Tartezo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Melancholie (diskuto | kontribuoj)
e Roboto > Aldoni: la:Tartessus
Neniu resumo de redakto
Linio 1:
'''Tartezo''' estas la esperantigo de ''Tartessos'' nomo per kiu [[heleno]]j konis la unuan okcidentan civilizacion, situita en aktualaj provincoj [[Andaluzio|andaluzaj]] de [[Huelva (provinco)|Onubo]], [[Sevilla (provinco)|Seviljo]] kaj [[Cádiz (Provinco)|Kadizo]] ĉe bordoj de aktuala rivero [[Gvadalkiviro]], ĉirkaŭ la jaroj 1000 kaj 500 a.K.
 
Tre riĉa kaj fama pro siaj [[mino]]j, [[fenicoj]] kreis la urbon Gadir (Aktuala [[Kadizo]]) por komerci kun ili (Onioni pensas ke la [[Biblio|Biblia]] lando '''Tarŝiŝo''' estas la fenica nomo de Tartessos, sed ankoraŭ ekzistas diskutoj pri tiu ĉi temo), kvamkam helenaj [[Foceo|foceanoj]] klopodis komerci kun tartezanoj unue fenicoj kaj poste [[Kartago|kartaganoj]] regis monopole la rilatojn inter Tartezo kaj orienta [[Mediteraneo]].
 
Bedaŭrinde, ne restas ĝis nun multaj informoj pri tiuj du popoloj kaj tiuj nuraj disponeblaj pri tartezanoj estis verkitaj de helenoj (kiuj ne havis rektajn rilatojn kun ili). El tiuj informoj ni scias ke ĝia reĝimo estis [[monarkio]], ke ili estis sendependaj (nek fenicoj nek kartaganoj ilin koloniigis) kaj ke ili regis la sudan parton de [[Iberio]].
 
Post la [[Batalo de Alalio]] (Ĉeĉe la [[Korsiko|korsika]] insulo en 535 a.K.) inter [[Foceo|foceanoj]] kaj [[etruskoj|etrusko]]-[[Kartago|kartaga]] [[koalicio]], nek italoj nek grekoj plu atingis la tartezan marbordon kaj ni scias neniom pli pri ĝia historio. Kiam romianoj tri jarcentojn poste atingis Iberion, nenio restis el tiu kulturo, nur legendoj, malgraŭ kio, ili nomis la [[Kadiza Golfeto]]n ''Tartessius Sinus''.
 
Kelkaj gravaj malkovroj certigis la ekziston de tiu ĉi civilizacio en Andaluzio kiel la ''Tesoro del Carambolo'' (Trezoro trovita ĉe urbo [[Seviljo]]), sed ankoraŭ oni ne trovas la ĉefan urbon de Tartezo, [[Arkeologio|arkeologia laboro]] ankoraŭ daŭras.
 
Kelkaj gravaj malkovroj certigis la ekziston de tiu ĉi civilizacio en Andaluzio kiel la ''Tesoro del Carambolo'' (Trezorotrezoro trovita ĉe urbo [[Seviljo]]), sed ankoraŭ oni ne trovas la ĉefan urbon de Tartezo, [[Arkeologio|arkeologia laboro]] ankoraŭ daŭras.
 
Kelkaj tartezaj reĝoj:
Linio 16 ⟶ 15:
*Argantonio.- La unua vere historia (pri li skribis [[Herodoto]]) kaj la lasta konata.
 
== Vidu ankaŭ ==
[[Kategorio:Riveroj]]
* la artikolon pri la samtempa popolo de [[iberoj]]
 
[[Kategorio:RiverojPrahistorio]]
[[Kategorio:Historio de Hispanio]]
 
[[ca:Tartessos]]