Martestudoj: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
VolkovBot (diskuto | kontribuoj)
e roboto aldono de: cs:Kareta pravá
Anstataŭigis artikolon pri unu martestuda specio (''Eretmochelys imbricata'') per artikolo pri ĉiuj martestudoj (''Chelonioidea'')
Linio 1:
{{Taksonomio
La martestudo (''Eretmochelys imbricata'') el la ordo de testuduloj kaj familio de [[keloniedoj]] videblas en la proksimaj maroj de Ŝandong kaj Fuĝjan, kaj ĉirkaŭ Ĝoŭŝan-insularo, Hajnan-insulo kaj la insuloj de la Suda Ĉina Maro, kaj ankaŭ estas videblaj en la Suda Pacifiko kaj Hinda Pacifiko.
| color = pink
| name = Martestudoj
| image = GreenSeaTurtle-2.jpg
| image_width = 250px
| image_caption = Havaja kelonio
| status = EN
| regnum = [[Animalo]]j ''Animalia''
| phylum = [[Ĥordulo]]j ''Chordata''
| classis = [[Reptilioj]] ''Sauropsida''
| ordo = [[Testuduloj]] ''Testudines''
| subordo = [[Kriptodiroj]] ''Cryptodira''
| superfamilia = '''Chelonioidea'''
| superfamilia_authority = Bauer, 1893
| subdivision_ranks = Genroj
| subdivision =
* Familio '''Keloniedoj''' ''Cheloniidae'' <small>([[Nicolaus Michael Oppel|Oppel]], 1811)</small>
** ''[[Loggerhead Sea Turtle|Caretta]]''
** [[Kelonio]] ''Chelonia''
** ''[[simple:Hawksbill turtle|Eretmochelys]]''
** ''[[Ridley sea turtle|Lepidochelys]]''
** ''[[Flatback Turtle|Natator]]''
* Familio [[Dermochelyidae]]
** ''[[Leatherback sea turtle|Dermochelys]]''
* Familio [[Protostegidae]] (formortinta)
* Familio [[Toxochelyidae]] (formortinta)
* Familio [[Thalassemyidae]] (formortinta)
}}
'''Martestudoj''' (Superfamilio ''Chelonioidea'') estas [[testuduloj]] trovataj en ĉiuj oceanoj de la mondo krom la [[Arkta Oceano]]. Estas sep ankoraŭ vivantaj martestudaj specioj: [[Flatback Sea Turtle|flatback]], [[kelonio]], [[Hawksbill turtle|hawksbill]], [[Kemp's Ridley]], [[leatherback sea turtle|leatherback]], [[Loggerhead Sea Turtle|loggerhead]] kaj [[Olive Ridley Sea Turtle|olive ridley]]. Pasintece oni klasis la orient-pacifikan grupon de la kelonioj kiel aparta specio ([[Black Sea Turtle|black turtle]]), sed genetikaj atestaĵoj montris ke laŭ evoluhistorio ĝi ne estas diferenca de la [[kelonio]].<ref name="BlackTurtleTaxonomy">{{citgazeto | Aŭtoro=Karl, Stephen H. | Kunaŭtoroj= Brian W. Bowen| Titolo=Evolutionary Significant Units versus Geopolitical Taxonomy: Molecular Systematics of an Endangered Sea Turtle (genus ''Chelonia'') | Gazeto=Conservation Biology | Volumo =13 | Numero=5 | Paĝoj =990-999 | Eldonejo=Blackwell Synergy | Dato=1999 | URL=http://www.blackwell-synergy.com/doi/abs/10.1046/j.1523-1739.1999.97352.x | COI=10.1046/j.1523-1739.1999.97352.x | Alirdato= 2007-09-09 }}</ref>
 
Ĉiuj krom la [[leatherback]] estas en la familio keloniedoj; la leatherback apartenas al la familio [[Dermochelyidae]] kaj estas ĝia sola membro. Oni trovas la Flatback turtle nur ĉe la norda marbordo de [[Aŭstralio]].
== Fizikaj trajtoj ==
 
== Referencoj ==
Ĝi, longa je ĉ. 60-74 cm., maksimume je 84.cm., estas malpli granda ol la kelonio. Ĝi portas brunan karapacon kun helflavaj strioj, kies kornecaj platoj estas vicigitaj tegolaranĝe kaj sterniĝas nur en ĝia maljuneco. La ventra kiraso estas brile flava. La kvar membroj aspektas remilformaj, la antaŭaj inembroj estas pli grandaj kun po du ungoj kaj la malantaŭaj pli malgrandaj kun po unu ungo. La vosto estas mallonga kaj kutime ne montriĝas ekstere. Ĝi havas du parojn da skvamoj sur la frunto, supran makzelon kurban kaj platan rostron.
<references/>
 
