Atmosfera sorbo kaj difuzo: Malsamoj inter versioj

[nekontrolita versio][nekontrolita versio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
Maksim-bot (diskuto | kontribuoj)
malmajuskligo
Haniball (diskuto | kontribuoj)
e korektetoj
Linio 1:
==Difuzado==
Antaŭ radiado (ekzemple uzita por [[Foradista perceptadosondado]]) incidas je la tersurfacaĵotersurfaco, ĝi devas trapasi iomioman distancon daen tera [[atmosfero]]. Partikloj kaj gasoj ende la atmosfero povas influi la incidantan lumon kaj radiadon. Tiuj efektojefikoj estas kaŭzitakaŭzitaj per la mekanismoj de difuzado kaj absorbado. Difuzado okazas, sekiam partikloj aŭ grandaj gasmolekuloj en la atmosfero reakcias kun la [[elektromagneta radiado]] kaj kaŭzas deflankigondeflankiĝon de la originaelorigina pado. La multecokvanto dade tiutia difuzado dependas de kelkaj atributoj inkluzive la ondlongecoondolongo de la radiado, la abundencoabundeco de partikloj aŭ gasoj kaj la distanco, kiun la radiado trapasas en tera atmosfero. Ekzistas tri (3) tipoj dade difuzado.
 
'''Relej-difuzado (Rayleigh)''' okazas, sekiam la partikloj estas tre malgrandaj kompare kun la ondlongecoondolongo de la radiado. KiajTiaj partikloj estas ekzemple polveretoj aŭ molekuloj dade oksigeno aŭ nitrogeno. Relej-difuzado kaŭzas, ke energio kun mallongaj ondlongecojondolongoj ege pli difuziĝas, ol plilongaj ondlongecojondolongoj. Ĝi estas la ĉefa difuzmekanismo en la supra teratmosfero. La ĉielo aperasaspektas blua dumtage pro ĉi tiotiu fenomeno. Kiam sunlumo trapasas la atmosferon, la plimallongaj (konzekvence bluaj) ondlongecojondolongoj de la videbla spektra regio 0,446 ĝis 0,500 mikrometroj estas pli difuziĝitadifuzitaj, ol la restajaliaj (plilongaj) videblaj ondlogecojondologoj. Je la sunleviĝo kaj la sunsubiro, la sunlumo devas vojaĝitravojaĝi pli malproksimenlongan vojparton tra la atmosfero, ol je la tagmezo, kaj la plimallongaj ondlengecojondolengoj pli komplete difuziĝas. Tio rezultas enRezultas la malplenigo de bluo, nur la pli longaj ondoj kontaktigas kunkontaktas la okulojokulojn, tial la belegaj oranĝaj kaj ruĝaj sunsubiroj. Kontraste, la [[luno]] ne havas atmosferon, konsekvence ĝia ĉielo aperasaspektas nigra porpro lamanko mankade Relej-difuzado.
 
'''Mie-difuzado''' okazas, kiam la partikloj havas proksimume la saman grandecon kiel la ondlongecoondolongo de la radiado. PlovoPolvo, poleno, fumo kaj akva vaporo multfoje kaŭzas Mie-difuzadon. Ĝi tendencas altendence pli influiinfluas la plilongajn ondlongecojnondolongojn, ol la Relej-difuze efikitaj. Mie-difuzado ĉefe montriĝas en la plimalaltaj porciojtavoloj dade la atmosfero, kie pligrandaj partikloj estas pli abundajabundas, kaj ĝi superregas sekiam la ĉielo estas nubokovrita. Ankaŭ cetere, tiotiu tipo de difuzado komprenigas la ruĝetan ĉielon post incendioj de arbaroj aŭ vulkanaj erupcioj.
 
La fina esenca difuzmekanismo nomiĝas '''ne-elektemaĝenerala difuzado'''. Ĝi okazas, se la partikloj estas ege pli grandaj, ol la ondlongecoondolongo de la radiado. Akvaj gutoj kaj grandaj partikloj kun diametro de 5 ĝis 100 mikrometroj povas kaŭzi ĉi tiun tipon de difuzado. Ne-elektemaĜenerala difuzado ricevas nomon pro la fakto, ke ĉiuj ondlengecoj estas difuzitaj ĉirkaŭ-egalesamegale. Ĝi aperigasaspektigas nebulojn kaj nubojn blankkolore, ĉar blua, verda kaj ruĝa [[lumo]] estas difuzita proksimume per la sama kvantaĵo (blanka = blua + verda + ruĝa). Sed ne nur la videbla lumo difuziĝas, ankaŭ la proksima kaj la mez-meza infraruĝo.
 
==Absorbo kaj atmosferaj fenestroj.==
Absorbo de elektromagneta radiado okazas, kiam molekuloj absorbas radian energion ende variajnvariaj ondlongecojnondolongoj. [[Ozono]], [[karbona dioksido|karbondioksido]] kaj akva vaporo estas la tri ĉefaj atmosferaj substancoj, kiuj absorbas radiadon. ĈioĈiu gaso de ĉiel tiuj absorbas radiadon en deciditandecidita ondlongeconondolongo. Malpliamplekse, oksigeno kaj nitrogendioksiodo ankaŭ absorbetas radiadon.
 
Sekvante estasSekvas resumo de tiuj tri ĉefaj atmosferaj konsistaĵoj kaj ties signifonsignifo en la foradista perceptadosondado.
 
1. '''Ozono''' (O3) absorbas danĝarandanĝeran ultraviolan radiadon de la suno. Sen ĉi tiotiu antaŭgardema fragmento de atmosfero, haŭto bruliĝus sekiam ekspozita al la sunlumo.
 
2. '''Karbondioksido''' (CO2) nomiĝas varmeja[[forceja gaso]] por keĉar ĝi tre forte absorbas varmecan infraruĝan radiadon. [[karbona dioksido|Karbondioksido]] tiel servas al kapti en la atmosfero la varmecon radiitan el ambaŭ la suno kaj la tero.
 
3. '''Akva vaporo''' (H2O) en la atmosfero absorbas incidan longondan infraruĝon kaj mallongondan mikroondan radiadon, 22 ĝis 1 mikrometroj. Akva vaporo en la malalta [[tera atmosfero|atmosfero]] grandeforte variiĝasvarias dumjare kaj inter kelkajnkelkaj lokojnlokoj. Ekzemple, la aeromaso super [[dezerto]] enhavas kunsiderindekonsiderinde malmultan akvovaporon por absorbi energion, dum la tropikoj havas grandan koncentracion de akva vaporo (konsekvence ega [[humideco]]).
 
4. '''Resumo''': ĉar tiuj molekuloj absorbas radiadon en tre deciditajndeciditaj regiojnregioj de la spektro, la konstrukcio kaj la dizajnodesegno de spektraj sensoroj estas evoluitaj por kolekti ondlongecajnondolongecajn dataojn seninfluite de atmosfera absorbaĵoabsorbado. Tiuj regioj de la [[spektro]] kun malseveraj influaĵojinfluoj de atmosfera absorbo estas la plej utiligeblaj regioj, kaj estas nomiĝitajnomitaj ''atmosferaj fenestroj''.