Distanca sondado: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Haniball (diskuto | kontribuoj)
e korektetoj
Linio 1:
<!--Ĉi tio artikolo ne jam estas kompletita. Bonvole korektu kaj vastigu ĝin.-->
En la moderna [[kosmoesploro]], '''dista sondado''' estas definita kiel scienco – iomete ankaŭ la arto – atingi informojn pri la surfaco de la tero aŭ alia astro, sen fakte kontakti kun ĝi. Tio estas farita perceptante kaj registrante reflektitan aŭ elŝajnitan energion kaj per transformi, analizi kaj uzi la gajnitajn informojn. Ofte ĉi tiu procezo inkluzivas interagadojn inter enfalanta radiado kaj la celoobjektoj. Ekzemplita estas tiu per bildigaj procedoj uzante iujn el la sekvantaj sep elementoj. Tamen rimarku, ke fora perceptado ankaŭ inkludas la percepton de elradiita radiado kaj la uzadon de ne-bildigaj sensoroj.
Ĝenerale, oni povas fari ĉi tiun procezon tiel:
#Generado de energio aŭ iluminado: la unua antaŭkondiĉo por fora perceptado estas havi fonton de energio, kiu iluminas la celoobjekton aŭ provizas elektromagnetan energion al ĝi.
#Radiado kaj la atmosfero: kiam energio progresas ekde sia fonto al la celo, ĝi kontaktiĝas kaj interagas kun la trapasata [[atmosfero]]. Ĉi tiu interagado povas okazi duatempe(?) dum la energiprogreso de la celo al la sensoro.(?)
#Interagado kun la celo: post kiam la [[energio]] trapasas la atmosferon, ĝi interagas kun la celo depende de la kvalitoj de kaj la celo kaj la radiado.
#Registrado de energio per la sensoro: post kiam la energio estas disfraktiĝinta per aŭ emisiinta el la celo, oni bezonas sensoron (foran – sen kontakto kun la celo) por kolekti kaj stori la elektromagnetajn ondojn.
#Transmisio, ricevo kaj procesado: la sensore storita energio estas transsendenda, ofte en elektrona fasono, al riceva kaj procesada stacio, kie la dataoj estas transformitaj en bildojn (daŭra kopio kaj/aŭ diĝita).
#Interpretado kaj analizo: la procezitaj bildoj estas interpretitaj okule kaj/aŭ diĝite aŭ elektrone, por ekstrakti informojn pri la iluminita celo.
#Aplikado: la fina elemento de fora perceptado estas atingita, se oni aplikas la informojn, kiujn oni povis gajni per la bildaro pri la celo, por pli bone kompreni ĝin, malkovri ion ajn novan aŭ asisti en la solvado de certaj problemoj.
Tiuj sep elementoj reprezentas la foran perceptadan procedon de la komenco al la fino.
 
==Kiel fari la procezon==
==Geometriaj efektoj.==
En la moderna [[kosmoesploro]], '''distafora sondadoperceptado''' estas eble definita kieltiel: la scienco – iomete ankaŭ la arto – de atingi informojn pri la surfaco de la tero aŭ alia astro, sen fakte kontakti kun ĝi. Tio estas farita perceptante kaj registrante reflektitan aŭ elŝajnitan energion kaj per transformitransformado, analizianalizado kaj uziuzado de la gajnitajngajnitaj informojninformoj. Ofte ĉi tiu procezo inkluzivas interagadojn inter enfalantaalvenanta radiado kaj la celoobjektoj. Ekzemplita estas tiu per bildigaj procedoj uzante iujn el la sekvantaj sep elementojcelobjektoj. Tamen rimarku, ke fora perceptadosondado ankaŭ inkludas la percepton de elradiita radiado kaj la uzadon de ne-bildigaj sensoroj.
Hazardaj kaj ne-hazardaj eraroj okazas dum la atingado de radiaj dataoj. Eraroj eble estas atribuitaj al kaŭzoj kiel la suna angulo, la angulo de la sensoro, la alteco de la [[sensoro]], la padlongeco kaj la dekliveca malkorektaĵo de la tera rotacio. Malfunkciaĵoj en la sensoro dum la datakolektado kaj la movado de la platformo estas ceteraj originoj de eraroj. La kliniteco, la volveco kaj la flankeco de la platformo (laŭ angle pitch?, roll?, yaw?) povas krei erarojn de kelkaj miloj da metroj, depende de la alteco kaj la resolveco(?) (ĉu "akurateco"?) de la sensoro. Geometriaj korektadoj plejofte estas faritaj per rezempli(?) bildon. Tio estas procedo kiu movas kaj rekalkulas la dataojn. La plej ordinaraj metodoj inkluzivas la utiligon de surfacaj kontrolpunktoj, la aplikadon de matematika modelo aŭ rezempli laŭ la plej proksima najbara(?) aŭ la kubokonvolvaĵo-metodo(?).
Ĝenerale, oni povas farirealigi ĉi tiunla procezon tiel:
#Generado de energio aŭ iluminado: la unua antaŭkondiĉo por fora perceptadosondado estas havi fonton de energio, kiu iluminas la celoobjekton aŭ provizas elektromagnetan energion al ĝi.
#Radiado kaj la atmosfero: kiam energio progresas ekde siade fontoelveno al la celo, ĝi kontaktiĝas kaj interagas kun la trapasata [[atmosfero]]. Ĉi tiu interagado povas okazi duatempe(?)duan fojon dum la energiprogreso de la celo al la sensoro.(?)
#Interagado kun la celo: post kiam la [[energio]] trapasas la atmosferon, ĝi interagas kun la celo depende de la kvalitoj de kajambaŭ la celo kaj la radiado.
#Registrado de energio per la sensoro: post kiam la energio estasdisfraktiĝis disfraktiĝintapere perdeemisiintaemisiiĝis elde la celo, oni bezonas sensoron (foran – sen kontakto kun la celo) por kolekti kaj stori la elektromagnetajn ondojn.
#TransmisioSendo, ricevo kaj procesado: la sensore storita energio estas transsendenda, ofte en elektrona fasonomaniero, al ricevaricevanta kaj procesada stacio, kie la dataoj estas transformitaj en bildojnbildoj (daŭradura kopio kaj/aŭ diĝita).
#Interpretado kaj analizo: la procezitaj bildoj estas interpretitajinterpretita okuleper okuloj kaj/aŭ diĝitecifre aŭ elektrone, por ekstrakti informojn pri la iluminita celo.
#Aplikado: la fina elemento de fora perceptado estas atingita, se oni aplikas la informojn, kiujn oni povis gajni per la bildaro pri la celo, por pli bone kompreni ĝin, malkovri ioniun ajn novan informon aŭ asisti en la solvado de certaj problemoj.
Tiuj sep elementoj reprezentas la foran perceptadan procedon de la komenco al la fino.
 
