaj inter la publika vivo kaj la intima impulso. Fojfoje la rakontulo iĝas iom filozofema, tamen sen malrapidigi la rakontadon.
 
Zorgo dati kaj lokalizi la agadojn ankaŭ estas ofta en tiu rakontaro. Ĝenerale la historioj okazas nuntempe aŭ freŝpasinte (rilate al la verkista epoko) kaj ĝiaj ĉefaj scenaroj estas stratoj kaj kvartaloj de [[Rio-de-Ĵanejro]]. Tiuj datado kaj lokalizo aperas kiel rimedo por la rakontado, montrante kiel kvalita estas la rakontarto de Machado de Assis.
 
Alia tre ofta karaktero de la rakontoj estas la interteksta rilato, en kio Machado de Assis dialogas kun klasikaj aŭtoroj, kiaj [[Ŝekspiro]] kaj [[Goethe]], kun grandaj filozofoj, kiaj [[Spinozo]] kaj Sankta [[Tomaso de Akvino]], kaj ĉefe kun citaĵoj el [[Biblio]]. La rakontaro ankaŭ registras certan ironion, iomege humorahumoran, da skeptikismoskeptikismon kaj eĉ da pesimismopesimismon, komunakomunaj enal pluraj tekstoj de la aŭtoro. Kvankam rigardanto de sia tempo, Machado de Assis tamen ne pritraktas la sklavecon, kaj sklavoj aperas malofte kaj ĉiam kiel neĉefaj elementoj de la rakontoj.
 
==La rakontoj==