== KondutoEksteraj ligoj ==
* [http://www.SeaTurtleStatus.org SWOT - The State of the World's Sea Turtles] - la plej ĝisdataj informoj pri nombroj de martestudoj tutmonde
* [http://www.oceana.org/index.php?id=1076 Sciencistoj de Oceana] postspuras martestudojn en la Mediteraneo kaj Atlantiko penante informiĝi pri iliaj vivkutimoj en la maro
* [http://www.panda.org/about_wwf/what_we_do/marine/publications/index.cfm?uNewsID=12044 ''Conserving Turtles on a Global Scale'']
* [http://www.diveaday.tv/content/view/59/37/ Subakva videofilmo] pri martestudoj en la Ruĝa Maro
* [http://www.wildcoast-usa.com/ Konservado de martestudoj]
{{commonscat|Cheloniidae}}
 
[[Kategorio:TestudojMartestudoj]]
La martestudoj vivas en tropikaj kaj subtropikaj marbordoj kaj naĝas laŭ difinita vojo ĉiujare. Ili estas kruelegaj kaj nutras sin per fiŝoj kaj moluskoj, eventuale algoj. Inter julio kaj septembro ĉiujare ili grupiĝas ĉe marbordoj. Dumnokte la testudino fosas kavon sur strando por demeti ovojn, kies nombro estas malpli granda ol tiu de la fielonio. Demetinte ovojn, ĝi kovras ilin per sablo. La ovoj estas nature kovataj dum ĉ. du monatoj. Ofte okazas, ke ĝi demetas ovojn en fiksita loko. Oni kaptis unu ovodemetantan martestudinon sur plaĝo ĉe la marbordo de Srilankao kaj metis markon sur ĝia membro. Post 30 jaroj oni denove kaptis ŝin en la sama loko.
[[Kategorio:Mar-reptilioj]]
 
{{LigoElstara|ende}}
== Utilo kiel homa predo ==
[[bg:Морски костенурки]]
 
[[de:Meeresschildkröten]]
Laŭdire ĝia viando ne estas tiel bongusta kiel tiu de la fielonio, sed la kiraso havas pli grandan ekonomian valoron ol tiu de la fielonio. Frue en Song-dinastio de Ĉinio jam estis noto, ke ĝia kiraso servas por fari medikamenton. Ĝi havas ankoraŭ pli longan historion kiel materialo por fari metiartajojn.
[[en:Sea turtle]]
<gallery>
[[es:Tortuga marina]]
Dosiero:Tucacas04012422TortugaCareyEretmochelysImbricata.JPG|<!-- thumb|left|180px|_Bisa_ (''_Eretmochelys_ _imbricata_'') -->
[[fr:Cheloniidae]]
Dosiero:20050619052TucacasElJardinTortugaCareyEretmochelysImbriocota.JPG|<!-- thumb|left|180px|_Bisa_ (''_Eretmochelys_ _imbricata_'') -->
[[gl:Chelonioidea]]
Dosiero:Hawksbill turtle doeppne-108.jpg|<!-- thumb|left|180px|Martestudo fotis en [[Papuo-Nov-Gvineo]]. -->
[[hr:Morskovodnice]]
Dosiero:鼈甲 祭器.JPG|<!-- thumb|left|180px| -->
[[ltid:BisaPenyu]]
</gallery>
[[it:Cheloniidae]]
<br clear=all>
[[he:צב ים]]
{{Commons|Eretmochelys imbricata}}
[[lt:Jūriniai vėžliai]]
 
[[nl:Zeeschildpadden]]
[[Kategorio:Testudoj]]
[[ja:ウミガメ科]]
 
[[pl:Żółwie morskie]]
{{LigoElstara|en}}
[[pt:Cheloniidae]]
{{LigoElstara|fr}}
[[ru:Морские черепахи]]
 
[[cssl:KaretaMorske praváželve]]
[[fi:Merikilpikonnat]]
[[de:Echte Karettschildkröte]]
[[ensv:Hawksbill turtleHavssköldpaddor]]
[[tr:Deniz kaplumbağası]]
[[es:Eretmochelys imbricata]]
[[zh-yue:玳瑁海龜]]
[[fi:Karettikilpikonna]]
[[frzh:Tortue imbriquée海龟]]
[[it:Eretmochelys imbricata]]
[[ja:タイマイ]]
[[lt:Bisa]]
[[nl:Karetschildpad]]
[[pl:Żółw szylkretowy]]
[[pt:Tartaruga-de-pente]]
[[simple:Hawksbill turtle]]
[[th:เต่ากระ]]
[[tr:Şahin gagalı kaplumbağa]]
[[uk:Бісса]]
[[zh:玳瑁]]
[[zh-yue:玳瑁]]