==Geometriaj efektojefikoj.==
==Korekto de empirikaj modeloj.==
Hazardaj kaj ne-hazardaj (sistemaj) eraroj okazas dum la atingadoricevado de radiajradiitaj dataoj. ErarojKelkaj eblekialoj estaskaŭzas atribuitaj al kaŭzojerarojn, kiel la suna angulo, la angulo de la sensoro, la alteco de la [[sensoro]], la padlongeco kaj la dekliveca malkorektaĵo de la tera rotacio. Malfunkciaĵoj en la sensoro dum la datakolektado kaj la movado de la platformo estas ceteraj originoj de eraroj. La kliniteco, la volveco kaj la flankeco de la platformo (laŭ angle pitch?, roll?, yaw?) povas krei erarojn de kelkaj miloj dakelkmil metroj, depende de la alteco kaj la resolveco(?) (ĉu "akurateco"?) de la sensoro. Geometriaj korektadoj plejofte estas faritaj per rezempli(?) bildon. Tio estas procedo kiukio movas kaj rekalkulas la dataojn. La plej ordinaraj metodoj inkluzivas la utiligon de surfacaj kontrolpunktoj, la aplikadon de matematika modelo aŭ rezemplirezempladon laŭ la plej proksimaplejproksima najbara(?) aŭ la kubokonvolvaĵo-metodo(?).
Mezuritaj aŭ empirikaj dataoj kolektitaj sur la surfaco, kiam la [[sensoro]] superpasas, permesas komparadon inter surfacaj kaj sensoraj [[reflekteco]]-mezuradoj. Karakterizaj datakolektadoj inkluzivas spektrajn mezuradojn de selektitaj objektoj interne de la sceno aŭ la teston de la atmosferaj ecoj dum la sensoruzado. Poste, la empirikaj dataoj estas komparitaj kun la bilddataoj por interpoli adekvatajn korektojn. Empirikaj korektoj havas kelkajn limigojn, inkluzive de kostoj, disponebleco de spektraj mezuriloj, videbleco de celoregio kaj ampleksa preparado. Estas kritika, ke la kampa spektrodatakolektado okazu samtage kaj sammomente kun la superpasado de la satelito kiu kolektas radiadajn datojn. Tio postulas la konon de la pado de la satelito kaj ĝia revizita tabelo. Koncerne arkivitaj dataoj, kolekti kampajn mezuraĵojn estas ekskluzivita.(?) Tiakaze, matematika modelo aŭ meteologiaj arkivoj devas kompletigi la korekton.
 
