Bereg: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
eNeniu resumo de redakto
eNeniu resumo de redakto
Linio 4:
 
* Departementejo: [[Beregszász]]
* [[Areo]]: 32303786  km²
* [[Loĝantaro]]: 160236.282600 en [[1910]]
 
==Demografio==
* 61113.711568 (38,548%) [[rutenojhungaroj]]
* 53.824101738 (33,643%) [[hungarojrutenoj]]
* 36.36421294 (22,79%) [[slovakojgermanoj]]
* 8.383 (5,2%) [[germanoj]]
 
==Administracio==
Linio 26 ⟶ 25:
La departemento situis sude sur ebenaĵo, norde estis montoj de [[Karpatoj]]. Norde la Karpatoj estis landolimo kaj samtempe akvodislimo. Estis rivero [[Tiso]].
 
En [[895]] tie alvenis la hungaroj en la [[Karpat-baseno]]n. Ili trovis rutenojn kaj trovis la lokon konvena por loĝadi. La [[turkoj]] ne povis okupi la regionon. Ekde tiu epoko la departemento kune kun precipe najbaraj departementoj nomiĝis latine '''Partium''', kiu estis landopartoj, kiuj aldoniĝis al [[Transilvanio]]. Dum liberecbatalo de Rákóczi la departemento estis dorso de la bataloj, trans Karpatoj alvenis helpoj de [[poloj]] kaj [[rusoj]]. Pro la forta apogo la rutenoj nomiĝas la plej fidela popolo. Fama kamparana apoganto kaj militisto de Rákóczi estis [[Tamás Esze]], kiu venis el [[Tarpa]]. En la unua mondmilito precipe trans la Karpatoj estis grandaj bataloj, dum atako de Brusilov la rusoj atingis Tison, sed la kontraŭatako estis sukcesa.
 
En [[1918]] la ĉeĥoslovakia armeo okupis la departementon kaj ekde [[1920]] apartenis al [[Ĉeĥoslovakio]], (escepte malgrandan parton, kiu restis hungara). La hungara parto unue estriĝis el [[Tarpa]], poste aldoniĝis al la najbara departemento. Ĉeĥoslovakio ricevis kondiĉon, ili devis aranĝi autonomion precipe el Partium, kiun ili ne faris. En [[1938]] laŭ Packontrakto de [[Vieno]] la suda parto revenis al Hungario, la cetera parto iĝis dum 100 tagoj sendependa ŝtato. La disiĝo tiel okazis, ke tiuj komunumoj, kie estis hungara plimulto, aldoniĝis al Hungario. En [[1939]] la hungara armeo okupis la 100-tagan respublikon kaj ne metis ĝin al la hungaraj departementoj, sed formis aŭtonomion. En [[1942]] la hungaroj kolektis la [[judoj]]n, kiuj vivis tie grandnombre, kaj sendis ilin al Auswitz. La sama okazis ankaŭ en la tiutempe sendependa Slovakio. En [[1944]] kontraŭ [[Ruĝa Armeo]] la hugaroj formis defendan zonon laŭ la Karpatoj (Árpád-linio). Tiu komence sukcese kontraŭstaris, sed dume [[Rumanio]] forlasis la faŝistan aliancon kaj helpe de [[Sovetunio]] el sudo okupis la departementon. La teritorio aldoniĝis al Sovetunio. La hungareco estis draste persekutitaj, are kiel pli frue la judoj, estis kolektitaj kaj senditaj al [[Siberio]]. Tiu manovro nomiĝis ''malenkij robot'' (malgranda laboro). Post jaroj alvenis nur eta parto.