==KorektoKorektado de empirikaj modeloj.==
Mezuritaj aŭ empirikaj dataoj kolektitaj sur la surfaco, kiam la [[sensoro]] superpasas, permesas komparadon inter surfacaj kaj sensoraj [[reflekteco]]-mezuradojmezuroj. Karakterizaj datakolektadojdatakolektoj inkluzivas spektrajn mezuradojn de selektitaj objektoj interneene de la sceno aŭ la teston de la atmosferaj ecoj dum la sensoruzado. Poste, la empirikaj dataoj estas komparitaj kun la bilddataoj por interpoli adekvatajn korektojnkorektaĵojn. Empirikaj korektojkorektaĵoj havas kelkajn limigojn, inkluzive de kostoj, disponebleco de spektraj mezuriloj, videbleco de celoregio kaj ampleksa preparado. Estas kritika, ke la kampa spektrodatakolektado okazuokazas samtage kaj sammomente kun la superpasadosuperpaso de la satelito, kiukio kolektaskolaktas radiadajn datojndataojn. Tio postulas la konon de la pado de la satelito kaj ĝia revizita tabelo. Koncerne arkivitajarkivitajn dataojdataojn, kolekti kampajn mezuraĵojn estas ekskluzivita.(?) TiakazeTiokaze, matematika modelo aŭ meteologiajmeteologaj arkivoj devas kompletigikompleti la korektonkorektaĵon.
 
==Matematikaj modelkorektoj.==
Alternative, matematikajmatematikidaj korektoj dependas de la estimataj atmosferaj parametroj por la sceno. Tiuj inkluzivas videblecon, humidecon kaj la procentecoprocentecon kaj tipotipon de iuio ajn substanco en la atmosfero. Datavaloroj estas uzitaj por difini la atmosferparametrojn. Poste, tiun tipon de modelo eblas kompletigi helpeper helpo de programoj, kiel 6S, MODTRAN kaj ATREM (vidu http://atol.ucsd.edu/pflatau/rtelib/ por listo kaj klarigoklarigoj de korektaĵmodelprogramojkorektomodelprogramoj).
 
==InteragadojInteragoj de energio kun la tera surfaco.==
La [[elektromagneta radiado|Elektromagneta energio]] kiu atingasatinganta la celon estas absorbita, transmitita kaj reflektita. La proporcioj dependas de la kompozicio kaj la teksturo de la cela surfaco. MulteFora daperceptado fora perceptadoofte koncernas reflektitan energion.
*'''Absorbado''' okazas, kiam radiado penetras iunian surfacon, kaj estas enkorpigitaligita kunal la molekula strukturo de la objekto. Ĉiuj objektoj absorbas incidantan lumantan radiadanlumradian energion, sed diferencfortene sammulte. Absorbita energio povas esti ŝajnigitaŝajnita reen al la atmosfero. Emisiita radiado estas utiligitautilizita por varmeco-studadoj. ==> [[atmosfera absorbo kaj difuzo]]
*'''Transmisio''' okazas, se radiado trapasas materialon kaj forlasas la objekton kontraŭflanke. Transmisio havasrolas bagatelan parton en la interagado de energio kun la celo. Tio estas kaŭzita per la tendenco de radiado por esti absorbita antaŭ ol kompleta transmisio. La transmisioTransmisio estas funkcio de la atributoj de la objekto.
*'''Reflektado''' okazas, kiam radiado ne estas absorbita nek transmisiita. La reflektita energio dependas de la atributoj de la objekto kaj la surfaca malglateco kompare kunal la ondlongecoondolongo de la incida radiado. DiferencojMalsamoj inter surfacaj atributoj permesas foringi(?) (ĉu "distingi"?) diferencajndiferajn objektojn.
 
== Historio ==
ForaDista perceptadosondado devenas de militara rekognoskado. Ofte estas provitapravigita, ke observi movojn de batalantoj elde alta vidpunkto kiel monto aŭ turo. Ekde la komenco de la [[aviado]], ŝanĝiĝis la perspektivo enal vidpunktonvidpunkto de superesupre. Por tio ĉekomencekomence ankoraŭ servis [[balono|balonoj]] kaj homaj observantoj kun skizbloko, poste [[aeroplano|aeroplanoj]] kun aerbildkameraoj. La aerbildojaerbildojn relative ofterapide restiseblis interpretendajinterpreti, sed ja la rezulto ja ofte dependis de la observanto. Nuntempe, kun satelitplatformoj kaj diversaj bildigiloj kaj spektrometroj, la dataojn oni povas procezi per komputiloj.
 
== Ekzemplaj utiloj ==
Linio 63 ⟶ 66:
==Eksteraj ligiloj==
*http://atol.ucsd.edu/pflatau/rtelib/
 
*http://www.hiphopstyle.forumcommunity.net/
 
[[Kategorio:Kosmoesploro]]
 
 
[[cs:Dálkový průzkum Země]]
[[de:Fernerkundung]]
[[en:Remoteremote sensing]]
[[fi:Kaukokartoitus]]
[[fr:Télédétection]]
[[he:חישה מרחוק]]
[[it:Telerilevamento]]
[[ja:リモートセンシング]]
[[nl:Remote sensing]]
[[pl:Teledetekcja]]
[[pt:Sensoriamento remoto]]
[[ru:Дистанционное зондирование Земли]]
[[sv:Fjärranalys]]
[[vi:Viễn thám]]
[[zh:遥感]]